Kanlı Gömlek Getirmek
Kanlı Gömlek
Eski devrilerde birisinin öldüğünü ispat için kanlı gömleğini getirip yakınlarına teslim etmek âdeti vardı. Nitekim birçok eski metinde geçen benzer işaretler bu âdetin çok eskilerden beri var olduğunu ve sadece Türk kültürüne mahsus olmadığını da ortaya koymaktadır.
Kanlı gömleği göstermek, götürmek veya yakınlarına teslim etmek, Asuman İle Zeycan, Bamsı Beyrek Bey Böğrek Hikâyesi Konya Varyantı hikâyesinde, Yusuf ile Züleyha hikâyelerinde de karşımıza çıkar.Hz. Osman'ın, eşi Naile’nin, Hz Osman’ın kanlı gömleği ile bir mektubu Şam’a gönderdiğini, Şam'daki camiin duvarına Hz. Osman'ın kanlı gömleğinin asıldığı, bunun üzerine Şam halkının galeyana geldiği ve akabinde Cemel Vakasının ortaya çıktığı İslam Tarihine geçmiş bir vakadır.
Eski devrileri anlatan metinlerde kanlı gömleğe sarılarak ağıtlar yakma ile ilgili pek çok detay bulunmaktadır.
Peyâm-ı hâl-i ruhundan belirmedi eserin
Ya kanlı gömleğin ey lale, ya kara haberin Cinani [1]
Ey lale, sevgilimim yanağındaki ben’den bir haber getirmedin. Ya o kara benden, ya kara haberinden ya da kanlı gömleğinden bana bir haber getir.
Nühüfte kalmaya sırr-ı muhabbet Sa’di havfım bu
Kumaş’ı sürhtür aşk yâr ise bir şûh-ı bî perva Kastamonulu Sa’di[2]
Korkarım ki muhabbet sırrı gizli kalmaz ve ortaya çıkar. Çünkü aşk bir kızıl gömlek- kanlı gömlek- yâr ise pervasız ve hoppadır.
Kanlı peykânı ki bu sîne-i üryâna çıka
Benzer ol gonce-i nev-resteye dükkâna çıka Şeyhülislam Yahya Şiirleri
Kan Yalaşmak Kan Kardeşliği Ant İçmek
Hûn-ı Kebûter Nedir Güvercin Kanı
Mevt-i Ahmer Nedir Edebiyatta Kanlı Ölüm
KAYNAKÇA
[1] A.Talat Onay, Eski Edebiyatta Mazmunlar, MEB, 1996, s. 302
[2] A.Talat Onay, Eski Edebiyatta Mazmunlar, MEB, 1996, s. 302
