Çile Necip Fazıl

Çile, Necip Fazıl Kısakürek'in  Bankacılık yıllarında yazdığı şiirleri bünyesinde toplayan bir kitaptır. Fransız edebiyatı Öz Şiir Taraftarı şairleri olan Baudlaıre , Mallarme  ve Rimbaud gibi şairlerin şiirlerinden ve Tekke edebiyatı şiirlerinin de izlerinin  bulunduğu bu şiir kitabı Necip Fazıl'ın madde ve ruh arasında kendi içinde yaşadığı  madde ve ruh çelişkilerini ve buhranları  ortaya koyan bir eseridir.   Şiir de nalama, ahanege, fikir derinliğe, ölçüye, ve sanatlı söyleyişe önem veren şairin  bu şiir kitabındaki şiirleri onunbu özelliklerini ortaya koyması bakımından önemlidir.  Bakacı olarak çalıştığı dönemlerde yazılmış olan  şiirlerini bir araya toplayan bu eseri  aynı dönemde yazdığı uzun bir şiir olan Çile adlı şiirnin adı ile adlanmıştır.  Şairin bu şiir kitabı içindeki şiirler kalıcı etkiler bırakmış, birçok şair, yazar ve düşünürü  etkileyen bir eser olmuştur.

Şair, Şiirlerim ve Şairliğim adlı önsüzünde Çile adlı eserini  ana kitabı olarak takdim etmiştir. Şair Çile adlı eserini altmış yılı bulan şairlik hayatındaki  yazmış olduğu tüm şiirlerinin arasından seçerek, ayıklayarak, düzelterek, sıralayarak oluşturduğu  bir şiir kitabıdır. Şairin Çile kitabında  ölümünden sonra yazdığı ve  sonradan eklenen şiirlerle birlikte toplam 173 şiir ve 14 bölüm vardır. 13. Bölüm olan “ölüm” bölümünde ise 39 şiiri yer almıştır. [1] Ayrıca kendisinin noktalama adını verdiği 213 beyit de yer alır. Eser önceden  bu eseri Sonsuzluk Kervanım adıyla bastırmış, daha sonra  “ Çile ve Şiirlerim “ adıyla bastırmış , 1974 yılında Çile adıyla yeniden  yayınlanmıştır.

Çile kitabına adını veren şiir 1939 yılında Senfonya adıyla yayınlanmış, Abdülhakim Arvassi’ye ithaf edilmiştir. [2]

Necip Fazıl Kısakürek, insan ruhunun mistik-trajik dehlizlerinde cesurca dolaşmış, kendi Poetika”sını yazmış bir şair olarak modern Türk şiirinin, fikir ve dava adamı kimliğiyle de Türk düşünce hayatının baş aktörlerindendir.[3]

Eser MEB Yüz Temel Eser Listesi içinde olan ve okurlara tavsiye edilen bir kitaptır.

ÇİLE

Gaiblerden bir ses geldi: Bu adam,

Gezdirsin boşluğu ense kökünde!

Ve uçtu tepemden birdenbire dam;

Gök devrildi, künde üstüne künde...

Pencereye koştum: Kızıl kıyâmet!

Dediklerin çıktı ihtiyar bacı!

Sonsuzluk, elinde bir mâvi tülbent,

Ok çekti yukardan, üstüme avcı.

Ateşten zehrini tattım bu okun,

Bir anda kül etti can elmasımı.

Sanki burnum, değdi burnuna "yok"un,

Kustum öz ağzımdan kafatasımı.

Bir bardak su gibi çalkandı dünyâ;

Söndü istikamet, yıkıldı boşluk.

Al sana hakikât, al sana rûyâ!

İşte akıllılık, işte sarhoşluk!

Ensemin örsünde bir demir balyoz,

Kapandım yatağa son çâre diye.

Bir kanlı şafakta, bana çil horoz,

Yepyeni bir dünyâ etti hediye.

Bu nasıl bir dünyâ, hikâyesi zor;

Mekânı bir satıh, zamânı vehim.

Bütün bir kâinat muşamba dekor,

Bütün bir insanlık yalana teslim.

Nesin sen, hakîkat olsan da çekil!

Yetiş körlük, yetiş, takma gözde cam!

Otursun yerine bende her şekil;

Vatanım, sevgilim, dostum ve hocam!

Aylarca gezindim, yıkık ve şaşkın,

Benliğim bir kazan ve aklım kepçe.

Deliler köyünden bir menzil aşkın,

Her fikir içimde bir çift kelepçe.

Niçin küçülüyor eşyâ uzakta?

Gözsüz görüyorum rûyâda, nasıl?

Zamânın raksı ne, bir yuvarlakta?

Sonum varmış, onu öğrensem asıl?

Bir fikir ki, sıcak yarada kezzab,

Bir fikir ki, beyin zarında sülük.

Selâm, selâm sana haşmetli azâb;

Yandıkça gelişen tılsımlı kütük.

Yalvardım: Gösterin bilmeceme yol!

Ey yedinci kat gök, esrârını aç!

Annemin duâsı, düş de perde ol!

Bir asâ kes bana, ihtiyar ağaç!

Uyku kaatillerin bile çeşmesi;

Yorgan, Allahsıza kadar sığınak.

Tesellî pınarı, sabır memesi;

Size şerbet, bana kum dolu çanak.

Bu mu, rûyâlarda içtiğim cinnet,

Sırrını ararken patlayan gülle?

Yeşil asmalarda depreniş, şehvet;

Karınca sarayı, kupkuru kelle...

Akrep, nokta nokta rûhumu sokmuş,

Mevsimden mevsime girdim böylece.

Gördüm ki, ateşte, cımbızda yokmuş,

Fikir çilesinden büyük işkence.

Evet, her şey bende bir gizli düğüm;

Ne ölüm terleri döktüm, nelerden!

Dibi yok göklerden yeter ürktüğüm,

Yetişir çektiğim  mesâfelerden!

Ufuk bir tilkidir, kaçak ve kurnaz;

Yollar bir yumaktır, uzun, dolaşık.

Her gece rûyâmı yazan sihirbaz,

Tutuyor önümde bir mavi ışık.

Büyücü, büyücü, ne bana hıncın?

Bu kükürtlü duman, nedir inimde?

Camdan keskin, kıldan ince kılıcın,

Bir zehirli kıymık gibi, beynimde.

Lûgat, bir isim ver bana halimden;

Herkesin bildiği dilden bir isim!

Eski esvablarım, tutun elimden;

Aynalar, söyleyin bana, ben kimim?

Söyleyin, söyleyin, ben miyim yoksa,

Arzı boynuzunda taşıyan öküz?

Belâ mîmârının seçtiği arsa;

Hayattan muhâcir; eşyâdan öksüz?

Ben ki, toz kanatlı bir kelebeğim,

Minicik gövdeme yüklü Kafdağı,

Bir zerreciğim ki, Arş'a gebeyim,

Dev sancılarımın budur kaynağı!

Ne yalanlarda var, ne hakîkatta,

Gözümü yumdukça gördüğüm nakış.

Boşuna gezmişim, yok tabîatta,

İçimdeki kadar iniş ve çıkış.

Gece bir hendeğe düşercesine,

Birden kucağına düştüm gerçeğin.

Sanki erdim çetin bilmecesine,

Hem geçmiş zamânın, hem geleceğin.

Açıl susam, açıl! Açıldı kapı;

Atlas sedirinde Mâverâ Dede.

Yandı sırça saray, İlâhî Yapı,

Binbir âvizeyle uçsuz maddede.

Atomlarda cümbüş, donanma, şenlik;

Ve çevre çevre nûr, çevre çevre nûr.

İçiçe mîmârî, içiçe benlik;

Bildim seni ey Râb, bilinmez meşhûr!

Nizâm köpürüyor, med vakti deniz;

Nizâm köpürüyor, tâ çenemde su.

Suda bir gizli yol, pırıltılı iz;

Suda ezel fikri, ebed duygusu.

Kaçır beni âheng, al beni birlik!

Artık barınamam gölge varlıkta.

Ver cüceye, onun olsun şâirlik,

Şimdi gözüm, büyük sanatkârlıkta!

Öteler, öteler, gayemin malı;

Mesâfe ekinim, zaman mâdenim.

Gökte saman-yolu benim olmalı!

Dipsizlik gölünde, inciler benim.

Diz çök ey zorlu nefs, önümde diz çök!

Heybem hayat dolu, deste ve yumak.

Sen, bütün dalların birleştiği kök;

Biricik meselem, Sonsuz'a varmak...

İLGİLİ LİNKLER 

·          

·          Necip Fazıl Kısakürek Hayatı ve Edebi Kişiliği

·         Karanlığı Delmiş Üstat Necip Fazıl Kısakürek

·         REİS BEY KONU ÖZET İNCELEME -NECİP FAZIL KISAKÜREK

·         TOHUM KONU ÖZET İNCELEME VE NECİP FAZIL KISAKÜREK

·         TOHUM KONU ÖZET İNCELEME VE NECİP FAZIL KISAKÜREK

·         Parmaksız Salih Konu Özet Analiz Necip Fazıl

·         REİS BEY KONU ÖZET İNCELEME -NECİP FAZIL KISAKÜREK

·         Kısakürek Bir Adam Yaratmak Konusu Özeti Tahlili

·         Çile Necip Fazıl

·         NECİP FAZIL ŞİİRİNİN TEMATİK KAYNAĞI

 KAYNAKÇA

[1] N.F.KISAKÜREK, Çile, B.Doğu Yayınları, 46. baskı, İstanbul 2002,

[2] TDV, İA ‘DAN ALINTI ile: https://www.filozof.net/Turkce/turk-edebiyati/11962-cile-siir-kitabi-ozeti-bolumleri-ozellikleri-hakkinda-bilgi.html

[3] https://www.ykykultur.com.tr/kitap/cile