Feyzi Halıcı Hayatı Edebi Kişiliği

12.09.2011

 


Feyzi Halıcı

Feyzi Halıcı (1924, Konya - 9 Ekim 2017, İstanbul),  şair, antolog, Konya Âşıkları Bayramı ile birlikte pek çok kalıcı organizasyon ve derneklerin kurucusu, kültürel organizatör, siyasetçi.

Feyzi Halıcı, 1924 yılında Konya'da dünyaya geldi. Erzurumlu bir ailenin çocuğu olan şair, Konya’da Mevlâna türbesinin yanındaki Celâl sokağında doğdu. Babası halı tüccarı olan Feyzi Halıcı çocukluk yıllarını ailesinin katkılarıyla; ney sesleriyle, müzikle, mutluluk dolu bir ortamda geçirdi. [1]  Şiire ve müziğe meraklı varlıklı bir adam olan babasının sayesinde hem şair hem de Konya kültürü için çok ehemmiyetli ve kalıcı kültürel teşkilatlanmalar kuran bir organizatör olması da bu sayede olacaktı.  Soyadını babası ve kendi mesleği olan "Halıcı" olarak seçti. İlkokuldayken babasının halı mağazasına gelen Konyalı tanınmış Âşık Mehmet Ağa'yı (Yakıcı) dinleyerek Halk şiirine ve ozanlarına olan ilgisini kazandı.

 

I938'de Konya Ortaokulunu, 1942'de Konya Lisesini bitirdi. Son Posta gazetesinin açtığı "İçki zararlı mıdır?" konulu bir ankete şiirle cevap verince gazetenin ilk sayfasında şiirinin yayınlanması, şair olarak tanınmasına ve şiire teşvik edilmesine sebep oldu. Sonradan yazdığı şiirleri Afacan, Mektepli, Çocuk Sesi ve Arkadaş adlı çocuk dergilerinde çıktı.[2]

İlk, orta ve lise eğitimini Konya'da tamamlayan Feyzi Halıcı, yükseköğrenimini İstanbul üniversitesi, fen fakültesinde yaptıktan sonra, kimya yüksek mühendisi oldu. Mezun olduktan sonra kimya laboratuvarı açtı Fakat bu işi çok sevemedi. Yahut da bu işte başarılı olamamış olacak ki bu işi bırakarak babasıyla birlikte halı ticaretine atıldı. Zaten babası yazdığı her şiiri ödüllendirerek şair olması yolunda ona destek oluyor önemli bir teşvik de veriyordu.

Bu belki de şiirin ne olduğunu öğrendiği, sanata eğiliminin başladığı halıcı dükkânıydı.  Orhan Seyfi Orhon ,  Yusuf Ziya Ortaç ,  Faruk Nafiz Çamlıbel H ve  Mehmet Akif Ersoy idi. Sonra bunlara  Necip Fazıl Kısakürek,  Ahmet Kutsi Tecer ,  Arif Nihat Asya ,  Zeki Ömer Defne  ,  Mustafa Seyit Sutüven ,  Yahya Kemal ve  Ahmet Haşim gibi şairleri okudu ve bu şairlerin tesiri altında kaldı.

İstanbul’da yazdığı şiirleri Çınaraltı, Şadırvan, İstanbul ve Varlık dergilerinde yayınlandı.Mezun olduktan sonra babasının halıcı dükkânında çalışmaya başlayan şair, Konya Gazeteciler Cemiyeti’ni kurdu. Aynı yıl Türk Dil Kurumu üyesi oldu. 1951' de Konya Gazeteciler Cemiyeti'nin de kurulmasını sağladı.

Konya’da Mevlâna'yı anma törenlerini, Mevlâna Kongre ve Sempozyumları düzenledi.  Fezai mahlasıyla Yedigün ve Çınaraltı dergilerinde âşık tarzı şiirler yazdı. Çeşitli şiir antolojileri hazırladı. 1957 yılında, kültür, sanat, turizm ve folklor dergisi Çağrı'yı yayımlamaya başlayan şair, aynı yıl Türk dil kurumu üyesi oldu.

Bundan sonra Konya'nın; tarih, kültür, sanat ve turizm sahasında gösterdiği etkinliklerin başında yer aldı. 1954'de Gül Bayramı, Gül Şöleni, Gül Yarışmalarını, Güvercin Güzellik Yarışmaları ve Tarihî Konya Mutfağı Konya Yemekleri Yarışmaları düzenledi.  1959 yılında Konya kültür ve turizm derneğini kurdu.  Feyzi Halıcı, derneğe 25 yıl başkanlık yapmıştı.

1966 yılında yapılan ilk Âşıklar Bayramı’nı başlattı.[3] Ve bu bayram geleneksel hale gelerek ülkenin en önemli âşıklar bayramı etkinliği haline geldi. Pek çok saz şairinin bu sayede kendini göstermesine ve tanınmasına vesile oldu. Âşıklar Bayramı,  ülkedeki en kalıcı ve en önemli âşıklar etkinliği olarak halen de sürdürülmektedir. Âşıklar Bayramı,  halk ozanları için adeta bir okul ve genç aşıkların kendileri ispat ettiği en ciddi organizasyon olarak kendini kanıtladı.

1968 - 1977 yılları arasında da Konya senatörlüğü yapmıştır. 

Bu arada Çağrı adlı bir sanat dergisi çıkardı. 1968).[4] Çağrı"  dergisi Türkiye'nin en uzun ömürlü ikinci edebiyat dergisi oldu ve 661 sayıya kadar ulaştı.  

1968- 1977 yılları arasında Konya Senatörü oldu.  İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı ve Atatürk Kültür Merkezi Bilim Kurulu onur üyesi seçilmişti.   Londra Rumî Komitesi, Aturjet ve Atatürk Dil ve Tarih Yüksek Kurumu üyesi olarak onurlandırıldı.  1970-76 yılları arasında Türkiye Pakistan Kültür ve Dostluk Cemiyeti ve Atatürk'ün kurduğu Türk Kooperatifçilik Kurumu'nun genel başkanı olarak görev yaptı. 1977 yılında Konya Kültür ve Turizm Vakfını da Fevzi Halıcı kurdu.

Atatürk'ün doğumunun yüzüncü yıldönümü sebebiyle yazdığı şiir, marş olarak Nevit Kodallı tarafından bestelendi. 20 yıl İstanbul Pera Palas'taki "Şiir Günleri’ni düzenledi. Ankara'da Türk Tanıtma Vakfı'nda 18 yıl her hafta Sanat ve Şiir Günleri'ni düzenledi.[5]

Çeşitli şiir antolojileri hazırlayan Fevzi Halıcı Konya Kültür ve Turizm Derneği vasıtasıyla Ulusal ve uluslararası birçok bilgi şöleni, kongre, toplantı, âşıklar festivali düzenlemiştir.

İstanbul kültür ve sanat vakfı ve Atatürk kültür merkezi bilim kurulu onur üyeliği ile birlikte, Londra Rumi Komitesi, Aturjet ve Atatürk Dil ve Tarih Yüksek Kurumu üyesidir.[6]  1982 yılında uluslararası Struga Şiir Akşamlarına da katılmış ülkemiz temsil etmiştir.  

Atatürk'ün kurduğu Türk Kooperatifçilik Kurumu ve Türkiye-Pakistan Kültür ve Dostluk Cemiyetlerinde bir süre genel başkanlık yapan Feyzi Halıcı, basın şeref kartı sahibidir. Uluslararası toplantılarda Türkiye'yi temsil etmiş ve Mevlana'nın dünyaya tanıtılmasında, kapsamlı ve yararlı katkıları olmuştur. 

21.Dönem Konya, 23.ve 24. Dönem Ankara Milletvekili Emrehan Halıcı'nın babasıdır. Türk kültürüne ve özellikle Konya kültürüne çok büyük hizmetleri olan Fevzi Halıcı yaşarken de öldükten sonra da hiçbir zaman hak ettiği ilgiyi ve değeri göremeden ömrünün son demelerini İstanbul’a taşımıştı.  Kadri bilinmeyen bu mühim hizmet adamı, kültür mimarı, TC tarihinin en önemli kültür organizatörü olan Fevzi Halıcı ö. 9 Ekim 2017 de vefat etmiştir.

ŞAİRLİK NİTELİKLERİ VE EDEBİ KİŞİLİĞİ

Geleneksel halk şiiri biçimlerini, çağdaş şiire başarıyla uygulayan şairlerimizdendir. “Halıcı'nın şiir dünyasına girebilmek için Mevlâna'nın, Yunus'un ve diğer gönül erlerinin mânâ âlemine dalmak, Konya'yı tarihiyle birlikte göz önüne alıp kültür ve coğrafyasıyla bilmek gerekir.”[7]

 Fevzi Halıcı’nın şiir geleneksel kültür miraslarımız ile beslenmiş, milli motiflerle beslenmiş, düşüncelerini de manevi dünyamızın milli motiflerinden ve düşün adamlarından almıştır. Onun şiirlerinde Yunus’un Mevlana'nın, tasavvuf ’un halk şiirinin ve divan şiirinin özümsenmiş özelliklerini bulmak mümkündür. Şiirlerinde Anadolu, yurt sevgisi, kültür, sanat, tasavvuf, aşk, doğal güzellikler gibi Anadolu’yu tümleyen Anadolu ve Türk Kültürünü oluşturan unsurların pek çoğunun işlendiği görülür.

 Anlamlı bir dil ile halk şiiri tarzında çağdaş şiir yaratma yolunda gayret etti.  Şiirlerinde  “Halıcı'nın şiirindeki dinsel yapı mistik ve inanç doludur. Tekkelerin bahçelerinde doğar ve Selçuklulara Osmanlıların yaptıkları mimari eserlerin kubbelerinde çınlar. Anadolu'nun şanlı geçmişini anması yanında, Türkiye'nin gerçek görünüşünü ve geleneğini de görür. Fabrikalar, şehir yollan, Boğaziçi, ekili tarlaları da betimledi.[8]

Çok fazla irdelemeden Fevzi Halıcı ve şiirleri hakkında özet şeyler yazmak istersek sözü onu en iyi anlatan Ercan Turna’nın şu yazılarıyla bağlamış olalım. ” Köklerini Selçukya toprağına salarak Mevlâna'dan, Ahmet Ycsevî'den, Hacı Bektaş-ı Veli'den Yunus'tan ve daha nice gönül padişahından bal süzerek, bütün bir Osmanlı tarihinden, medeni yetinden, kültüründen feyizler alarak Konya'nın bağrında, Mevlâna türbesinin yanı başında filizlenen Feyzi Halıcı'nın şiiri bugün görkemli bir eda ile edebiyat dünyamızdaki yerini almıştır.”  [9

ESERLERİ

Şiirleri

Bir Aşkın Şiirleri (1947),Masmavi (1952),İstanbul Caddesi (1956),Günaydın (1957),Dinle Neyden (1958), Gecenin Bir Yerinde İki Ceylan (düzyazı şiirler, 1966), Selçukya’da Aşk (1967), Mesnevi’den Bin Bir Beyit (1982), Yaşama Sevinci (1983), Feyzi Halıcı’nın İtalyanca Şiirleri (çev., Anna Masala, 1987),

Mevlâna Mesnevi 1. Cilt (1992), Yaylaya Bir Gelin Geldi (Aşık Fezai mahlası ile, 1998), Dörtlemeler 1 (1993), Dörtlemeler II (1995), Seçme Şiirler (2000), Dörtlemeler (bütün dörtlemeler, 1997).

Antolojileri:

Bizim Şairler (1952), İstanbul ve Fetih Şiirleri Antolojisi (1953), Mevlâna Güldestesi (16 Kitap, 1961-1977), Türk Sanat Musikisi Beste ve Saz Eserleri (1977), Mevlâna-Yunus Emre-Nasrettin Hoca Karamanoğlu Mehmet ve Türk Dili (1977), Mevlâna ve Yaşama Sevinci (1978), Mevlâna Sevgisi (1981),

Konya (1984), Birinci Milletlerarası Yemek Kongresi (1986), Rubailer: Mevlâna Celalettin (1986), İkinci Milletlerarası Yemek Kongresi (1988), Parlamenter Şairler (1990), Üçüncü Milletlerarası Yemek Kongresi (1990), Aşıklar Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri (1992), Dördüncü Milletlerarası Yemek Kongresi (1992), Beşinci Milletlerarası Yemek Kongresi (1994), Şiirden Besteye (G. Samanoğlu ve İ. Parlatır ile, 1994), TBMM 75. Yıl Ulusal Egemenlik Destanı Yarışması (1995), Yunus’un Yolunda Güldeste (Yunus Emre Kültür Sanat ve Turizm Vakfı ile, 1995), Türk Halk Edebiyatı Bilgi Şöleni (TBMM Kültür Sanat Yayın Kurulu ile, 1995), Pera Palas ve Hasan Süzer (1995), Pera Palas Gönül Sohbetleri Güldestesi (A. Özdemir ile, 1996), Ankara Gönül Sohbetleri Güldestesi (A. Satoğlu ve H. Yurdabak ile, 1996), Pera Palas Gönül Sohbetleri II (A. Özdemir ile, 1998), Ankara Gönül Sohbetleri II (A. Satoğlu ve H. Yurdabak ile, 1998), Üstad Neyzen Hayri Tümer’in Ney Üfleme Metodu (Kültür Bakanlığı ile, 1998),

Gönül Sohbetleri Güldestesi III (A. Satoğlu, H. Yurdabak ile, 1998), Folklor ve Halk Edebiyatı Kongresi (Konya Büyükşehir Belediyesi ile, 23-25 Ekim 1998), Pera Palas Gönül Sohbetleri IV (A. Özdemir ile, 1999), Konya Şiirleri (1999), Gönül Sohbetleri IV (A. Satoğlu ve H. Yurdabak ile, 2000),

Mevlâna Güldestesi (Bahar Gökfiliz ile, 2000), Mevlâna Bilgi Şöleni (2000), Şehir Şiirleri Güldestesi (B. Gökfiliz ile, 2000), Pera Palas Gönül Sohbetleri IV (A. Özdemir ve C. Aslangül ile, 2000),

Ana Şiirleri Güldestesi (2000), Folklor ve Halk Edebiyatı Kongresi (Büyükşehir Belediyesi ile, 27-28 Ekim 2000), Folklor ve Halk Edebiyatı Kongresi (Büyükşehir Belediyesi ile, 26-27 Ekim 2001),

Halk Şairleri Ana Şiirleri Güldestesi (2002).[10]

ÇEVİRİ:

Doğuda Tatlıcılık (F. Unger’den

KAYNAKÇA

  • [1]HALICI.COM.TR » BİYOGRAFİ, https://feyzi.halici.com.tr/main/?page=biyografi

  • [2]HALICI.COM.TR » BİYOGRAFİ, https://feyzi.halici.com.tr/main/?page=biyografi

  • [3] Âşıklar Bayramı, “Âşık Edebiyatı Sempozyumu” İle Başladı.konya.bel.tr/haberayrinti.php?haberID=3238 son erişim-11-12-2012

  • [4] Gönülal, İsmet, "Feyzi Halıcı", Feyzi Halıcı'nın Mesnevi I. Cilt Tercümesi Kitabının kapak sayfası,1992/ANK

  • [5]HALICI.COM.TR » BİYOGRAFİ, https://feyzi.halici.com.tr/main/?page=biyografi

  • [6] Gönülal, İsmet, "Feyzi Halıcı", Feyzi Halıcı'nın Mesnevi I. Cilt Tercümesi Kitabının kapak sayfası,1992/ANK

  • [7] Ercan Turna, MUTLULUK VE ÜMİTLE ÇAĞLAYAN ÇAĞRIŞIM SENFONİSİ (FEYZİ HALICI'NIN ŞİİRİ), feyzi.halici.com.tr/main/?page=hakkinda

  • [8] Prof. Dr. Anna Masala, FEYZİ HALICI'NIN ŞİİR DÜNYASI, https://feyzi.halici.com.tr/main/?

  • [9] Ercan Turna, MUTLULUK VE ÜMİTLE ÇAĞLAYAN ÇAĞRIŞIM SENFONİSİ (FEYZİ HALICI'NIN ŞİİRİ), feyzi.halici.com.tr/main/?page=hakkinda

  • [10] https://www.yasamoykusu.com/biyografi-897-Feyzi_Halicı( Not antolojileri pek çok kaynaktan derlenmiştir. )

  •  

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar

Esa Resmi Hesap

Esa Resmi Hesap

3 years ago

FEYZİ HALICI  ARAŞTIRMA-İNCELEME-DERLEME ESERLERİ - Çağrı’da Yeniler 1962-1963), - Saz Şairlerinin Diliyle Atatürk (1981), - Konya, Tarihî, Kültürü Bilimsel Toplantısı (1984), - Âşık Şem‘î: Hayatı Eserleri (1982), - Türk Halk Edebiyatı ve Folklorunda Yeni Görüşler I-II (1985), - Mevlâna (Türkçe-İngilizce, 1981), - Mevlâna Celalettin Hayatı, Düşünceleri ve Eserleri (1986), - Yabancı Yemek Uzmanlarınca Türk Mutfağı (1988), - Halk Şairlerinin Diliyle Yemek Destanları (1990), - Ali Eşref Dede’nin Yemek Risalesi (1993), - Nasreddin Hoca Fıkralarının Şerhi (Mevlevî Şairi Burhan 1994), - Hünkar Hacı Bektaş Veli’den Özdeyişler (1995), - Bir Şiirin Hikâyesi (1996), - Bir Şiirin Hikâyesi II (1999), - Şiirleşen Bir Ömrün Hikâyesi: Gültekin Samanoğlu (2003).