Necati Cumalı'nın Zeliş ( Tütün Zamanı ) Romanı Hakkında

07.04.2015

 

Yazıda  “Necati Cumalı  Tütün Zamanı ”   romanı hakkında bilgiler, romanının özeti,  romanın konusu, ana fikri,  romanın kahramanları, romanın olay örgüsü,  romanın yazarı,  “Necati Cumalı  - Tütün Zamanı ” hakkında bilgiler “  Faik Baysal ı - Tütün Zamanı  “   romanın şahıs kadrosu  yazarın diğer romanları, Necati Cumalı  - Tütün Zamanı  “   adlı eserden alıntılar yer alır.  Eser hakkında yorumlar,  romanın anlatım tekniği, yazarın bakış açısı, romanın tekniği, romanın türü, çevrildiği diller, eserin basım yılı, basım hikâyesi, yazar ve eseri arasındaki, eserle yazarın biyografisi arasındaki alakalar incelenmiştir.
 
 
Tütün Zamanı Necati Cumalı tarafından yazılmış ve ilk baskısı  1959 yılında yapılmış, köy konulu bir romanıdır.  Romanın ilk baskısının adı Tütün Zamanıdır. Fakat roman sonraki baskılarında Zeliş adı ile basılmış  ve bu defa da Zeliş adı ile tanınnmıştır. Romanın  1971 yılındaki baskısı ise "Zeliş" adıyla  yapılmıştır.
 
Roman daha yayınlanmadan senaryo haline getirilmiş ve filme de alınmıştır. Roman  ilk yayımlandığı yıl olan  1959 yılında filme de alınmış, Orhon M. Arıburnu'nun yönetmenliğinde beyaz perdeye de aktarılmış, filmin başrollerini Yılmaz Güney ve Cavidan Dora paylaşmışlardır.[1]
 
Roman, yazarın çocukluk yıllarının geçtiği yöreleri ve insanlarını anlatmakta yazarın ilk gençlik yıllarına kadar yaşantısından da derin izler taşımaktadır. Necati Cumalı’nın kendisi de bu yörede yetişmiş tütün tarlalarındaki yaşama şahit olmuştur. 1950 li yıllardaki sosyal yaşamın ve köy hayatının içinden gelen bu roman bu yönüyle de yarı otobiyografik bir öykü özelliği taşır.  Yazarın çocukluğu İzmir Urla da geçmiş,[2] romanın mekânı da İzmir’in Urla ilçesindeki bir köy olarak seçilmiştir.   Yazar çocukluk yıllarında tütün tarlalarında çok çalışmış ve ailesine yardım etmiştir.  Yazarın lise sonlarına kadar tütün tarlalarında çalıştığı, köylülerin dertlerini aşklarını ve  Öykülerini dinlediği  veya şahit olduğu bir sır değildir.  Yazar bu romanında  tütün ekme ve toplama zamanına denk gelen bu aşk öyküsü çerçevesinde  Ege köylülerinin tarıma dayalı yaşamı, imece usulleri, gelenek görenek ve içtimai hayatlarını bizzat yaşamış olan yazar bu romanında da bunları dile getirmiştir. [3]
1960 da filme alınan roman  1973  yılında da  televizyona aktarılmış;  "Zeliş", Türkiye radyolarında da, radyo oyunu olarak birçok kez yayınlanmıştır. [4]
 
Yazarın bu romanı MEB tarafından Yüz Temel Eser  arasına alınmış, okul, öğretmen ve öğrencilere tavsiye edilen eserler arasında gösterilmektedir.
 
Dört ana bölümden oluşan romanın Birinci Bölümü “Dipler” 33 sayfa, İkinci Bölüm “Analar” 65 sayfa, Üçüncü Bölüm “Uçlar, İğne Atımı” 17, Dördüncü Bölüm “Nadas” 117 sayfadır.
Bu romanda 1950  li yıllarda, İzmir’in küçük bir ilçesi olan Urla halkının yaşam mücadelesi, tütün tarlalarında, zeytinliklerde çalışan işçilerin yoksulluğu, çektiği sıkıntıları, yaşayış biçimleri, eğlenceleri, aşkları başarılı bir şekilde dile getirilmiştir
 
Romanının Zamanı
Tütün Zamanı adlı romanın sosyal  dönemi ve vaka zamanı 1950 yılıdır. Romanın sonlarındaki mahkeme esansında kullanılan şu ifade romanın zamanını net olarak ortaya koyar
“Recep kızı, Fatma’dan doğma, 21 Şubat 1933 doğumlu Zeliha Kayalı…”
Yazar, kaleme alınma zamanıyla ilgili olarak romanın bitiminde şu tarih vardır: “3 Eylül 1957, İzmir – 13 Haziran 1959, Paris”
Romanda yaşanan olaylar temmuz, ağustos, eylül ve ekim aylarındaki Tütün Zamanı süreci içinde geçmektedir.  Olaylar kronolojik bir düzen içinde sıralanmış kimi yerlerde zamanda atlamalar oluşmuştur.
 
ROMANIN KONUSU:
 
Zeliş ile Cemal adlı iki gencin İzmir’in Urla ilçesindeki bir köyde Tütün zamanı başlayan aşk öykülerini konu edinir.  Zeliş’in babası tembel ve cahil bir adamdır. Zeliş’e göz koymuş olan Bekir, Zeliş’in babasını kendisine borçlandırmış, karışlığında Zeliş ile evlenmek istemektedir. İki aşık ise bu durumdan kurtulmaya çalışırken araya bir rakip aşık daha girmiştir.
 Tütün tarlalarında çalışan on yedi yaşındaki genç kız, kendisini kaçırmak üzere pusu kurulduğunu öğrenince, sevdiği delikanlıya kaçmaktan başka bir çare bulamaz ve Sevdiği delikanlıyla birlikte yollara düşer
Romandaki en güçlü teması “aşktır. Aşk, Zeliş ile Cemal arasında yaşanır.  Aşk, yoksul, güçsüz ve unutulmuş insanları bile her türlü zorluğa ve kuvvete dahi direnç gösterebilecek cesarete kavuşturan bir duygu olarak ele alınır. Necati Cumalı aşkın ne kadar güçlü bir duygu olduğunu bu olaylarla vermeye çalışmıştır. İnsanlar yoksul çaresiz, cahil olabilirler; fakat aşk onları çok güçlü insanlar haline getirir.
 
ROMANIN ANA FİKRİ:
İnsanlar çocuklarını istemedikleri biri ile evlendirmeye zorlamamalıdır. Tembellik cehalet ve çıkar ilişkileri ile seven gençlerin hayatlarına müdahale etmeye kalkmak kimse için iyi sonuç vermez.  Birbirlerini seven iki genç irade gösterirse bu aşkın önünde hiçbir engel dayanamaz. Gerçekten birbirlerini sevenlere herkes yardım edecektir.[5]
 
İLGİLİ LİNKLERİMİZ 
 
 
[1] https://www.sinematurk.com/film/6372-tutun-zamani/
[4] https://www.kitapyurdu.com/kitap/zelis--tutun-zamani-1/18015.html
[5] Tütün Zamanı ( Zeliş ) Romanı ve Özeti Necati Cumalı, https://www.edebiyadvesanatakademisi.com/forummesaj/451

 

 

 

 

0

1

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar