Simurg Zümrüd ü Anka Beyitlerde Özellikleri

 Osmanlıca yazılışı : sîmürg : سيمرغ

Sî : سى sözcüğü Farsça kökenlidir ve sî سى Farsçada otuz sayısı – rakamı ( 30 ) anlamına gelir. Murg مرغ sözcüğü de Farsça kökenlidir ve kuş anlamına gelir dolayısı ile Farsça bir isim tamlaması olan Simurg’un kelime anlamı “otuz kuş “ olur.

Ancak, Simurg Fars edebiyatı mahsulü bir masal kuşunun özel adı haline de gelmiştir. Simurg, Anka ve Zümrüd ü Anka olarak adlandırılan İran mitolojilerinde karşımıza çıkan ancak Hint, Yunan hatta Eski Türk efsanelerinde de benzerleri bulunan bir kuş olmaktadır. Yunan mitolojisindeki benzeri Phoenix, Türk mitolojisindeki benzeri ise Tuğrul Kuşudur.

Dünyanın yıkılışına üç kez tanık olmuş, insan yüzlü, tüm kuşların özelliklerini bünyesinde barındıran, öldükten sonra küllerinden yeniden doğan, Elburz dağında bulunduğuna inanılan, otuz tür kuşun alametlerini birden gösteren, şarabın mucidi Cem’e üzüm vererek şarabın icat edilmesini sağlayan, dört kanatlı olan, kolay kolay gözükmeyen efsanevi bir kuştur. (Bkz Attar ve Gülşehri Mantıku't Tayr Hakkında Alıntılar -  )

Simurg, insanlar gibi düşünüp konuşan, çok bilgili pek çok hünere sahip olan “hükümdar ve kahramanlara akıl hocalığı yapan, Rüstem’in anasının karnından doğmasına yardım eden, tüyleriyle yaraları sıvazlayıp iyi eden, insanları Kaf dağına kadar taşıyabilen, Kafdağı’nı aşabilen bir masal kuşudur. Zülkarneyn’i dahi kanatları üstüne alıp göğe çıkarıp yıldızlara götürmüştür.

Bu konu Anka ( Zümrüd-ü Anka- Simurg) Mazmunu ve Özellikleri başlığında yeteri kadar detaylı işlendiği için bu yazı kısa kesilmiştir.

• Bî-vücûd olmak gibi yoktur cihânın râhatı

• Gör ki Sîmurg'un ne dâmı var ne de sayyâdı Ragıp Paşa

•  

• Öyle yaksın beni kim âteş-i reng-â-rengin

• Mürg-i 'Anka çıka hâkister-i hâşâkimden  Şeyh Galip

•  

• Gir gönül Kâfına 'Ankâ-yı hakâyık kıl şikâr

• Ey Usûlî dâm-ı tezvir ü riyadır kal u kîl    Usûlî

•  

• Gönlümün şehbâzı 'ulvîlerde itmişken karâr

• Bir 'aceb lu'b ile sayd itdi anı 'Ankâ-yı 'ışk Muhibbi

•  

• Etmezem gülzâr seyrin bülbül-i şeydâ gibi

• Meskenim Kâf-ı kanâ'at olalı 'Anka gibi  Hayalî

•  

• Tâ Cihân-âbâda vardı Isfahan mülkün geçüp

• Kûmdan pervâz eden şi'r-i terim 'Anka gibi Nedim

 İLGİLİ LİNKLER

• Anka ( Zümrüd-ü Anka- Simurg) Mazmunu ve Özellikleri- Beyitlerle-

• Si-reng :Nedir Anka Simurg

• Anka ( Zümrüd-ü Anka- Simurg) Mazmunu ve Özellikleri- Beyitlerle-

• MANTIK’UT TAYR KONUSU VE ÖZETİ FERİDÜTTİN ATTAR

• PENDİ ATTAR TERCÜMESİ'NDEN

• Edirneli Nazmi ve Pendi Attar Tercümesi

• Attar ve Gülşehri Mantıku't Tayr Hakkında Alıntılar