KUMARBAZ HAKKINDA BİLGİLER YAZIM VE BASIM HİKAYESİ
Kumarbaz, Rus ve Dünya Edebiyatının en mühim romancılarından birisi olan Fyodor Dostoyevsky ‘in (d. 1821, , Moskova - ö. 9 Şubat 1881, Sankt-Peterburg), özgün adı Igrok olan ve 1867 yılında ilk basımı gerçekleşen Dünya klasikleri arasına girmiş, realist anlayışla yazılmış bir romanıdır.
Çocukluk yılları sarhoş bir baba ve hasta bir anne etrafında geçen Dostoyevski, Petersburg Mühendis Okulu'nu bitirdikten sonra kısa bir süre askerlik yapmış, ancak askerlikten nefret eden Dostoyevski bu görevinden ayrılıp yazarlığa başlamıştı. Sibirya'daki Omsk Kalesi'nde hapis yatmıştı. Suç ve Ceza adlı [1]romanını da Sibirya’ ya ve Omsk ( Omak) [2]kalesinde ayakları zincire bağlı dört yıl süren bu yaşantısının izlerini aktaracak şekilde yazmıştı.
Dostoyevski ilk gençlik yıllarından beri kumara tutkun bir adamdı. İlk gençlik yıllarında başlayan bu tutkusu sürgün ve ceza günlerinin bitiminden sonra yeniden başlamak zorunda kaldığı askerlik hizmetinden terhis edildikten sonra da devam etmişti. Nitekim 1859'da ordudan terhis edilerek Moskova dışında küçük bir yerde kalmaya zorlanmıştı.
Bir süredir mektuplaştığı dergi yazarı Polina Suslova ile buluşmak için Almanya, Wiesbaden’e gitti. Ancak Polina Suslova onu terk edince tüm parasını rulette kaybetmiş, giysileri ve kendisi otele rehin kalmıştı.
Suç ve Ceza romanının sağladığı şöhret ve imkânlar sayesinde Avrupa turuna çıkmış, bu tur sonrasında kumar yüzünden de oldukça borca girmişti. Yayıncılardan aldığı avansları da kumarda kaybeden yazar Kumarbaz (Rusça: Игрок, Igrok) romanını yayıncıların zorlaması ve onlarla yapmış olduğu sözleşme gereği sipariş üzerine yazmak ve bu romanını 25 gün içinde bitirmek zorundaydı. [3]
Çünkü yayıncı ille yaptığı sözleşme gereği “Kumarbaz romanının 25 gün içerisinde bitirmemesi halinde ileride yazacağı diğer romanlarından da herhangi bir hak talep edemeyecekti.”[4] Bu nedenle Kumarbaz adlı romanı 25 günde bitmişti ve bu roman Dostoyevski’nin en çabuk yazdığı roman olarak tarihe geçmiş oldu. Kumar tutkusu Almanya’da kendisini terk ederek kafasındaki şeytani kadının prototipini oluşturan Polina Suslova’ya olan aşkını ve nefretini işleyen bölümlerin de yer aldı bu romanı hem çabuk hem de iyi bir şekilde yazabilmek için stenograflık yapan Anna Grigoryevna' adlı bir kadını sekreter olarak tutmuştu. Bu sayede romanı zamanında bitirmiş, kumnarbaz adlı romanı bittikten sonra da kendisinden oldukça genç olan bu hanımla evlenmişti. Sekreteri, Anna Grigoriyevna Snitkina yazarın ikinci karısıydı.
Kumarbaz adlı roman yazarın ilk gençlik yıllarındaki anılarını anlatan otobiyografik bir roman olmuştu. Dostoyevski bu romanında gençlik yıllarındaki yaşadıklarını, anılarını, aşklarını ve kumar tutkusunu yalın, gerçekçi- zaten çoğu kendi yaşadığı olaylar – ve doğal bir şekilde kaleme almış oldu.
Çok kısa sürede yazılmış olmasına rağmen romanın ömrü bir hayli uzun olmuştur. Bu roman yazarı en iyi anlatan, en ünlü romanlarından birisi olmuş, pek çok dile çevrilmiş filme de alınmış dünya klasikleri arasına da girmişti. Roman ülkemizde deçok sevilmiş, ilk çevirisinden bu yana defalarca yeni çevirisi yapılmış, değişik yayınevleri tarafından defalarca basılmıştır.
Romanın oyun uyarlamaları da yapılmış 2012 yılında İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi İktisat Oyuncuları Tiyatro Topluluğu tarafından oyunlaştırılıp sahnelenmiştir.[5]
KUMARBAZ FİLMLERİ
Dostoyevski’nin yazdığı aynı adlı romanından uyarlanan ilk film 1974 yapımıdır. Yönetmenliğini Rupert Wyatt’ın yaptığı bu filmin başrollerini ise Mark Wahlberg, John Goodman, Brie Larson gibi oyuncular üstlenmiştir. [6]
Dostoyevski’nin yazdığı aynı adlı romanından uyarlanan ve yazarın bu romanı yazma sürecinden de söz eden İkinci uyarlama 1997 tarihlidir. Bu filmin yönetmenliğini Karoly Makk yapmış filmin başrollerini de Michael Gambon, Polly Walker, Dominic West gibi oyuncular üstlenmiştir. [7]
KUMARBAZ’IN KONUSU:
Genç bir öğretmen olan Aleskey İvanoviç bütün umudunu kumardan ve ruletten kazanacağı büyük paralara ve büyükannelerinden kalacak mirasa bağlamıştır. Kumarbaz genç öğretmen Aleskey İvanoviç öğretmen olarak çalıştığı ailenin genç ve güzel üvey kızına âşık olur. Fakat bu genç kız oldukça kaprislidir.
ANAFİKRİ:
İnsanların ilişkileri ve en güzel gözüken aşklar dahi paraya bağlıdır. Para yoksa aşk da olmaz . Üstelik alın teri ile kazanılmayan para kimseye saadet sağlamaz. Kumlardan ve " Elden gelen övün olmaz, o da vaktinde bulunmaz."
KİTAPTAKİ KARAKTERLER
Aleskey İvanoviç : Yoksul bir aileden gelmiş olan ama kumar ile zengin olmayı uman , biraz uçarı, ama kendini iyi yetiştirmeyi de başarmış genç bir. öğretmendir. Özel dersler vererek hayatını kazanmakta Büyükanne ve Polina için geçim kaynağını da riske atabilen, sevdiği kız ve Büyükanne için kumar da oynamaktadır. Kumarı bırakmak için uğraşmakta kazandığı paraları da çok çabuk bitir ektedir.
Polina : General ile Aleskey İvanoviç ‘in ders verdiği ailenin genç güzel ve üvey kızı. Herkesin dikkatini çeken ama zor karar veren, aklı biraz karışık, ciddi, kendi isteklerini başkalarına kabul ettirebilen bir kızdır. Sık sık garip istekler ile İvanovic' i test etmektedir.
General : Geçmişte asker olarak görev yapmış, albaylık rütbesiyle emekli olmuş ,sert mizaçlı ama insanlardan çabuk etkilenen, hayalci bir emekli asker
Antonida Vasilyevna TARASYEVİÇEVA : ( Büyükanne) Generalin halası. Tehlikeli bir hastalık geçirmiştir. Zenginliği sayesinde herkese hükmedebilen, yaşlı, huysuz, Generale kızgın, kumara da alışan ve elindekileri de kaybeden hırslı bir kadın.
ROMANIN ÖZETİ
Fransa’da bir Rus Generali ve ailesinin yanında öğretmen olarak çalışan 25 yaşındaki Aleskey İvanoviç, kumar tutkusunu yenmeye çalışan bir geçtir. General’in yanına tekrar dönmek zorunda kalmış, evde hiç hoşlanmadığı bir kişi olan İvanoviç ile onun en sıkı dostu Mister Astley ile karşılaşmıştır. General, bu adamalara yüklü bir şekilde borçlu olduğundan onlara iyi davranmak zorundadır. General ise Antonida Vasilyevna TARASYEVİÇEVA adındaki zengin halasının ölmesini beklemektedir. Eğer Generalin halası Büyükanne ölürse beş parasız olan General, biraz rahatlayacaktır. Büyükanne ise Rusya’da ölüm döşeğindedir.
Kumarbaz bir adam olan General, Çar ordusundan emekli olduktan sonra yediyüz rubleyi rulette kaybetmiş, çok zor durumda kalmıştır.
İvanoviç, General’in üvey kızı Polina’ya sırılsıklam âşıktır. Fakat Polina ona karşı kaprisler yapmakta tutarsız davranmaktadır. Kimi zaman samimi, kimi zaman da küçümser hallere giren Polina , İvanoviç’i oldukça üzmektedir. Üstelik Fransız ile Polina arasındaki yakınlaşma İvanoviç’in gözünden kaçmamış, onu daha da hırpalamıştır.
İvanoviç zaman zaman Polina ile yürüyüşe çıkıp dertleşebilmektedir. Polina’nın yine bir gün kaprisleri tutmuş İvanoviç’ten kendisine bağlılığın ispat etmesi için ve şehrin hatırlı insanları olan Baron ve Barones’e Almanca bir şeyler söylemesini emretmiştir. İvanoviç bu isteği yerine getirmiş fakat onun sözlerini yanlış anlayan Baron’un şikayeti üzerine General de İvanoviç’i evdeki işinden atmıştır.
General, zengin bir Fransız soylusu zannettiği Mlle. Blanche ile evlenmek istemektedir. Fakat Mlle. Blanche, zengin bir Fransız soylusu olmadığı gibi General’le büyükanneden gelecek miras için yaklaşan bir kadındır.
Fakat bu esnada General ve ailesinin ölecek diye beklediği Rusya’daki hala çıkıp eve gelmiştir. Büyükanne iyileşmiş ve doktorun tavsiyesi üzerine Ruletenburg’e, yani Generalin yanına gelmeye karar vermiştir.
Bu olay üzerine ivanoviç tekrar işe alınır çünkü Büyükanne onu çok sevmektedir. Büyükanne, Generale yaptıklarından dolayı çok kızgındır. Büyükanne oradaki kumarhanelere de gitmeye başlamış genç İvancovic’i de yanına almıştır. Büyükanne zamanla kumarda kaybetmeye başlar. Öyle ki en sonunda o da beş parasız kalmış, tüm servetini kaybetmiş Rusya’ya dönmeye karar vermiştir. Büyükanne Rusya’ya giderken yanında Polina’yı da götürmek ister ama Polina kabul etmez.
Bunun üzerine Generalin mirası alamayacağını anlayan Mlle. Blanche’de hem General’den hem de Ruletenburg’tan ayrılır.
Bir gün Polina, İvanoviç’in odasına gelerek yüklü bir miktar paraya ihtiyacı olduğunu söyler. Bunun üzerine İvanoviç, elindeki bütün parayla rulet oynar ve iki yüz bin ruble kazanır. Fakat otele döndüğünde Polina’yı perişan bir halde bulmuştur.
O günden sonra Polina, Mister Astley’in yanında tedavi olmaya başlar. İvanoviç’de General’in sevgilisiyle Pariste iki aylık güzel bir hayat yaşadıktan sonra geri dönmüş , Polina’nın kendisini sevdiğini de anlamıştır.
İLGİLİ YAZIMIZI TIKLAYIN
Budala Hakkında Konu Özet Tahlili Dostoyevski
Karamazov Kardeşler Hakkında Konu Özet Tahlili Dostoyevski
Suç ve Ceza Hakkında Konu Özet Tahlili Dostoyevski
Kumarbaz Hakkında Konu Özet Analiz Dostoyevski
Dostoyevski Yeraltından Notlar Hakkında Konu Özet Tahlil
Beyaz Geceler Hakkında Konu Özet Dostoyevski
Fyodor Dostoyevski ve Delikanlı Adlı Romanı
Ezilenler Hakkında Konusu Özeti Dostoyevski
Fyodor Mihail Dostoyevski İnsancıklar Konusu Özeti ve İnceleme
KAYNAKÇA
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/karamazov-kardesler-hakkinda-konu-ozet-tahlili/84331
[2] Dictionnaire Larousse Ansiklopedisi 2.Cilt 694.sayfa
[3] https://tr.wikipedia.org/wiki/Fyodor_Dostoyevski
[4] https://tr.wikipedia.org/wiki/Kumarbaz_(roman)
[5] https://tr.wikipedia.org/wiki/Kumarbaz_(roman)
[6] https://www.beyazperde.com/filmler/film-197080/
[7] https://www.beyazperde.com/filmler/film-101944/