Drama ve Dram
Yunanca: dráma: eylem, oyun, trajedi
Yun dráō : eylemek, icra etmek
Fransızca: drame: tiyatro oyunu
Dram kelimesi “eylem, oyun, trajedi, icra etmek “ anlamına gelen Yunanca kökenli bir terimdir. Kelime, dilimize Fransızcadan ve tiyatro oyunu anlamı ile girmiştir. Drama sözcüğü de dram kelimesinden gelmektedir. [1] Dramın sözlüklerdeki tarifi ise şu şekildedir: “Sahne oyununa özgü olan, dram ile ilgili, içinde gerilim, çatışma, çeşitli olaylar ve karşıtlıklar bulunan, insanla ve insan ilişkileriyle gelişen (yapıt ya da olay)” [2]
Drama hayatın acıklı ve gülünç yönlerini, yaşanmış veya yaşanması mümkün olan olayları sahnede canlandırma sanatıdır.
Başak bir deyişle dramalar olayları oluş halinde gösteren tiyatro eserleri olan dramları sahnede canlandırma işidir. Dramalar kurmaca bir eserin, oyuncular tarafından sahnede canlandırılması olmaktadır. Başka bir deyiş ile drama; “izleyenler arasında dolaysız bir iletişim ve etkileşim sağlamak amacıyla gerçekte olması mümkün bir olayı, oyunu, yaşantıyı tiyatro tekniklerinden yararlanarak canlandırmak işidir.” Drama : ” Bir sözcüğü, bir kavramı, bir davranışı, bir tümceyi, bir fikri ya da yaşantıyı veya bir olayı, tiyatro tekniklerinden yararlanarak oyun ya da oyunlar geliştirerek öyküleştirmek” eylemidir.
Dram türündeki eserlerde olaylar yazarın ağzından değil, rol verilen oyuncuların ağzından anlatılır. Olaylar eserdeki kişiler tarafından canlandırılarak aktarılır. Vakayı, çatışmayı ve düşünceleri oyuncular doğrudan doğruya söyler ve ifade ederler. Yazarın düşünceleri ve fikirleri bu konuşmalar içindedir ama konuşan ve ifade eden oyuncular olmaktadır.
Dramalarda başlıca iki unsur bulunur:
A: Olay ( vaka)
B: Kişiler
Drama, dram türündeki oyunun sahnede canlandırma işi olduğuna göre. Dramalardaki olaylar; ana karakterler, kişiler ve tiplemeler arasındaki çatışmalardan kaynaklanır. Dramalarda dramatik bir örg vardır. Dramatik örgü İngilizce karşılığı ile dramatic structure; tiyatro, roman, öykü veya sinemada “bir konu çevresinde gelişen, olgunlaşan, biçimlenen” olay, olaylar veya vaka düzenine- olay örgüsüne- denir.[3]
Dramaların oynanacağı mekân tiyatro oyunlarında ve filmler de sahne adını alır. Dramalarda olaylar, kişilerin arasında oluşan çatışmalardan ortaya çıkan bir kurmacadır. Dramalar, serim düğüm çözüm planına göre sahnede canlandırılır, entrika unsurları, merak ve ve çatışmalar bu konuşmalar ve monologlardan ortaya çıkar. Dramatik örgü, kahramanlar, yan kişiler ve tipler arasında meydana gelen, mücadeleler, dayanışmalar, anlaşmazlıklar ve zıtlıklardan oluşan çatışmaların serim, düğüm çözüm süreçlerine dayanır.[4]
Drama sadece diyalog veya monologlardan oluşmaz. Dramalarda beden dili, jest, mimik, hareket devinimle anlatım da bulunmaktadır. Duyguların düşüncelerin, birçoğu jest, mimik, yüz ifadeleri, tepkiler ve diğer devinimsel olgularla anlatılır.
Drama Çeşitleri
Dramalar: canlı performanslar haline getirme, ( Çocuk eğitiminde öğretici canlandırma) , film veya televizyon için hazırlanan dramalar veya tiyatro sahnesinde izleyici karşısında oynana dramalar gibi türlere ayrılabilir.
Eğitimde Drama:
Drama, eğitim ve öğretimde çocukları ezbere dayalı bir eğitimden kurtarmak çocuğun zihinsel gelişimini, araştırmasını, paylaşmayı öğrenmesini sağlamak amacıyla yapılan bir canlandırma metodu, başlı başına bir eğitim alanı haline getirilmiştir. Drama ile oyun iç içe hale getirilmiş, oyunun pek çok özelliğini içinde barındıran drama ve dramatizasyon tekniği, oyun içinde öğretme metodu geliştirilmiştir.
Ancak dramalarda amaç vakit geçirtmek, eğlendirmek değil; çocuğun kendi geliştirmesini sağlayacak canlandırmalar yaparak oyun oynatıyormuş gibi yaşantılar yoluyla çocuklara yeni öğrenimler kazandırmaktır.
Bu bakımdan örgün eğitim vermeyen SHÇEK bünyesindeki kreşler, çocuk kulüpleri vb. kuruluşlarda drama tekniği ile öğretime özel önem verilmektedir.
İLGİLİ YAZILARIMIZ VE LİNKLERİ
Dramatize Etmek ve Dramaturg Nedir.
Dramaturji Nedir Tüm Yönleriyle Dramaturg
DRAMATİK ÖRGÜ VAKA DÜZENİ NEDİR
TiyatroTragedyalardan Dramlara Kadar Tarih
Dram Nedir Tarihçe Özellikleri Temsilcileri
KAYNAKÇA
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/dram-nedir-ve-ozellikleri/75746
[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/dram-nedir-tarihce-ozellikleri-temsilcileri/85741
[3] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/dramaturji-nedir-tum-yonleriyle-dramaturg/100167
[4] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/dramatik-nedir/100164