Rükye Nedir Rukye Takmak Amaçları Rukye Duaları Şiirlerde Rukye

01.01.2022

Rükye Nedir Rukye Takmak Amaçları Rukye Duaları Şiirlerde Rukye

Osmanlıca yazılışı rukye : رقيه

Rukye kelimesi Arapça kökenlidir. Arapçada rukye (raky, rukıyy) “yukarı çıkmak; okuyup üfleyerek tedavi etmek” anlamlarına gelir. Rukye kelimesinin sözlüklerdeki anlamları: “Şifâ âyetleri ve duâlarını yazmak, okuyup hasta üzerine üflemek. Mıska. Afsun, büyücü ve üfürükçülerin okuduğu şeyler, nefes, üfürük, okuyup üfleme.” Efsuncuların okuduğu dua,” garaim ve efsundur.”

Rukye terim anlamı ile “şifa veya korunma amacıyla Kur’an’dan bir bölümü, ilâhî isim ve sıfatları yahut bir duayı okuyup üflemek” manasına gelir. Ancak Kurandaki dualar dışında bir takım rakamların yazıların ve manaların olduğu şekilde hazırlanmış rukyeler de vadır. Bu tip rukyelere “üfürük, nazarlık, muska” da denilir. Rukyelerin kâğıt üzerine yazılıp kişinin üzerinde taşıdığı veya bir yere sakladığı şekline muska denir. Muska, sihirli bir güce sahip olduğuna inanılan bir nesnedir. Bu nesne gücünü muskayı yazan veya yapan kişinin yazdığı yazı, rakam veya çizği, şekil, çizgi, sembol, işaretlerden vb alır diye düşünülmüş ve bu şekilde ona inanılmıştır.[1] ( bkz Muska Nedir Amaçları Kullanımı Türleri Özellikleri )

Rukye Yazmak ve Rukye Takmanın Amaçları

Rukye, Nazar değmesine engel olmak ( bkz Nazar Nedir Korunma Yolları Nazar Duaları ve Nazarlıklar) , hastalıklardan kurtulmak, cinlerin ve nazar gibi kötü etkilerinden kurtulmak, yılan, akrep çiyan gibi böceklerin sokmasını engellemek, karı- koca, aşık ve sevgili arasında muhabbet- aşk olmasını sağlamak, karı koca arasındaki soğukluğu gidermek, hasetten kurtulmak, musibetlerden ırak olmak, , iki sevgiliyi veya karı kocayı bir birlerinden ayırmak, dul veya bekar kalmış olanların evlenmesini sağlamak, karıyı kocayı aşığı sevgiliyi vb bir birlerine yakınlaştırmak, huysuz çocukları sakinleştirmek , çocuğu olmayanların çocuk sahibi olmasını temin etmek, silahlardan kurşunlardan korunmak , gibi çok çeşitli müşkülleri çözdürmek amaçlı yazılmış ve takılmışlardır. [2] ( bkz: Nüsha Muska Yazmak İzinli Ocaklı Şerbetli Olmak) Muskalar ve rukyeler yazılış amaçlarına göre de çeşitli adlar almıştır. Tefrik ( ayrılık), nifak, muhabbet, şirinlik,rukye, teshir, hırz , Hırzı Emani Acem Muskas, hamail hamayıl , Badem Göz , Esma Çekmek , Esma-ül Hüsna gibi .

Rukyelerde Yer Alan Dualar

Rukyelerin hepsinde Kuran’ı kerimde bulunan ayetler yazılmaz. Pek rukyede anlamsız sözler, rakamlar, semboller, işaretler, vb bulunur. Bunların ne olduğunu ancak rukyeyi yazan muskacılar bilmektedir. Kimi İslam âlimleri içinde ayet, hadis veya dua olmayan rukye yazmayı veya taşımayı İslamiyet dışı olarak görmüşlerdir. Ancak rukyelerin içerisinde ayet ve hadis var ise buna olumlu bakmaktadırlar.

Nazara, felaketlere veya hastalığa iyi geldiği düşünülen ayetlerin veya sureler vardır. Bu surelerin rukyelerde yazılı olmasına karşı çıkılmaz. Bu sureler şunlardır: Fatiha, Nas, Felak, Zilzal, Hümeze, Kafirun, surelerinin tamamı ile Bakara Suresi, Ali İmran Suresi, Araf Suresi, İsra Suresi, Muminun Suresi, Yasin Suresi, Saffat Suresi, Rahman Suresi, Haşr Suresi ve Cin Suresi'nin de bazı ayetlerinin şifa maksatlı okunması ve rukyelerde yer alması caiz görülmüşler. Şifa için okunan veya muskalarda yer alan bu ayetlerin sihir, büyü, cin ve nazara karşı da okunmasında veya muska olarak taşınmasında sakınca görülmemiştir.

Divan ve halk şiirimizde yukarıda bahsi edilen bilgiler ışığında rukye, hamayıl, ve muskadan çok sık söz edilmiştir.

Safha bir lahzada Harutistan oldı yine

Turfa efsan okudu bu kalem- cadu – fen Nedim

Sana yine bir anda öyle bir hal oldu ki sanki sihirbaz bir büyü yaptı da sayfana Harutistanın sihirleri gelip kondu

Yazdırıp müşg ile boynuna hamail taktı

Kendiye etmek içün halkı musahhar sünbül Baki

Baki bu şiirinde sümbüllerin boyunlarında şekillerin oluşmasına “halkın gönüllerini fethetmek için hamail takmaları “ gibi güzel bir sebep bulmuş, aynı zamanda hamaillerin gönül çelmek amaçlı olarak

da kullanıldığına işaret etmiştir

Hamâyil gibi boynuna kolun kıl Ahmed’in heykel

Ki saklaya seni Bâri yavuz gözden yavuz dilden (A. Paşa, G. 231/9: 202)[5]

Şair, iki beytinde de nazara engel olmak için sevgilisine kendi kolunu hamail(muska) olarak takmasını teklif etmektedir

Güzeller şahına bir muska yazdım

Değmesin düşmanın nazarı diye

Bir gece gönderdim gizli bir name

Kuralım tenhada pazarı diye Deliktaşlı Ruhsati

Şu benim işime key vuranları

Ya Rabbi cihanda derbeder eyle

Bir nazar muskası yazdım sevdiğim

Takıp ak gerdana bergüzer eyle Ruhsat