Muhammes-i Gazel-i Emrî Çelebî

 

Fâ`ilâtün Fâ`ilâtün Fâ`ilâtün Fâ`ilün

 

Zâhide kûyuñ unutdurdı behiştüñ meskenin
2 Hâsılı virdüñ hevâya sabr-ı `âşık hırmenin
3 Şîven ile arturursın `andelîbüñ şîvenin
4 “Vaz` idelden bâg-bân-ı sun` hüsnüñ gül-şenin
5 Hâr-ı gayret güllerüñ sad-pâre kılmışdur tenin”

2

1 `Âşık olan cân virür ol mâh-ı ruhsâr üstine
2 Muttasıl tañ mı düşerse derd-i düş-vâr üstine
3 Şevk-i rûyuñla düşer pervâneler nâr üstine
4 “Gül gam-ı haddüñle düşmiş hançer-i hâr üstine
5 Gül-şen içre kan bulaşık buldılar pîrâhenin”

3

1 Bu ne hikmetdür ki Bârî nûr u zulmet halk ider
2 Bu ne kudretdür ki `âlem zulmet iken ser-be-ser
3 Kâinâta nûr bahş olmaga nâ-geh gün togar
4 “Gün togar sanmañ melâik hâne-i çerhüñ seher
5 Âfitâbı hüsnüñe karşu açarlar revzenin”

4

1 Hasret-i haddüñle gitdi dün gice benden sürûr
2 Derd-i dilden âh idüp oldum ziyâde bî-huzûr
3 Kıldı âhum sarsar-ı çerh-i mu`allâdan `ubûr
4 “Gördi kasr-ı dehrde âhum yelinden söyinür
5 Eyledi hâle çerâg-ı mâha perde dâmenin”

5

1 Hasret-i Şîrîn ile kûh-sâra `azm itdi seher
2 Yâd idüp derd-i derûnın dilden âh itdi meger
3 Âhı bünyâdı serây-ı `âleme virdi zarar
4 “Gördi kim her dem sütûn-ı hâne sûzından yanar
5 Bî-sütûn itdi varup Ferhâd-ı miskîn meskenin”

6

1 Eşk-i çeşmüm `aks-i la`l-i dil-sitândan sürh olur
2 Sînede kalb-i hazînüm dahı andan sürh olur
3 Dilde peykân-ı müjeñ dirseñ ki kandan sürh olur
4 “Sanma kim peykân-ı gamzeñ dilde kandan sürh olur
5 Âteş-i gam tâbıdur anuñ kızardan temrenin”
7

1 Subh-dem derd-i firâk-ı yâr ile âh eylesek
2 Âh-ı mazlûmânedür `arşa güzâr itmek gerek
3 Gâ’ib olur gûyiyâ andan firâr eyler melek
4 “Sañma encüm tîr-i âh-ı Emrî vehminden felek
5 Bile yatur gice egninden çıkarmaz cevşenin”     MOSTARLI HASAN ZİYÂ’Î (ö. 992/1584)

MÜZDEVİÇ MUHAMMES

Geşt ü güzâr-ı bâg ne hoşdur nigâr ile
Bir nev-resîde gonca-dehen gül-’izâr ile
Çün tâzelendi gülşen-i ‘âlem bahâr ile
Hoşdur çemende seyr idelüm tâze yâr ile
Tâ düşmenüñ yüregi yana tâze yarıla

Erkân-ı ‘aşka zerk u riyâdan halel virüp
Zühd adın anma tab’a n’idersin kesel virüp
Bâg-ı bihişt çünki alınmaz bedel virüp
Nakd-i cinân degül mi bu kim devlet el virüp
Vasl-ı habîbe fursat ola nev-bahâr ile

Terk eyle zühdi mezheb-i rindân-ı ‘aşka gir
Nakd-i revânı bir büt-i zibâ-cemâle vir
Bir kaç piyâle bâde çeküp deyr-i bâga ir
Bülbül kitâbın almış ele pendi bu ki dir
Hoşdur piyâle bir sanem-i gül-’izâr ile

Hâtır harâb u ‘akl müşevveş sen irmeseñ
Gülzâr-ı cennet olmaya dil-keş sen irmeseñ
Güller çemende görinür âteş sen irmeseñ
Ey nev-bahâr-ı hüsn Hızırveş sen irmeseñ
Gülşen gözüme dûzah olur intizâr ile

Olsun hezâr-ı zâr u dil-efkâr çâkerüñ
Kılsun figân u nâleler üftâde-i derüñ
Dellâl-i hüsni mürg-i çemendür gül-i terüñ
İncinme âh-ı ‘âşıka cânâ ki güllerüñ
Artar cemâli revnakı âh-ı hezâr ile

Virmiş ‘izâr-ı yâra safâ hatt-ı dil-güşâ
Yazmış ruhında sûre-i Ve’ş-şemsi Ve’d-duhâ
Bulmış cemâli âyinesi mâhveş cilâ
Mir’ât-ı hüsne sanma keder irişe dilâ
Nûr âyeti yazılsa hat-ı müşg-bâr ile

Seyl-âb gibi saldı belâ leşkeri akın
Tîr-i kazâya oldı ber-â-ber ırak yakın
Seng-i fenâya çaldı hevâ sabr zevrakın
Ta’n itme emr-i Hakka yüri müdde’î sakın
Ahvâl-i ‘aşk çünki degül ihtiyâr ile

Gül gibi şi’r-i Bâkîye bir dem kulaguñ ur
Derd-i derûnı bülbül-i şürîde-hâle sor
Gel bir kenâra meclis-i mihr ü vefâyı kur
Sun la’l-i cân-fezâyı Selîme şehâ k’olur
Yâruñ safâ-yı vuslatı bûs u kenâr ile Baki'

MÜZDEVİÇ MUHAMMES

Fâ‘ilâtün/ Fâ‘ilâtün/ Fâ‘ilâtün/ Fâ‘ilün

Âfitâb-ı burc-ı hüsnem kimse yok hem-ser baña
Hıdmetümde mihr ü meh her rûz u şeb çâker baña
Meclis-i cân-bahşum içre mâh-ı nev sâgar baña
Bir şehenşâham melâhat tâcıdur efser baña
Pâdişâh-ı mülk-i hüsnem pür-cefâ dirler bana

Niçe ‘âşık yoluma harc itdi gerçi mâ-melek
Tîr-i hicrânumla deldiler hemân ancak yürek
Rûy-ı mehtâbumla hergiz rû-be-rû olmaz melek
Dâ'imâ kutb-ı murâdum üzre devr eyler felek
Pâdişâh-ı mülk-i hüsnem pür-cefâ dirler bana

Bir meh-i nâ-mihrbânum kimseye yok şefkatüm
Dâ'imâ cevr ü cefâ itmek olupdur ‘âdetüm
Cevr ile dünyâyı yakup yıkmaga var kudretüm
‘Âşık öldürmek benüm kim pîşüm ednâ san‘atum
Pâdişâh-ı mülk-i hüsnem pür-cefâ dirler bana

Kâmetüm Tûbâ lebüm Kevser zebânum selsebîl
‘Âşık-ı sâdıklara la‘lüm zülâlidür sebîl
Hüsn-i bî-hemtâmı görürse melek olur hacîl
Zülfümüñ her bir kılında baglıdur yüz biñ ‘alîl
Pâdişâh-ı mülk-i hüsnem pür-cefâ dirler bana

Vây aña kim kıla anı çeşm-i bîmârum sakîm
Derd-i bî-dermânı tîmârına ‘âcizdür hakîm
‘Âşıka hışm ile kahr itmekde akrânum ‘adîm
İtdüm ey Ravzî göñüller mülkini pür-şûr u bîm
Pâdişâh-ı mülk-i hüsnem pür-cefâ dirler baña   Ravzi 

MÜTEKERRİR MUHAMMES
Münâcât-ı Muhammes

Şehrâh-ı muhabbet ki, tarîk-i ezelimdir
Ser-menzil-i aşk, eski mekân u mahâlimdir
Yoldan koyan ammâ beni tûl-i emelimdir
Bu çâk-i girîbana sebep kendi elimdir
Hep çekticeğim kendi cezâ-yı amelimdir