Hakkı Atamulu Hayatı ve Heykelleri

22.05.2012
 

Hakkı Atamulu

( 1912 - 2006)

Türkiye’nin ilk heykeltıraşlarından Hakkı Atamulu,, 
Hakkı Atamulu Heykeltıraştır. Nevşehir'in eski adı Melagübü yeni adı Derinkuyu ilçesi olan ilçesinde dünyaya geldi.   Bursa ve İstanbul’da okudu 1934′te girdiği İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Heykel Bölümü’nde önce Mahir Tomruk’un, sonra Belling’in öğrencisi oldu. Güzel Sanatlar Akademisini 1938 yılında bitirdi. 

Aynı yıl  heykel eğitimi konusunda tanınmış heykelcilerden ders görmek için Almanya'ya gitti. Bir süre tanınmış heykeltıraşlar olan Garbo ve Arnobrekker ile Almanya'nın Frankfurt ve Berlin adlı şehirlerinde çalıştı. Fakat çok kısa bir süre sonra İkinci Dünya Savaşı çıkınca yurda döndü.

Türkiye'ye döndükten sonra tek başına veya başka heykel traslarla birlikte bir çok şehirde birçok  anıtlar yaptı. 1946'da Nejat Sirel'le Birlikte Malatya'da "Atatürk" ve "İnönü" Heykellerini, 1951 'de tasarımı Yavuz Görey'e ait olan İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi bahçesindeki üçlü kompozisyonu gerçekleştirdi. İstanbul Üniversitesindeki Gençlik Anıtını, Nevşehir’de Damat İbrahim Pasa ve Atatürk anıtlarını tamamladı. Samsun'daki İlk Adım anıtını, Erzurum'daki Atatürk Heykeli, Kongre Anıt da onun eseridir.

1960 yılında kendi kasabasına yerleşti. Derinkuyu’yu anıtlarla süslü bayındır bir kent yapmak için çok uğraştı. Derinkuyu'da kurduğu kültür sitesine Türkiye'nin en yüksek  Atatürk anıtını yaptı. Derinkuyu’yu güzel park, gezinti yerleri, yüzme havuzu, irili ufaklı birçok heykel, gazinolar, açık hava tiyatrosu ile zenginleştirmeye çalıştı. . Ayrıca yaptığı caminin üçgen bir minaresi vardır. Bir kısım kişiler şeytanminaresi dedikleri için cami hizmete açılmamıştır. Hakkı Atamulu iki kez Derinkuyu belediye başkanlığı yaparak da Derinkuyu'ya hizmet etmiş bir insandır.


Derinkuyu belediye başkanı iken  bile sanattan kopmayan Hakkı Atamulu 1972’ye değin süren belediye başkanlığı sırasında ilçede bir açık hava heykel müzesi niteliğindeki Kültür park’ı oluşturdu.. 1967′de heykel çalışmalarına ağırlık verdi. Tok ve dolu kitlelerin ağır bastığı eserlerinde, güçlü bir teknikle malzemeye egemen olduğu ve uyum içindeki ayrıntıları işlediği gözlenir. Son zamanlarda tümüyle soyut çalışmaya yönelmiş, soyut heykeller yapmıştı. Çok temiz biçimlendirdiği büyük kitleleri stilize ayrıntılarla hareketlendirmiştir. Anıt çalışmalarında gelenekse anıt heykel düşüncesinden etkilenmiş şekilde heykeller üretmiştir.“İlk Adım” gibi anıt heykellerinde klasik beğeniye bağlı kalmakla birlikte, soyut etkilere de açık bir tarzda çalışarak sert çizgili geometrik biçimlere de yer verilmiştir. 

Yaptığı Atatürk heykelleriyle tanınan Atamulu, 1969 yılında Derinkuyu Belediye Başkanı iken ilçedeki Kültür Park’a, kaideden itibaren 13.5 metre yüksekliğinde yontu taştan Atatürk Heykeli sanatçının eseridir. Bu heykel tamamlandığında Türkiye'nin en yüksek heykeli olmuştu. 

İlkadım Anıtı'', 19 Mayıs 1982'de, Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Samsun'a ilk adımı attığı yere yerleştirilmişti.  Daha sonra, dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in 20 Kasım 1982'de Samsun ziyareti sırasındaki talimatıyla anıtta yer alan heykellerden elinde defne yaprağından çelenk bulunan bir kız ile elinde güvercin bulunan genç erkek figürleri ''muzır'' oldukları gerekçesiyle kaldırılmıştı. Uzun süre çeşitli kuruluşların depo ve bahçelerinde bekletilen söz konusu 2 heykel, 1999 yılındaki 19 Mayıs törenleri sırasında tekrar eski yerlerine konuldu.[1]


Heykeltıraş Hakkı Atamulu,  Nevşehir’in Derinkuyu ilçesindeki yakını Halis Atamulu ile kaldığı evinde, “yaşlılığa bağlı solunum yetmezliğinden”94 yaşında yaşama veda etti. Derinkuyu’da ve Nevşehir’de adı geçen hizmetlerinden ötürü adı birçok okula ve caddeye verilen Hakkı Atamulu, Nevşehir ve Derinkuyu'nun en önemli sanatçılarından birisi olarak adını tarihe yazdırtmıştır. Sanat yaşamına sağlanan katkıları adına Nevşehir Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Taş Atölyesi'nin ismi " Nevşehir Hakkı Atamulu Taş Atölyesi" olarak değiştirilmiştir.
 
Yaşadığı dönemde kazancının önemli bölümünü otantik eşyalar toplamaya ve satın alamaya harcayan Hakkı Atamulu evini bir müze haline getirmiş çok sayıda otantik eşya koleksiyonuna sahip olmuştur.[2]Nevşehir'in yetiştirdiği önemli insanlardan biri olarak Nevşehir Üniversitesi Kapadokya Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından  1. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu kapsamında bir büstü yaptırılmıştır.[3] Hakkı Atamulu eserlerini, kitaplarını, derlediği otantik eserleri Erciyes Üniversitesine bağışlamıştır. Eserleri Kadir Has Merkez Kütüphanesi içindeki HAKKI ATAMULU SANATÇI EVİ'nde sergilenmektedir. [4]

Başlıca eserleri: İnönü ve Atatürk Heykelleri (1946; Malatya), Damat İbrahim Paşa Heykeli (bronz; 1946, Nevşehir), Soyut Heykel (1960, Derinkuyu Kültürparkı), Rölyef Baş (taş; İstanbul Resim ve Heykel Müzesi), İlk Adım Anıtı (bronz; 1981, Samsun).Bor’daki “Atatürk” anıtıdır.
   
KAYNAKÇA

  • [1] https://www.nevsehir.web.tr/50-forum/iz-birakanlar/hakki-atamulu-heykeltiras-t8725.htm
  • [2] https://galeri.erciyes.edu.tr/pic.asp?iCat=61&iPic=1386
  • [3] https://nevsehirkenthaber.net/index.php?option=com_content&view=article&id=3579:atamulunun-buestue-yaplyor&catid=419:genel&Itemid=539
  • [4] https://galeri.erciyes.edu.tr/hakki_atamulu.asp

İLGİLİ LİNKLERİMİZ


Yervant Osgan ,  İhsan Özsoy, Ali Hadi Bara   İlhan Koman , Zühtü Müridoğlu, Nusret Suman ,  İlhan Koman,  Nijad Sirel   Ressam Selim Turan,  Ressam Leyla Gamsız Sarptürk ,  Heykelci Prof. Hüseyin Gezer  ,ve  Şadi Çalık

Not: Geleneksel ve Güzel Sanatlarla ilgili, Tez, yazı, İnceleme, Resim,Tablo, kaligrafi, Fotoğraf, minyatür, hat ve  benzeri çalışma  ve araştırmalarınızı, sitemize üye olarak ,  bize başvurarak ESA'da paylaşabilir, kendinizi ve ürünlerinizi tanıtabilirisiniz.

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar