Alıcı Kuşlar Mazmunu

17.06.2015

Resim alıntı: https://www.pinterest.ph/pin/112730796908781409/?autologin=true: Abdullah Temizkan saved to Alıcı Kuşlar

ALICI KUŞLAR

Doğan, şahin, atmaca, kartal, karakuş gibi yırtıcı kuşlar şiirimizde sık sık işlenen motifler ve mazmunlar arasındadır. Bu tür kuşlar haber ci kuşlar olarak değil ömrü az olan başka kuşlara veya hayvanlara zarar veren, keskin gözlü, keskin bakışlı, pençeleri ile vurup öldüren yakalayan öldürücü kuşlar olarak değerlendirilmiş ve bu yönleri ile kullanılmışlardır.

Karada, havada ya da sudaki avlarını (kemirgenler, ufak memeliler, sürüngenler, balıklar, diğer kuşları vs.) gözleyerek avlarını kapıp kaçan kuşlara alıcı kuş veya yırtıcı kuş denmektedir.

Alıcı kuşlar eski Türklerde kutsal görülmüş, boyların damgalarında ve sembollerinde de kullanılmış, Türk boylarının işareti remzi, ongunu veya damgası olarak kabul edilmişlerdir. Alıcı kuşların şaman inancından gelen ve günümüze kadar ulaşan özelliklerinden birisi de mahalleden ölü çıkacağını önceden bilip haber verebildiklerine dair olan inançlardır. Bu inanç alıcı kuşların da haberci kuşlar arasında görüldüğüne dair bir işaret olmaktadır ( BkzHun-i-Kebuter-Guvercin-Kani/40145 )

Eski şiirin alıcı kuş muhayyilesinde , “alıcı kuşların ömrünün az “ olduğu inancı vardır. [1] Diğer kuşları avladıkları ve öldürüldükleri için onların da ömrü azdır. Alıcı kuşların pek çoğu diğer kuşları yakalamak için kayalara çarparak veya avcılar tarafından avlanarak ölen kuşlar olarak görülür.

Çok söyleme bu darb – meseldir ki
Ömrü az olur yırtıcı olan kuşun ( Beliğ)

Yırıtıcı kuşun olur ömrü kalil
Musaddak oldu ana bu temsil ( Fazıl)

Nalesinden incinip dar etme zülfinden dili
Canlar avlarsın ceres takmaz mısın şehbazına Ahmet Paşa

Gönlümün iniltisinden üzülüp beni şahine benzeyen saçlarından uzaklaştırma, madem ki gönül avlıyorsun da şahinin ayaklarına neden ceres bağlamıyorsun.

Bu motif günümüz şiirinde de kullanılmaktadır.

alıcı kuslar gibi
basımın ustunde donup durmayın
kolkola girip yanlızlıgımı
vurmayın yuzume
kar taneleri... ( Nilüfer)

----

duran el
gitmeyen ayak
bir göz ki
arkasında bir ölü gözü
bir ses ki
arkasında bir ölü sesi
döner durur
kardeşliğin alıcı kuşu
kalkar konar
bir açık yürekten bir ötekine
bir bugüne bir yarına
alıcı kuşu kardeşliğin. ( Arif Damar)

---

döner başım döner alıcı kuşlar,
kışlara dönmüş yazım, ölüme dönmüş yüzüm yar. ( Funda Arar)

Kuşlar ile İlgili Konu Başlıkları aşağıdadır.

DERVİŞ ŞEMSEDDİN VE DİH MURG MESNEVİSİ

Anka Zümrüd-ü Anka Simurg Mazmunu Beyitlerle

Huffaş Yarasa Vatvât Şebpere Murg u İsa Nedir

Anka Zümrüd-ü Anka Simurg Mazmunu Beyitlerle

Simurg Zümrüd ü Anka Beyitlerde Özellikleri

Sireng Nedir Anka Simurg

Hûn-ı Kebûter Nedir Güvercin Kanı

Kebûter ve Kebk Nedir Şiirimizde Güvercin

Hüdhüd Nedir İbibik ve Hz Süleyman’ın Ulağı