Karamanlı Cemali Divanı

   Karamanlı Cemali Divanı ve Eserleri 15. yy

Karaman’ın önde gelen  bir ailesinin ferdi olan Cemali devrin önemli şair  Şeyhi’ nin yeğenidir. Asıl adı Bayezid ‘dır. [1]Fatih devri şairlerinden olan Cemali, Çelebi Mehmet, II. Murat ve  Fatih Sultan Mehmet  zamanlarında yaşamış bir şairdir. [2] Karamanlı olmakla birlikte bir müddet de Bursa’da kalmış olmalıdır. Cemâlî’nin Karamanlı olduğunu, Bursalı diyenlerin de bulunduğunu yazar. Sadettin Nuzhet Ergun onu Bursalı kabul etmektedir.  Günay Kut onun 1410 veya 1412 yıllarında doğmuş olabileceği kanaatindedir.  Beyazıt devrinin sonlarına doğru öldüğü  düşünülmektedir.  Mezarı ise Edirnekapı dışındaki Emir Buhari Tekkesi civarındadır. [3] Hayatı hakkında detaylı bilgi yoktur.

Divanı

Cemali divanının varlığı sadece Latifinin Tezkire’si ile Miftahu’l ferec’den öğrenilmiş olsa da kayıp olan ve son zamanlara kadar ele geçmeyen bu  divanının yakın zamanlarda bir nüshası ortaya çıkmıştır. Bu nüshayı ise Kayahan  Erimer bulmuş ve bilim dünyasına tanıtmıştır. Bu nüshanın  başında ve sonunda II. Bayezıd’ın mührü vardır. [4] Cemali Divanının elimize geçen tek nüshası Kayahan Erimer’in bulduğu bu nüshadır. Divan üzerinde henüz detaylı bir çalışma yapılamamıştır.

Divan –  Belâğat: Süleymâniye Kütüphânesi Hacı Mahmûd Efendi bölümü 3734 demirbaş numarasına kayıldı bu yazma 2a-67a varaklar arasında yer alır. Yazma ta‘lîk hatlıdır.[5]

Divanında yer alan şiirlerinin bir kısmı devrin önemli şairleri olan Necati Bey,  Ahmet Paşa ve  Şeyhi’ye yazılmış nazireler şeklindedir. [6] Cemali’nin nazire mecmualarında da şiirlerine rastlanır.

Cemâlî’nin Dîvân’ı üzerinde çalışma yapan Çetin Derdiyok, bu hususta şunları söyler: “Şâirin yaşadığı döneme âit belge olarak, Dîvân’ında yer alan Fâtih Sultân Mehmed için söylenmiş kasîde ve gazelleri, örnek verebiliriz. Hattâ  İstanbul’un fethine târih düşürülmüştür.[7]

Kayahan Erimer, elindeki nüshanın baş ve sonunda II. Bayezıt ’in mührünün bulunduğunu söylemektedir. Örnek olarak verilen foto klişesinde (Vf. 58) görülen mühür ise III. Murad’a aittir. [8] Bu nüsha üzerinde Çukurova Üniversitesi’nde bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır. [9]

 Karamanlı Cemali Hayatı Eserleri

Karamanlı Cemali TÜM  Şiirleri

KAYNAKÇA

[1] Günay Kut, Cemali, DAİ, 7.CİLT, 316-317
[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/karamanli-cemali-hayati-eserleri/75083
[3] Günay Kut, Cemali, DAİ, 7.CİLT, 316-317
[4] K. Erimer, Gün Işığına Çıkan Değerli Bir Eser, TDAY, Belleten, 1974, s. 265~281)
[5] Mehmet Sait TOPRAK, CEMÂLÎ İSHÂK B. MEHMED EL-KARAMÂNÎ:HAYÂTI VE ESERLERİ, https://kisi.deu.edu.tr/sait.toprak/suryanca.htm
[6] Prof.Dr. Mine Mengi, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Akçağ Yayınları, Ankara, 1997, shf, 123
[7] Mehmet Sait Toprak, https://www.okuyanus.com.tr/yazar/cemali-el-karamani, son erişim, 23-12 201
[8] K. Erimer, Gün Işığına Çıkan Değerli Bir Eser, TDAY, Belleten, 1974, s. 265~281)
[9] Çetin Derdiyok, Cemali Divanı inceleme Metni. (Adana 1988