Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç Hakkında İnceleme Özet Hüseyin Rahmi

15.11.2016

Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç

ROMAN HAKKINDA

Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç adlı roman, Türk edebiyatının romancılık konusundaki kilometre taşlarından biri olan Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın en önemli eserlerinden biridir. Eser ilk kez 1912 yılında tefrika halinde yayınlanmış [1] daha sonra pek çok baskı görmüştür.

Mizahi olayları ve konuları bulmakta usta olan Hüseyin Rahmi Gürpınar bu romanı bir halk söylentisi etrafında düşünmüş ve bu söylentiyi ustaca bir kurgu ile roman haline getirmiştir.

Bu roman 1910 yılında Halley kuyruklu yıldızının dünyaya çarpacağı söylentisi üzerine yazılmıştır. O tarihlerde bu söylenti insanlar arasında büyük bir yankı oluşturmuş, halk da bundan dolayı oldukça büyük bir endişe oluşmuştu. Dünyaya çarpması beklenen Halley kuyrukluyıldızı bu felakete yol açmamış ama İstanbul insanının hayatında epey bir çalkantıya neden olmuştu.

Roman Halley Kuyruklu Yıldızı'nın 5 Mayıs 1910 tarihinde dünyaya çarpacağı söylentisi üzerine, o dönemin İstanbul'unda oluşan olaylarını dönemin sosyal yaşantısı içindeki yankılarını bir vaka düzeni içinde kurgulayan bir teknikle yazılmıştır. “ Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç'ta 1910 Halley kuyruklu yıldızının dünyaya yaklaşmasıyla bu olayın İstanbul'da yarattığı heyecan anlatılır.”[2]

Yazarın Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç adlı romanı 1911 yılında basıldıktan sonra Sansür Kurulu tarafından yasaklanan Şıpsevdi adlı romanından sonra yayınlanmış, yazar bu iki romanından sonra uzun bir müddet yazarlığa da veda etmişti. [3]

Hüseyin Rahmi GÜRPINAR, Şıpsevdi adlı romanının basıldıktan sonra edebiyat dünyasına ve hükümete karşı bir küskünlük içine girmiş Heybeliada’ya taşınarak ve hayatının bundan sonraki sürecini Heybeliada’da yaşayarak geçirmişti. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç adlı eseri yazarın İffet, Sevda Peşinde, Tesadüf, Nimetşinas gibi eserlerinde de olduğu gibi Osmanlının son zamanlarında aile yapısında meydana gelen geleneksel aile yapısındaki çöküşü dile getirmektedir. Yazar , bu eserlerinde Tanzimat ile başlayan eski ile yeni düşünce çatışmalarını da ele almış olmaktadır.

Yazar bu romanında da Halley Kuyruklu Yıldızının Dünya’ya çarpacağı söylentisini eğlendirici bir anlatımla işlerken, batıl itikatlara inanan, söylentilere kapılan cahil insanların gülünç yanlarını ortaya koyarak bilimin ve eğitimin ne denli önemli olduğunu vurgulamak istemiştir.Roman o dönem İstanbul’unu ve halkını oldukça başarılı bir şekilde betimlemiş ve dönemdeki sosyal hayatı başarılı ve gerçekçi bir şekilde okurlara yansıtmıştır.

Hüseyin Rahmi bu romanında, Osmanlı toplum hayatındaki evlilik anlayışını alaycı bir dille eleştirmiş, bu konu etrafında çeşitli sosyal sorunları da derin bir gözlem gücü ilginç bir konu seçimi ile dile getirmeyi başarmıştır.

Çerçeve bir hikâye içinde bir başka hikâye anlatma tekniği ile yazılan bu roman yazarın diğer eserleri gibi hem güldüren, hem de düşündüren sosyal bir eleştiri taşımaktadır.

Eser MEB tarafından okunması gereken Yüz Temel Eser Listesine alınmış öğrenci, öğretmen ve okurlara tavsiye edilmiştir.

KİTAP HAKKINDA GÖRÜŞLER :

Yazar bu kitabında diğer romanlarında da işlediği zeki ve kurnazların, saf ve cahilleri kandırarak işlerini yürüttükleri çarpık bir düzenden kurtulmak için akılcı düşüncenin gelişmesi gerektiği fikrini işleyen bir tutum içindedir. Kitapta toplumun çok çeşitli alanlardaki günlük yaşayışı, değer hükümleri eleştirilmiş, söylentilere kapılan ve hemen inanan cahil insanların gösterdikleri cahil tepkiler ve buna sebep olan cehaletle ustaca alay edilmiştir. Eserde batılı yaşama özentisi olan sonradan görme ve bilinçsiz insanlarla, mizah unsurlarını kullanarak alay etmektedir. Mizahi boyutuyla düşündüren, okurken değişik dünyalara götüren güzel ve farklı bir romandır.

KİTAP HAKKINDA

Türk edebiyatının kilometre taşlarından biri olan Hüseyin Rahmi Gürpınar, günlük yaşamı kaleme alırken mizah öğesini her zaman ön plana çıkartmıştır Bu kitapta yer alan Kuyrukluyıldız Altında Bir izdivaç ile Melek Sanmıştım Şeytanı adlı yapıtları genç okurlarımız için özenle sadeleştirilmiştir. Dünyaya çarpması beklenen Halley kuyrukluyıldızı bu felakete yol açmaz ama İstanbul insanının hayatında epey bir çalkantıya neden olur.

KİTABIN ANAFİKRİ:

Cahil insanlar erkek veya kadın olsun hurafe ve söylentilere inanır. Aklı başında ve eğitimli olanlar ise cahilleri yönlendirebilir. Eğitimli olduktan sonra erkek veya kadın eşit zekâ ve muhakeme gücüne sahiptir. Cahil bir kadınla eğitimli bir erkek evlenmemeli evlilik öncesinde birbirlerini iyi tanımalıdırlar. Halley kuyrukluyıldızı bu felakete yol açmaz ama iki akıllı ve eğitimli bir erkekle bir kadının evlenmesine zemin hazırlayan olaylara sebep olur.

KİTABIN KONUSU

Kuyruklu bir yıldızın dünyaya çarpacağı haberi ve kadınlar ve ile erkekler arasında olan çatışmalardan doğan büyük bir aşk ve evlilik.

ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ :

İRFAN GALİB: Batı tahsili görmüş, yaratıcı zekâsını iyi kullanan insanları çok rahat etkileyebilen tuhaf huyları da olan, yakışıklı bir gençtir.

LÜTFİYE: İrfan’ın evlendiği, zeki ve güzel ,iyi bir eğitim almış hanımefendidir. İrfan'ın kadınları korkutmak huyundan intikam almak için İrfan'a bir oyun hazırlar fakat, onunla anlaşabileceğini far kedince İrfanla evlenmeye karar verir.

EV HALKI: Cahil, her şeye çok rahat inanabilen sevdiklerine yürekten bağlı olan kişiler.

ESNAF: Her duyduğuna çok çabuk inanan, araştırmayı sevmeyen, söylentilerin etkisinde kalan cahil insanlardır.

HALLEY KUYRUKLU YILDIZI HAKKINDA KISA BİLGİ

Halley kuyruklu yıldızı (resmi adıyla 1P/Halley veya bu kuyruklu yıldızlar üzerine çalışmalar yapan Edmond Halley'e ithafen Comet Halley) her 75–76 yılda bir görünen kuyruklu yıldız. Tüm periyodik kuyruklu yıldızlar arasında en meşhurudur.

Her yüzyılda birçok uzun periyodu kuyruklu yıldız görülmesine rağmen Halley çıplak gözle görülebilen tek kısa periyodu kuyruklu yıldızdır. Ayrıca insan ömründe geri dönecek çıplak gözle görülür tek kuyruklu yıldızdır. Halley kuyruklu yıldızı iç Güneş Sistemi'ne en son 1986 yılında girmiştir. Hesaplara göre 2061 yılında tekrar görülecektir.

KiTABIN ÖZETİ:

Basın dünyasında 1910 yılının Mayıs ayında Halley Kuyruklu Yıldızı’nın dünyaya çarpacağı söylentisi yayılmaya başlamıştır. Tüm dünyaya ve ve İstanbullu da kasıp kavuran bu haber İstanbul’da da büyük bir panik yaratır. Kenar mahallelerdeki cahil kadınlar da bu haberi kendi anlayışlarına göre yorumlarlar. Romanın kahramanı olan İrfan Galip’te bu mahallede Aksaray’da oturmaktadır. Zengin bir ailenin oğlu olan İrfan, batı ilimlerini tahsil etmiş, geniş fikirli, aydın fakat tuhaf davranışlar içine de girebilen bir gençtir. Artık evlenmek çağı gelmiş, kendisi gibi aydın ve eğitimli bir kadınla evlilik düşleri kurmaya başlamıştır. Bir gün yolda gördüğü peçeli bir kadının çok güzel ve bilgili bir genç kız olduğunu hayal ederek peşine takılır. Bir çok tesadüften sonra ,bu güzelle ilgili hayaller kurar. Sonunda bu kadın ile tanışmak için bir girişimde bulunur. Fakat acemice yaptığı tanışma teşebbüsünden sonra bu peçeli kadın tarafından terslenir. Bu olay gururunu çok kırmış onu büyük bir kadın düşmanı yapmıştır. Halley Kuyruklu yıldızının dünyaya çarpacağı haberini kullanarak kadınlardan intikam almaya sürekli onları korkutmaya karar verir. Kadınların zayıflığı ile ilgili makaleler yazmaya başlar. Halley Kuyruklu Yıldızı ile ilgili konferanslar düzenlemeye karar verir. Anatomi, fizik karışımı tuhaf konferansına, bir de kuyruklu yıldızın çarpmasıyla kopacak olan kıyameti tasvir eden korkunç rüya ekler. Bunları yapmasının amacı kadınları korkutmak ve onarın zayıf karakterleriyle alay ederek kadınlara karşı duyduğu hıncın intikamın almaktır. Bu konferansalar ve yazılarını bir kadın ilgiyle izlemektedir.

Bir süre sonra kendisi gibi maceraperest bir kadından bir mektup alır. Bu mektup kadın olarak doğduğu için büyük bir üzüntü içinde olan bir zavallı kadından gelmektedir. Bu mektubun yazarı olan kadın, kadınların ve kızların dar ve kapalı hayatlarından şikâyet etmektedir. İrfan bu mektuba coşkun ve duygulu bir cevap yazdıktan sonra konferansının ikinci bölümünü hazırlar. Fakat hayatından ve ve kadın olarak dünyaya geldiği İstanbul gibi kapalı bir ortamda yaşadığından şikâyet eden bu kadınla mektuplaşmaları devam etmektedir. İrfan henüz yüzünü hiç görmediği bu kadının hayaline âşık olmuştur.

Ev halkını, mahalle esnafını kıyametin kopacağına inandırmıştır. Herkes birbirine itiraflarda bulunarak helalleşir. İkinci konferansta İrfan’ın kıyamet sahnesini tasvir ettiği sırada, önceden hazırladığı küçük oyun sahnelenir. Etrafta patlayan çatapatlar, fişekler, yukarı katta devrilen masa ve dolaplar, kadınları çılgına çevirir. Bu sırada tanımadığı hayranı ile mektuplaşması sürmektedir. Önün hakkında çok kötü şeyler öğrenmesine rağmen kadına evlenme teklif Eder. Kadının bu evlilik için bir şartı vardır. Kuyruklu yıldızın çarpacağı ana kadar İrfan’a yüzünü göstermeyecektir. Halley’in görüneceği gün düğün yapılır. Evin damında dürbünle gökyüzünü araştıran gelinle güvey arasında bilimsel, felsefi, uzun konuşmalar geçmektedir. Genç gelin, evliliğinin ilk gününden aklını, bilgisini kocasına ispat ederek, eşit şartlarda sürecek bir beraberliğin temelini atmıştır. Gelin hanım İrfan’dan kadınların öcünü almak için bir oyun yapmıştır ve bu oyunun sonunda İrfan’ın ona iyi bir koca olacağını anlamıştır. Sonunda bu hayali sevgilinin Feriha Davut adında eğitimli, İrfan Galip'in aradığı niteliklere uygun, kibar bir genç bir kız olduğu ortaya çıkar. Lütfiye kadınların öcünü almak için bir İrfan'a bir oyun yapmış ama bu oyunun sonunda İrfan’ın ona iyi bir koca olacağını anlamış olduğundan onunla evlenmeye karar vermiştir. Halley dünyaya çarpmaz ama bu iki oyundan bir evlilik çıkacaktır. Birbirlerini mektuplar yoluyla sevmeye başlayan İki genç Halley kuyruklu yıldızının gelip geçtiği gece evlenir.

Hüseyin Rahmi Gürpınar İle İlgili Diğer Yazılar

Hüseyin Rahmi Gürpınar, Romancılığı ve Hayatı

Gulyabani Roman Özeti Hüseyin Rahmi GÜRPINAR

Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç Hakkında İnceleme Özet Hüseyin Rahmi

Mürebbiye Özeti Hüseyin R. Gürpınar

Gulyabani Özeti Hüseyin Rahmi GÜRPINAR

Şık Hakkında Özetİ Hüseyin Rahmi Gürpınar

Şık Romanı Hakkında Özeti Hüseyin Rahmi Gürpınar

Hüseyin Rahmi Gürpınar İffet Hakkında Konu Özet İnceleme

Hüseyin Rahmi Gürpınar Nimetşinas Hakkında Konu Özet İnceleme

Cadı Romanı ve Hüseyin Rahmi Gürpınar

Şıpsevdi Hakkında Özet İnceleme H. Rahmi Gürpınar