John Steinbeck (D: 27 Şubat 1902, Salinas, Kaliforniya, – Ö: 20 Aralık 1968, New York )
1940 Pulitzer[1], 1962’de Nobel Ödülü almış olan, Amerikan realizmi denilen tarzında roman ve öyküler yazan İrlanda asıllı Amerikan yazarıdır.
John Steinbeck 27 Şubat 1902 yılında Kaliforniya’da ve pek çok romanında söz edeceği ve betimleyeceği Salinas Vadisinde doğdu. Prusya’dan göçmen olarak gelen babası Ernst Steinbeck saymanlık yapan bir adam annesi ise İrlanda göçmeni ve öğretmenlik yapan Olive Hamilton’dur.
Öğretmen olan annesinin sayesinde okuma ve yazma alışkanlığı edinen Steinbeck, oldukça çalışkan birisiydi. Yaz aylarında ve tatillerde Salinas Vadisindeki tarlalarda ve çiftliklerde çalışmıştı. [2]Annesi Olive, ona okuma alışkanlığı kazandırmış, bütün boş vakitlerinde bol bol kitap okumuştu. 1919'da 1919’da Salinas Lisesinden mezun olduğunda yazar olmaya karar vermişti. Bu nedenle Stanford Üniversitesi İngiliz Edebiyatı bölümüne kayd olmuştu. Yaz ayları çalışıyor, kendi ihtiyaçlarını karşılayacak giderleri Salinas Vadisindeki çiftliklerde çalışarak kendisi kazanıyordu. Bu şekilde çiftçiler, toprak sahipleri, tarlalarda çalışan kadınlar, köylüler, tüccarlar ile tanıştı. Onların hayatını yakından gözlemledi. Tüm bu deneyimlerini yazacağı romanlarda malzeme olarak kullanacaktı. Cennetin Doğusu , Fareler ve İnsanlar , İnci gibi roman ve diğer eserlerinde de Salinas Vadisinde geçen olaylar ve insanlardan söz etmiştir.[3]
Ancak Üniversite hayatını bitirmeden sonlandırmış biraz da kendini geliştirmek için New York’a çalışmak için gitmişti. New York’ta bir boyacının yanında çırak olmuştu. Ancak ABD de büyük bir ekonomik kriz ortaya çıkınca Kaliforniya'ya döndü. 1930’da on üç yıl evli kalacağı Carol Henning’ le
evlendi. Kriz zamanlarda çeşitli işler yapıyor, babasından da maddi destek alıyor, yazar olmak hayalini gerçekleştirecek teşebbüsler yapıyordu. Bu yıllarda biyografisi için önemli bir isim olacak olan Ed Ricketts ‘la tanıştı. Ricketts, onun hem akıl hocası, hem bir çeşit yaşam koçu, hem de ilham kaynağı olmuştu. Sardalye Sokağı, Bitmeyen Kavga ve Tatlı Perşembe kitaplarını Ricketts’in tesiri altında yazdı.
İlk romanı Altın Kupa 1929'da çıkmıştı. Bu eser ilgi görmemiş akabinde üç kısa eser yazmıştı. Ancak 1935 yılında yayımlanan Yukarı Mahalle adlı romanı ile ilgi görmeye başladı. Bu aşamadan sonra diğer romanlarını peş peşe yazmaya başlamıştı. Böylece hayatı süresince 17 roman bitirdi. İlk defa 1937 yılında yayınlanan Fareler ve İnsanlar ile ciddi bir şöhret kazanmış, gezgin bir çiftlik işçisi olduğu yıllardaki hayat birikiminin özü olan bu novella ABD edebiyatının başyapıtlarında biri sayılacaktı. Roman tıpkı kendisi gibi gezgin işçilik yapan George Milton ile zekâ özürlü ama insan azmanı olan Lennie Small'un “Büyük Bunalım “ sırasında Kaliforniya'da yaşadıkları trajik olayları anlatmıştı. Bu roman ve karakterler gerçek hayatında da var olan olaylar ve kişilerdi. “Öykünün geçtiği yerlerde çalıştım. Karakterler bir yere kadar, çeşitli insanların karışımıyla ortaya çıktı. Lennie ise gerçek biriydi. Şu anda Kaliforniya'daki bir akıl hastanesinde. Onunla haftalar boyunca yan yana çalıştım. Gerçek Lennie bir kızı değil, bir ustabaşını öldürdü. Kızgındı, çünkü patron arkadaşını işten çıkarmıştı.” [4]
Amerikan edebiyatının şaheserlerinden olan Fareler ve İnsanlar 1939'da Hollywood filmi olmuştu. En sevilen eserlerinden bir diğeri olan Gazap Üzümleri , 1939 yılında yayımlandı. Pulitzer Ödülünü kazandığı bu eseri 1940 yılının Şubat ayına kadar on bir baskı daha görmüş bir yıl içinde 430.000, sonraki seksen senede beş milyon kopya satışı yapmıştı. [5] Ayrıca Gazap Üzümleri , Le Mondeun Yüzyılın 100 Kitabı listesine de seçildi.[6]
Yukarı Mahalle adlı romanı 1942 yılında sinemaya uyarlanmış Gazap Üzümleri de filme alındığı gibi filmin oyuncuları da bazı ödüller almıştı.
Konusu Norveç’te geçen Ay Batarken romanıyla Norveç Hükümeti ona ''Kral Haakon Özgürlük Haçı'' ödülünü takdim etti. John Steinbeck'in Norveç Kralı tarafından ödül aldığı günde satışa başlamış, II. Dünya Savaşının devam ettiği yıllarda işgale direnen küçük bir kasabanın özgürlük mücadelesini konu edinen roman savaş yıllarında en çok dile çevrilen ve en çok okunan bir roman olma özelliği kazanmıştır.[7]
1943’te savaş muhabiri olarak Avrupa’yı dolaşmıştı. Bu macera sırasında savaşta yaralanmıştı. 1944′te film senaryosu olarak yazmaya başladığı İnci adlı eseri 1945′te Woman’s Home Companion isimli dergide The Pearl Of The World (Dünyanın İncisi) başlığıyla yayımlanmıştı. 1947 de Hikaye bir novella haline geldi ve The Pearl (İnci) ismiyle yayımlandı. Senaryosunu Jack Wagner ile beraber kaleme aldığı La Perla, aynı yıl vizyona girdi.[8]
1947’de Sovyetler Birliği’ne ilk gezisini yapmıştı. 1948’de Steinbeck, fotografçısı Capa ile Rusya Gezisi adlı bir kitap çıkarmıştı. 1948’de Amerikan Sanat ve Edebiyat Akademisi’ne seçilen yazar, 1952 yılında kariyerinin en değerli eserlerinden biri olan, kendi biyografisinden de izler taşıyan (Cennetin Doğusu Cennet Yolu ) adındaki eserini yayımladı. [9]Ancak evvelden beri pek yerinde olmayan ruh sağlığı ile alkole düşkünlüğü bu dönemde onu çok yıpratmış, bu nedenle bir müddet akıl hastanesine yatmıştı. [10]
Sağlığı kötüleşirken Amerika’yı son bir kez dolaşmaya çalışmıştı. Ölümüne beş yıl kala kurmaca eser yazmayı belki de başaramadı. 1968 yılında kalbine yenik düşerek savaş röportajcısı olarak gittiği Vietnam'da yaşamını yitirmişti.
ESERLERİ
Roman
1. Altın Kupa (Cup of Gold, 1929),
2. Cennet Çayırları (The Pastures of Heaven, 1932),
3. Bilinmeyen Bir Tanrıya (To A God Unknown, 1933),
4. Yukarı Mahalle (Tortilla Flat, 1935),
5. Bitmeyen Kavga (Dubious Battle, 1936),
6. Fareler ve İnsanlar (Of Mice And Men, 1937),
7. Kırmızı Midilli- Al Midill -(The Red Pony, 1937),
8. Uzun Vadi (Long Valley, 1938)
9. Gazap Üzümleri (The Grapes Of Wrath, 1939),
10. Ay Battı /Aysız Geceler (The Moon Is Down, 1942),
11. Sardalya Sokağı (Cannery Row, 1944)
12. İnci (The Pearl, 1947),
13. Aşk Otobüsü (The Wayward Bus, 1947)
14. Alev (Burning Bright, 1950),
15. Cennetin Doğusu (East of Eden, 1952),
16. Tatlı Perşembe (Sweet Thursday, 1954),
17. Pippin 4’ün Kısa Süren Saltanatı
Öykü:
Amerika ve Amerikalılar (1966),
Senaryo:
Unutulan Köy (Forgotten Village, 1941)
Viva Zapata (1952)
Cennetin Doğusu ve Özeti John Steinbeck
Fareler ve İnsanlar Özeti John Steinbeck
Gazap Üzümleri ve Özeti John Steinbeck
Ay Battı ve John Steinbeck Hakkında Konusu Özeti İnceleme
Al Midilli Konusu Özeti ve John Steinbeck
KAYNAKÇA
[1] Pulitzer Kurgu Ödül Listesi, pulitzer.org sitesi". 14 Ocak 2016
[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/cennetin-dogusu-ve-ozeti-john-steinbeck/83752
[3] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/al-midilli-konusu-ozeti-ve-john-steinbeck/118847
[4] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/fareler-ve-insanlar-ozeti-john-steinbeck/83799 / Mice, Men, and Mr. Steinbeck, The New York Times, 5 Aralık 1937, ss. 7
[5] https://tr.wikipedia.org/wiki/John_Steinbeck
[6] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/gazap-uzumleri-john-steinbeck/80543
[7] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/ay-batti-ve-john-steinbeck-hakkinda-konusu-ozeti-inceleme/118767
[8] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/inci-john-steinbeck/84433
[9] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/cennetin-dogusu-ve-ozeti-john-steinbeck/83752
[10] https://tr.wikipedia.org/wiki/John_Steinbeck