Abartılı Anlatım

 

Abartı sözcüğünün eski dildeki eşanlamlısı ( anlamca aynı olanı ) mübalağadır. Şiirde abartı yapmaya, abartılı benzetmeler kullanmaya mübalağa veya abartma söz sanatı denir.  

 

Abartılı anlatım düz yazı ( nesirde de ) bulunur.  Ancak düzyazılarda veya cümlelerde bulunan abartma sanatlarının dereceleri ortaya konulmamıştır. Zaten düz yazılarda aşırı abartmalar hoş karşılanacak makul görülecek bir anlatım yolu değildir. Yazı ve cümlelerinde aşırı abartı bulunan kişilerin ifadeleri kuşku ile karşılanır. Bu nedenle düz yazıda aşırı abartılı cümleler kullanmak, çok abartılı ifadelere yer vermek doğru bir davranış olarak kabul edilemez.

 

Abartılı anlatım; bir durumu, bir duyguyu ya da olayı olduğundan çok daha büyük veya küçük göstermek, gerçekteki olduğundan aşırı farklı göstermeye yönelik anlatımdır. Eski dilde bu şekildeki anlatıma “ habbeyi kubbe, kubbeyi habbe yapmak “ denmiştir. Habbe mercimek tanesidir ve mercimek tanesini cami kubbesi kadar büyük imiş gibi göstermek çok aşırı büyük göstermek demektir. Cami kubbesini ise mercimek tanesi kadar küçük göstermek de abartmaktır.

 

 “ Ağcın dalında kazdan daha büyük bir serçe gördüm.” Cümlesinde serçe çok abartılı bir şekilde büyük gösterilmiştir. “ Bizim köydeki göl denizden büyük “ demek de abartıda aşırıya kaçmaktır.

 

Şiirde abartmaların dereceleri vardır ve bunlara düşük düzeyden en yüksek düzeydeki abartmalara göre, teblig, iğrak, ifrat denir.

Abartılı Anlatım Önekleri

 

Küçük civcivi kartalı kovalarken gördüm.

Her bir üzümün tanesi domatesten büyüktü.

Öyle bir bağırdı ki evlerin çatıları sallandı.

Gözünden akan yaşlar sel olup derelere kadar aktı.

Manda yuva yapmış kavak dalına.

Bir yumrukta beş kişiyi yere devirmiş.

Sizin köyün ağaçları bizim evdeki kürdandan bile kısa

 

İFRAT NEDIR MÜBALAĞADA İFRAT VE TEFRIT

İĞRÂK NEDIR AŞIRI MÜBALAĞA ABARTMA

MÜBALAĞA NEDIR MÜBALAĞA SANATI TEBLIĞ İĞRAK GULÜV

MÜBALAĞA ÖRNEKLERI İZAHLARLA TEBLIG İGRAK GULÜV