Gün Olur Asra Bedel Hakkında Konusu Tahlili Cengiz Aytmatov

15.11.2016

ESER HAKKINDA

Roman ilk kez Kırgız asıllı Türk romancı Cengiz Aytmatov 1980 yılında yayımlanmıştır. [1]

Cengiz Aytmatov “Gün Olur Asra Bedel” adlı romanını Aralık 1979-Mart 1980 tarihleri arasında Çolpan Ata’da Rusça olarak yazmış, eser çok kısa bir süre sonra da ülkemizde Türkçe olarak basıma girmiştir. 1991 Bu roman Toprak Ana [2]adlı romanı ile Lenin Ödülünü de alan yazarın özellikle maknurt efsanesi ile dikkati çeken önemli bir romanıdır.

Eserlerinde Talas Vadisi ve Issık Gölü[3] civarında yaşayan insanların kültürlerini koruma mücadelelerini anlatan yazar, eserlerinde Sosyalist idare altında yaşayan insanların yerel ve milli değerlerini koruma yolunda gösterdikleri iradeyi dile getirmektedir. Yazar hemen her romanına atalarının efsanelerine, anılarına, onları onlar yapan kültürel özgünlüklerine yer vererek Kazakların v e Kırgızların kültürlerini özgürce yaşadıkları bir dünya özlemini sembollerle dile getirmiştir.

Bu sembol Beyaz Gemi [4] romanında bir çocuğun özlemle beklediği bir beyaz gemi, başka bir romanında orman göğüslü bir gezegen şeklinde ortaya çıkmadadır. Romanlarında bıkmadan usanmadan Kırgızların kültürlerini özgürce yaşamak istedikleri mesajını vermeyen çalışan yazar ,bir takım imgelerle milli kimlikleri üzerine örtülen dayatmaları aralamaya çalışmış, romanları ile Kırgızların kültürel kimliklerini muhafaza etmeleri yolunda büyük hizmet göstermiştir.

Yazar “Gün Olur Asra Bedel,” romanında da Komünizm sonrasında geleneklerini korumaya çalışan insanları anılarını ele almıştır. “ Romanın genel teması ferdin ve milliyetin hürriyeti problemidir. Aytmatov bu problemi de “mankurt” tipi ile sembolleştirmiştir. “ [5] Kırgızların kutsal saydığı değerlerin yok olmasını engellemeye çalışan yazar, bu hadiseyi mankurtlaşama örneği ile anlatmaya çalışır. Yazar mankurtlaşma misalini hatırlatarak Kırgızların mankurtlaşmamasını ima etmek istemektedir. Kitaba kısaca mankurtlaştırmaya çalışan güçlere karşı geleneklerini koruyarak mankurtlaşmaktan kurtulmaya çalışan insanların mücadelesi olarak da bakmak gerekir. Romanda sık sık mankurt efsanesine değinilmesinin ve “ Kim olduğunu hatırla “ cümlesinin kullanılmasının nedenleri de bunlardır.

Gün Olur Asra Bedel, romanı bir anlamda maddi bir cennet düşüdür. Romanda geçen Orman-Göğüslü gezegen Aytmatov’un yaşamak istediği coğrafya ütopyasıdır. Bu coğrafya Kırgızların, Kazaklar’ın, Talas vadisi ve Issık gölü civarında yaşayan insanların yaşamak istediği maddi cennettir.

Roman ülkemizde gördüğü ilgi kadar Rusya ve SSBC de görmüş ve eserin film uyarlaması da yapılmıştır. Gün Olur Asra Bedel roman “Vahşetin Davulları “ (1990) [6] adı ile filme uyarlanmış filmin yönetmenliğini Hocakulu Narlıyev, yapımcılığını ise Sabah Duru ve Yılmaz Duru üstlenmiştir. 1990 yılı Sovyet yapımı bu film Türk sinemalarında “Mankurt “ adı ile de izlenime sunulmuştur. Baba Annanov, Yılmaz Duru, Khodzha Durdy Narliyev, Tarık Tarcan gibi oyuncuların baş rollerini üstlendiği bu film ülkemizde de defalarca gösterime girmiştir. ( bkz https://www.sinemalar.com/film/95995/mankurt )

SİTEMİZDEKİ İLGİLİ LİNKLER

Cengiz Aytmatov'un Hayatı ve Kırgız Romancılığı

Beyaz Gemi Hakkında Özeti Cengiz Aytmatov

Gün Olur Asra Bedel Hakkında Konusu Tahlili Cengiz Aytmatov

Toprak Ana Hakkında Özet İnceleme Cengiz Aytmatov

Cemile Hakkında Özeti Cengiz Aytmatov Hayatı

Gün Olur Asra Bedel Özeti ve Hakıkında Bilgiler Cengiz Aytmatov

Beyaz Gemi Romanı Hakkında Konusu ve Cengiz Aytmatov

[1] https://tr.wikipedia.org/wiki/G%C3%BCn_Olur_Asra_Bedel

[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/toprak-ana-hakkinda-ozet-inceleme-cengiz-aytmatov/80226

[3] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/cengiz-aytmatov-un-hayati-ve-kirgiz-romanciligi/74001

[4] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/beyaz-gemi-hakkinda-ozeti-cengiz-aytmatov/80192