.
Memleket Hikayeleri' veGurbet Hikayeleri Refik Halit Karay ‘ın öykü kitaplarıdır. Bu öykü kitapları yazarın 1912 yılında İttihatçılar tarafından Sinop’a gönderilmesi , arkasından da 1924 yılında Beyrut’a kaçmak zorunda kalması sonrasında yazılmış öykülerden oluşur.
Refik Halit’in bu öyküleri Türk Edebiyatında Anadolu hakkında yazılan ilk önemli öyküler olmaktadır. O devirdeki Anadolu, köy kasaba ve şehirlerini tüm yönleri ile betimleyen bu öyküler . MEB tarafından orta öğretim için önerilen Yüz Temel Eser listesi içine de alınmış , öğretmen ve öğrencilere tavsiye edilmişlerdir.
Şaka adlı hikâye Refik Halit’in ilk hikaye kitabı olan Memleket Hikayeleri adlı kitabındaki öykülerden biridir. Yazar bu hikâyesinde bir kasabada yaşayan memurların hayatlarını dile getirmiş eserin arka planında ise devrin memurluk hayatı ve idarenin yozlaşmış ve köhneleşmiş yapısını ortaya çıkarmıştır. Öyküde İstanbul’dan bu kasabaya memur olarak gelen gençlerin taşradaki yaşamı kaleme alınmış, Osmanlınin yıkılış dönemindeki resmi dairelerinin ve sosyal hayatının, bozulmuş iş ve sorumluluk ahlakının son durumu resmedilmiştir.
Yazarın mekan olarak seçtiği yer Rumların da yaşadığı, balıkçılığın yoğun iş kolu olduğu, içkili eğlencelerin bol bol bulunduğu , Despina gibi kızların da olabildiği bir sahil kasabasıdır.
Öyküde kadın ve kız açlığı çeken eğlenmek ve günlerini gün etmekle geçiren memurların ekonomik yönden hak etmediklerinden çok kazandıklarını, eğlence ve kadın peşinde koşmak dertlerini, açığa çıkarırken diğer yandan da böylesi kasabalarda Despine gibi kadınların olması da diğer bir noktadır.
Şaka adlı öyküde Osmanlının son yılarlında dahi kasaba memurlarının içkiye eğlenceye ve kadına düşkünlüğü bariz bir şekilde ortaya konulmuş eğlence, içki ve şehvet duygularını bastıramayan İstanbullu Servet Efendi’nin bu zaafları uğruna canından olması konusu işlenmiştir.
ŞAKA ÖZETİ
Şakir Efendi, Servet Efendi ve Nedim Bey, çok samimi üç arkadaştır. Bu üç arkadaş denize kıyısı olan bir sahil beldesinde yaşamaktadır. Bu üç arkadaşın gündelik hayatı işerini bitirdikten sonra sahile inmek, balıkçıların arasında dolaşmak, balık pazarında hasbıhal etmektir.
Bu üç kafadarın işleri güçleri kadından kızdan havadan sudan muhabbet etmek olmaktadır. Her akşam gezip dolaştıktan sonra içmeye gitmekte, akşam saatlerini de içki içip eğlenerek geçirmektedirler. O gün de hep birlikte gezerlerken karşılarına bir kız çıkar. Uzun ve ince yapılı bu kızı gören Servet Efendi bu kızı çok beğendiğini söyler. Servet Efendinin yanındakiler de o kızın adının Despina olduğunu söylerler.
O akşam da meyhaneye gidip bir güzel içmişler ve sarhoş olmuşlardır. Daha sonra bu gazinodan çıkıp sallana sallana kumsala kadar gelirler. Kumsala geldiklerinde kahkaha atan bir kadın sesi duyarak şaşırırlar. Ama bu sırada bir başka ses daha duyarlar. Suları içinde birisi çırpınmakta ve sularda yüzmektedir.. Bunun üzerine Servet Efendi birden soyunmaya başlar. Arkadaşları ona neden soyunduğunu sorduklarında Servet Efendi o sesin Despina'nın sesi olduğunu ve Despina’nın poposuna çimdik atmak için denize gireceğini söyler ve denize atlar
Servet Efendi uzun müddet denizden çıkmaz. Diğerleri de oradan ayrılmak zorunda kalır fakat Ertesi sabah jandarma ağlara dolanmış bir erkek cesedi bulur.
Refik Halit Karay Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri
Memleket Hikayeleri'nden Özetler Refik Halit Karay
Gurbet Hikayeleri Hakkında Eskici Hikayesi Özeti Refik Halit Karay
EDEBİYATIMIZIN ÜSTADLARINDAN REFİK HALİT KARAY
SÜRGÜN Romanı Özeti ve Refik Halit Karay Hakkında
Refik Halit Karay Yatık Emine Hikayesi İnceleme Özet ve Metni
Refik Halit Karay Şeftali Bahçeleri Öyküsü ve Özeti
Boz Eşek Öyküsü Konusu Özeti Metni ve Refik Halit Karay Hakkında
Garip Bir Hediye Öyküsü Konusu Özeti ve Refik Halit Karay Hakkında
Refik Halit Karay Memleket Hikayeleri Vehbi Efendi'nin Kuşkusu Hikayesi Özeti
Refik Halit Karay'ın Sarı Bal Öyküsü Özeti ve İnceleme
Refik Halit Karay ‘ın Küs Ömer Hikayesi ve Özeti
Refik Halit Karay Yatır Öyküsü Hakkında Konusu ve Metni
Refik Halit Karay’ın Komşu Namusu Öyküsü Hakkında ve özeti
Bugünün Saraylısı Romanı Konu Özet İnceleme Refik Halit KARAY