Mütekerrir Müzdeviç ve Diğer Müseddes Örnekleri
MÜTEKERRİR MÜSEDDES ÖRNEKLERİ
Müseddes-i mütekebbir
Tedbirini terkeyle takdir hüda'nındır
Sen yoksun o benlikler hep vehm ü gümanındır
Birden bire bul aşkı bu tuhfe bulanındır
Devran olalı devran erbab-ı safanındır
Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır
Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır
Meyhaneyi seyrettim uşşaka mataf olmuş
Teklif ü tekellüften sükkanı maaf olmuş
Bir neşe gelüp meclis bi havf u hilaf olmuş
Gam sohbeti yad olmaz meşrebleri saf olmuş
Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır
Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır
Ey dil sen o dildara layık mı değilsin ya
Da'va-yı mahabete sadık mı değilsin ya
Özrü nedir Azra'nın Vamık mı değilsin ya
Bu gam ne gezer sende aşık mı değilsin ya
Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır
Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır
Mahzun idi bir gün dil meyhane i ma'nade
İnkara döşenmiştim efkar düşüp yade
Bir pir gelüp nagah pend etti alel- ade
Al destine bir bade derd ü gamı ver bade
Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır
Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır
Bir bade çek efzun kap mecliste zeber-dest ol
Atma ayağın taşra meyhanede pa- best ol
Alçağa akar sular Pay i huma düş mest ol
Pür cuş olayım dersen Galib gibi düş mest ol
Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır
Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır Şeyh Galip
Müseddes Na'tı Şerif-i Nebevî
Sultan-ı rûsül şâh-ı mümeccedsin efendim,
Bî-çârelere devlet-i sermedsin efendim,
Divân-i ilâhide ser-âmedsin efendim,
Menşur-ı 'le-amrük'le müeyyedsin efendim.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammedsin efendim,
Hak'dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim.
Hutben okunur minber-i iklim-i bekâda,
Hükmün tutulur mahkeme-i rûz-ı cezâda,
Gülbank-i kudümün çekilir arş-ı Hudâ'da,
Esmâ-i şerifin anılır arz ü semâda.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed'sin efendim,
Hak'dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim.
Ümmideyiz ye's ile âh eylemeyiz biz,
Sermaye-i imanı tebâh eylemeyiz biz,
Babın koyup agyâre penâh eylemeyiz biz,
Bir kimseye sâyende nigâh eylemeyiz biz.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed'sin efendim,
Hak'dan bize sultan-ı müeyyedsin efendim.
Bîçâredir ümmetlerin isyânına bakma,
Dest-i red urup hasret ile dûzaha yakma,
Rahm eyle aman âteş-i hicrânına yakma,
Ez-cümle kulun Gâlib-i pür-cürmü bırakma.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed'sin efendim,
Hak'dan bize sultan-ı müeyyedsin efendim. Şeyh Galip
MÜSEDDES
[fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün]
I
1 Âh elinden tâli’üm şâd itmedi bir dem beni
2 Vuslat-ı dil-dârum ile eylemez hurrem beni
3 Gark ider seyl-âb-ı eşk-i dîde-i pür-nem beni
4 Hey meded devrân neye saklar ‘aceb bilmem beni
5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni
6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni
II
1 Îd-gehde ol hilâl-ebrûyı gördüm şâd-kâm
2 Serv gibi salınup agyâr ile eyler hırâm
3 Sâye-veş pâyına düşdüm âh idüp ben müstedâm
4 Okudum bu matla’ı gûş eyledi her hâs u ‘âm
5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni
6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni
III
1 Ol geçen ‘âlemleri cânân ile yâd eylerem
2 Ol hayâlât ile dâyim zâr göŋlüm eglerem
3 Tekye-gâh-ı gâmda ben dîvâne oldum iŋlerem
4 Gâh kendümle gehî dîvâra derdüm söylerem
5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni
6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni
IV
1 Gitdi eyyâm-ı şitâ irişdi hengâm-ı bahâr
2 Şimdi zencîrin sürür dîvânedür her cûy-bâr
3 Her kişi bir servi boylıyı idüpdür der-kenâr
4 Yârsuz ten haste dil efgâr u ‘aklum târ-mâr
5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni
6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni
V
1 Bir hilâl-ebrû gamından Rahmiyâ oldum hayâl
2 Çarh-ı kej-rev gibi olsam yiridür ser-geşte-hâl
3 Yâr zâlim ‘ışk kâtil sabr ise emr-i muhâl
4 Vâdi-i hayretde kaldum âh kim Mecnûn-misâl
5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni
6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni Bursalı Rahmi Hayatı
Yard. Doç. Dr. Mustafa Erdoğan, BURSALI RAHMÎ VE DÎVÂNI, T. C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 3363 KÜLTÜR ESERLERİ , 2011,
Müseddes
Kim olur zor ile maksûduna reh-yâb-ı zafer
Gelür elbette zuhûra ne ise hükm-i kader
Hakka tefviz-i ümûr et ne elem çek ne keder
Kıl sözüm ârif isen gûş-i kabûlüne güher
Mihneti kendine zevk etmedir âlemde hüner
Gam ü şâdî-i felek böyle gelür böyle gider
Reh-i irfân ü hakikatte budur de‘b ü usûl
Matlabı terk iledir menzil-i maksûda vüsûl
Ne iliş kâma ne ol kat‘ı ümmîd ile melûl
Yâr ise başına aklın sözümü eyle kabûl
Mihneti kendine zevk etmedir âlemde hüner
Gam ü şâdî-i felek böyle gelür böyle gider
Dinleme birbirini nâsın abesdir faslı
Kalmasun jenk-i nedâmetle derûnun paslı
Elemin an asıl âlemde emeldir aslı
Vâsıfâ zevkıne bak yok gamın aslı faslı
Mihneti kendine zevk etmedir âlemde hüner
Gam ü şadî-i felek böyle gelür böyle gider Enderunlu Vasıf
Celepoğlu, Ayşegül (hzl.) (2013). İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şâirleri. C. V. Ankara: AKM Yay. 2427-2428.
Müseddes ‘Îdiyye Berây-i Hazret-i Sultân Ahmed Hân-i Sâlis
mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün
1. Mu’în ü yâverün her hâlde Rabb-i mecîd olsun
2. Sipihr-i köhne-sâlün devri ber-vefk-i ümîd olsun
3. Hemîşe tab’-i pâkün mazhar-i şevk-i cedîd olsun
4. Günün günden yeg olsun ‘ahd-i ikbâlün medîd olsun
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
II
1. Fürûg-i âftâb oldukça pertev-bahş-i kurs-i mâh
2. Şeb ü rûz ola zâtun nûr-pâş-i burc-i devletgâh
3. Cihân-efrûz-i iclâl ola necm-i tâli’ün her gâh
4. Müşerref eyleye emsâl ü emsâli ile Allâh
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
III
1. Vücûdun mahz-i hayr itmiş cihâna hazret-i Mevlâ
2. Veliyy-i ni’met-i ‘âlemsin ey sultân-i mülk-ârâ
3. Çekildi hân-i lutf-i birr ü cûdun dehre ser-tâ-pâ
4. N'ola halk olsa bu beyti hezârân hamd ile gûyâ
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
IV
1. Hudâ eksikligün göstermesün taht-i mu’allâdan
2. ‘Adû-yi mülkün olsun muzmahil etrâf ü enhâdan
3. Budur subh ü mesâ ancak recâmuz Hak te’âlâdan
4. Masûn itsün seni âzâr-i zahm-i çeşm-i dünyâdan
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
V
1. Eyâ şâhenşeh-i sâhib-kırân sultân-i heft-iklîm
2. Ser-i ikbâlüne şâyeste ancak efser ü dîhîm
3. İdüp şehler nihâde âstânunda seri teslîm
4. Sezâ bu nev’a tebrîk itse ‘îdün eyleyüp ta’zîm
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
VI
1. Tulû’-i mâh-tâb-i devletün halkı idüp mesrûr
2. Menârât ü cevâmi’ gibi eyler şevk ile pür-nûr
3. Safâdan fark olunmaz rûz-i rûşenle şeb-i deycûr
4. Hemîşe kişver-i ikbâlüni Hak eylesün ma’mûr
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
VII
1. Kederden sâf olup âyîne-i tab’-i münevverle
2. Görilsün rûy-i behcet dâ’imâ hüsn-i mükerrerle
3. ‘Arûs-i bahtun olsun cilve-güster zîb ü zîverle
4. Resîde olasın ‘ömr-i tabî’îye safâlarla
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsu
VIII
1. Vücûdunla şeref-yâb ola her dem mesned-i ‘âlî
2. E’âlî olmasun dâmânuna yüz sürmedenhâlî
3. Hilâlâsâ müşârün bi'l-benân kıl ‘abd-i rû-mâli
4. Açılsun dergehünde kullarunun bâb-i âmâli
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
IX
1. Bi-hamdi'llâh zamânunda cihânun halkı râhatda
2. Degül te’sîr-i yümn-i himmetünle kimse mihnetde
3. Kemâl-i pîr idüp Hak tahtgâh-i dîn ü devletde
4. İde vaktün güzer şeh-zâdegânunla meserretde
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
X
1. Olup Sâmî kulun tebrîk-i ‘îd ile senâ-hânun
2. Olur virdi du’â-yi imtidâd-i şevket ü şânun
3. İder ferş atlas-i gerdûnı bûs itdükçe dâmânun
4. Bülend itdi ‘ubûdiyyetle kadrin fart-i ihsânun
5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun
6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun
ARPAEMÎNİ-ZÂDE MUSTAFA SÂMÎ (Fatma Sabiha KUTLAR OĞUZ )
MÜSEDDES
1
Mef‘ûlü/ Mefâ‘îlü/ Mefâ‘îlü/ Fe‘ûlün
La‘l-i lebi ‘izhâr idüp mûy-ı Hüseyn’i
Hoş-bûyı tutar sünbüli şeb-bûy-ı Hüseyn’i
Kim görse sever kâmet-i dil-cûy-ı Hüseyn’i
Gün gibi tolansam ne ‘aceb kûy-ı Hüseyn’i
Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i
Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i
Pâ-mâl görüp zülfi gibi şâm-ı gamında
Kan agladur oldı baña ahşam-ı gamında
Dil murgı giriftâr olup dâm-ı gamında
Eglence olur göñlüme hengâm-ı gamında
Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i
Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i
Âzâd idüp hâl-i ruhı dâm-ı belâdan
Sevdâ-yı ser-i zülfi beni kesdi hevâdan
Pâk âyinesi jeng-i gam-ı mihr ü vefâdan
Dil şîşe-hurd olsa ne var seng-i cefâdan
Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i
Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i
Ben niçe temâşâ idem ol mûy-ı miyânı
Müjgânlarınuñ tîrin atar kaşı kemânı
Reftârı hacîl eyler anuñ serv-i revânı
‘Âlemde Yezîd olsun o kim sevmeye anı
Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i
Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i
Şemşîr-i gamı yâreleri sînede bitmez
Bir mihr ü vefâ eylese biñ cevrine yitmez
Ey Ravzî bana rahm ile bir kez nazar itmez
Dil-hastesine zahm-ı hadengi neler itmez
Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i
Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i Ravzi
MÜZDEVİÇ MÜSEDDES ÖRNEĞİ
Yağmaladı dün aklımı bir şûh-ı pür filen
Mecnûn-ı deşt-i aşkı anun âhû-yı Huten
Etrâf-ı hüsn ü anma dikkat kılınca ben
Gördüm kenâr-ı bâğ-ı izânnda bir çemen
Sordum bu hat' sebz-i Hutendür dedüm dedi
Yok şerh-i piç ü tâb-ı nigâhun durur senün
Tutdum o san’at ile ki semt-i tecâhüli
Çeşmi unutdı şîve-i tarz-ı tegâfüli
Göstermedüm o mehveşe rûy-ı tekâsüli
Derpiş edince süret-i hüsn-i te’emmüli
Bilmem lisân-ı gamze ne fendür dedim dedi
Gâlib zebân-ı sihr-beyânun durur senün Şeyh Gâlib
HAFİF MÜSEDDES
Der-Bahr-ı Hafîf Müseddes ‘Arûz u Darb-ı Mahbûn u Maksûr Taktî’-eş
Fe’ilâtün Mefâ’ilün Fe’ilât
· · − − / · − · − / · · −
Der-Kâfiye-i Müreddef Be Elif Hemze Revî
1 Dil idem dirse ‘aşkuñı ihfâ’
İdemez eşk ider anı ifşâ’
Ne safâ-yıdı hazz-ı cân-ıdı âh
Baña bir bûse eyleseñ i’tâ’
Beni öldürdi firkatüñ nola âh
Beni vasluñla eyleseñ ihyâ’
Yâr ki;agyâra ide göz göre meyl
‘Âşıka oldurur yavuz îzâ’
5 Ne hoş imiş bu Nazmî gör seni medh
Anuñ ile güzel sözin isgâ’
Yrd. Doç. Dr. Sibel ÜST, EDİRNELİ NAZMÎ DÎVÂNI (İNCELEME-METİN) T. C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI, 2012www.kulturturizm.go Edirneli Nazmi
5. VE 6. DİZELERİ FARKLI KAFİYELİ MÜSEDDES
Müsəddəs
Dün gördüm ol nigari-tərəbnakü ərcimənd,
Kafur əliylə dəstələmiş ənbərin kəmənd,
Baxdım şikənci-türrəsinə zarü müstəmənd,
Bir şəxsi-natəvan oturur gərdənində bənd,
- Kimdir bu miskin, ol nə rəsəndir? - dedim, dedi:
- Zülfim kəməndi tutsaği canındürür sənin.
Çəkmiş cəmalə fərrü dəmü izzü cahını,
Ənbərlə doldurub, başa əymiş külahını,
Əbrin yüzündən aldı və ərz etdi mahını,
Gördüm yüzündə daneyi-xali-siyahını,
- Şol müşk lalə üzrə nədəndir? - dedim, dedi:
- Canında əksi-daği-nihanındürür sənin.
Ləlü göhər dişiylə yapışmış dodağinə,
Müşki-Xütən həvəsdən ulaşmış yanağinə,
Dürri-Nəcəf həvadən asılmış qulağinə,
Çox danə-danə nəsnə tökülmüş ayağinə,
- Hey-hey, bu nə əqiqi-Yəməndir? - dedim, dedi:
- Gözdən axan cigərdəki qanındürür sənin.
Gəşt ilə çıxdı gülşənə ol sərvi-gül-üzar,
Əlvanı meyvə daməninə tökdü şaxsar.
Mən gördüm anda püstəvü badamü sibü nar,
Bir mürğ oxurdu arizi bağında zar-zar,
- Ol mürğ nə mürğ, bu nə çəməndir? - dedim, dedi:
- Baği-çəməndə mürği-rəvanındürür sənin.
Göz gördügüncə könlüm olur hüsnü maili,
Eylər dəli bu şivə ilə neçə aqili,
Sehr eyləmiş yüzündə yenə çahi-Babili,
Bənd etmiş anda bir neçə sahibnəzər dili,
- Çin söylə, bu nə çahi-zəqəndir? - dedim, dedi:
- Ey çox xəlalı, kəndü məkanındürür sənin.
Yaşım yürüdü su kimi ol sərv suyinə,
Göz baxa qaldı zülfü xətü ruyü muyinə,
Piranəsər könül axub ol qəddi-cuyinə,
Aldandı tifltək dil anın rəngi-ruyinə,
- Bu nə xöcəstə sərvi-səməndir? - dedim, dedi:
- Bəxti-səidü ömri-cəvanındürür sənin.
Nərgis oyandı, bu çəmən damənü caməxab1
Gül çıxdı, pirəhən yaxasından açub niqab,
Təb düşdü canə, cümleyi-afaqi tutdu tab,
Ol dəm ki, doğdu qibleyi-məşriqdən afitab,
- Bir zərrə gördüm anda, dəhəndir! - dedim, dedi:
- Bu söz yəqin, Həbibi, gümanındürür sənin.
Əzizağa Məmmədov, HƏBİBİ ŞEİRLƏR, Milli Kitabxana, "ŞƏRQ-QƏRB" BAKI-2006
Bu kitab "Həbibi. Şeirlər" (Bakı, Yazıçı 1980) nəşri əsasında təkrar nəşrə hazırlanmışdır
İLGİLİ LİNKLER VE KONULARIMIZ
Mütekerrir Müzdeviç ve Musammat Murabba Örnekleri
Muhammes Örnekleri Müzdeviç Mütekerrir
Muhammes Nedir Müzdeviç ve Mütekerrir Muhammesler
Musammat Nedir Musammat Nazım Biçimleri
Müseddes Nedir Özellikleri ve Müseddes Örnekleri
Müseddes Nedir Mütekerrir Müzdeviç Müseddes Örnekleri
Muaşşer Nedir Müzdeviç Mütekerrir Muaşşer ve Örnekleri