KategorilerEDEBİYATEdebiyat Terimleri MazmunlarMütekerrir Müzdeviç ve Diğer Müseddes Örnekleri

Mütekerrir Müzdeviç ve Diğer Müseddes Örnekleri

04.10.2019

 

Mütekerrir Müzdeviç ve Diğer Müseddes Örnekleri

 

 

 MÜTEKERRİR MÜSEDDES ÖRNEKLERİ

 

Müseddes-i mütekebbir

 

Tedbirini terkeyle takdir hüda'nındır 

Sen yoksun o benlikler hep vehm ü gümanındır 

Birden bire bul aşkı bu tuhfe bulanındır 

Devran olalı devran erbab-ı safanındır 

 

Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır 

Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır 

 

Meyhaneyi seyrettim uşşaka mataf olmuş 

Teklif ü tekellüften sükkanı maaf olmuş 

Bir neşe gelüp meclis bi havf u hilaf olmuş 

Gam sohbeti yad olmaz meşrebleri saf olmuş 

 

Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır 

Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır 

 

Ey dil sen o dildara layık mı değilsin ya 

Da'va-yı mahabete sadık mı değilsin ya 

Özrü nedir Azra'nın Vamık mı değilsin ya 

Bu gam ne gezer sende aşık mı değilsin ya 

 

Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır 

Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır 

 

Mahzun idi bir gün dil meyhane i ma'nade 

İnkara döşenmiştim efkar düşüp yade 

Bir pir gelüp nagah pend etti alel- ade 

Al destine bir bade derd ü gamı ver bade 

 

Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır 

Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır 

 

Bir bade çek efzun kap mecliste zeber-dest ol 

Atma ayağın taşra meyhanede pa- best ol 

Alçağa akar sular Pay i huma düş mest ol 

Pür cuş olayım dersen Galib gibi düş mest ol 

 

Aşıkta keder neyler gam halkı cihanındır 

Koyma kadehi elden söz pir-i muganındır    Şeyh Galip

 

Müseddes Na'tı Şerif-i Nebevî

 

Sultan-ı rûsül şâh-ı mümeccedsin efendim, 

Bî-çârelere devlet-i sermedsin efendim, 

Divân-i ilâhide ser-âmedsin efendim, 

Menşur-ı 'le-amrük'le müeyyedsin efendim. 

 

Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammedsin efendim, 

Hak'dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim. 

 

Hutben okunur minber-i iklim-i bekâda, 

Hükmün tutulur mahkeme-i rûz-ı cezâda, 

Gülbank-i kudümün çekilir arş-ı Hudâ'da, 

Esmâ-i şerifin anılır arz ü semâda. 

 

Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed'sin efendim, 

Hak'dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim. 

 

Ümmideyiz ye's ile âh eylemeyiz biz, 

Sermaye-i imanı tebâh eylemeyiz biz, 

Babın koyup agyâre penâh eylemeyiz biz, 

Bir kimseye sâyende nigâh eylemeyiz biz. 

 

Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed'sin efendim, 

Hak'dan bize sultan-ı müeyyedsin efendim. 

 

Bîçâredir ümmetlerin isyânına bakma, 

Dest-i red urup hasret ile dûzaha yakma, 

Rahm eyle aman âteş-i hicrânına yakma, 

Ez-cümle kulun Gâlib-i pür-cürmü bırakma. 

 

Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed'sin efendim, 

Hak'dan bize sultan-ı müeyyedsin efendim.        Şeyh Galip

 

MÜSEDDES

 

[fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün]

 

I

 

1 Âh elinden tâli’üm şâd itmedi bir dem beni

2 Vuslat-ı dil-dârum ile eylemez hurrem beni

3 Gark ider seyl-âb-ı eşk-i dîde-i pür-nem beni

4 Hey meded devrân neye saklar ‘aceb bilmem beni

5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni

6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni

 

II

1 Îd-gehde ol hilâl-ebrûyı gördüm şâd-kâm

2 Serv gibi salınup agyâr ile eyler hırâm

3 Sâye-veş pâyına düşdüm âh idüp ben müstedâm

4 Okudum bu matla’ı gûş eyledi her hâs u ‘âm

5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni

6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni

III

 

1 Ol geçen ‘âlemleri cânân ile yâd eylerem

2 Ol hayâlât ile dâyim zâr göŋlüm eglerem

3 Tekye-gâh-ı gâmda ben dîvâne oldum iŋlerem

4 Gâh kendümle gehî dîvâra derdüm söylerem

5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni

6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni

 

IV

1 Gitdi eyyâm-ı şitâ irişdi hengâm-ı bahâr

2 Şimdi zencîrin sürür dîvânedür her cûy-bâr

3 Her kişi bir servi boylıyı idüpdür der-kenâr

4 Yârsuz ten haste dil efgâr u ‘aklum târ-mâr

5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni

6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni

 

V

1 Bir hilâl-ebrû gamından Rahmiyâ oldum hayâl

2 Çarh-ı kej-rev gibi olsam yiridür ser-geşte-hâl

3 Yâr zâlim ‘ışk kâtil sabr ise emr-i muhâl

4 Vâdi-i hayretde kaldum âh kim Mecnûn-misâl

5 Öldürür âhir belâlarla dirîgâ gam beni

6 Gözüme ‘âlem görinmez seyr ider ‘âlem beni  Bursalı Rahmi Hayatı 

Yard. Doç. Dr. Mustafa Erdoğan, BURSALI RAHMÎ VE DÎVÂNI, T. C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 3363 KÜLTÜR ESERLERİ , 2011,

 

 

Müseddes

 

Kim olur zor ile maksûduna reh-yâb-ı zafer

Gelür elbette zuhûra ne ise hükm-i kader

Hakka tefviz-i ümûr et ne elem çek ne keder

Kıl sözüm ârif isen gûş-i kabûlüne güher

Mihneti kendine zevk etmedir âlemde hüner

Gam ü şâdî-i felek böyle gelür böyle gider

 

 

Reh-i irfân ü hakikatte budur de‘b ü usûl

Matlabı terk iledir menzil-i maksûda vüsûl

Ne iliş kâma ne ol kat‘ı ümmîd ile melûl

Yâr ise başına aklın sözümü eyle kabûl

Mihneti kendine zevk etmedir âlemde hüner

Gam ü şâdî-i felek böyle gelür böyle gider

 

Dinleme birbirini nâsın abesdir faslı

Kalmasun jenk-i nedâmetle derûnun paslı

Elemin an asıl âlemde emeldir aslı

Vâsıfâ zevkıne bak yok gamın aslı faslı

Mihneti kendine zevk etmedir âlemde hüner

Gam ü şadî-i felek böyle gelür böyle gider   Enderunlu Vasıf

 

Celepoğlu, Ayşegül (hzl.) (2013). İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şâirleri. C. V. Ankara: AKM Yay. 2427-2428.

 

Müseddes ‘Îdiyye Berây-i Hazret-i Sultân Ahmed Hân-i Sâlis

 

 mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün mefâ’îlün

 

 1. Mu’în ü yâverün her hâlde Rabb-i mecîd olsun

 2. Sipihr-i köhne-sâlün devri ber-vefk-i ümîd olsun

 3. Hemîşe tab’-i pâkün mazhar-i şevk-i cedîd olsun

 4. Günün günden yeg olsun ‘ahd-i ikbâlün medîd olsun

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

 II

 1. Fürûg-i âftâb oldukça pertev-bahş-i kurs-i mâh

 2. Şeb ü rûz ola zâtun nûr-pâş-i burc-i devletgâh

 3. Cihân-efrûz-i iclâl ola necm-i tâli’ün her gâh

 4. Müşerref eyleye emsâl ü emsâli ile Allâh

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

 

 III

 1. Vücûdun mahz-i hayr itmiş cihâna hazret-i Mevlâ

 2. Veliyy-i ni’met-i ‘âlemsin ey sultân-i mülk-ârâ

 3. Çekildi hân-i lutf-i birr ü cûdun dehre ser-tâ-pâ

 4. N'ola halk olsa bu beyti hezârân hamd ile gûyâ

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

 

 IV

 1. Hudâ eksikligün göstermesün taht-i mu’allâdan

 2. ‘Adû-yi mülkün olsun muzmahil etrâf ü enhâdan

 3. Budur subh ü mesâ ancak recâmuz Hak te’âlâdan

 4. Masûn itsün seni âzâr-i zahm-i çeşm-i dünyâdan

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

 

 V

 1. Eyâ şâhenşeh-i sâhib-kırân sultân-i heft-iklîm

 2. Ser-i ikbâlüne şâyeste ancak efser ü dîhîm

 3. İdüp şehler nihâde âstânunda seri teslîm

 4. Sezâ bu nev’a tebrîk itse ‘îdün eyleyüp ta’zîm

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

 

 VI

 1. Tulû’-i mâh-tâb-i devletün halkı idüp mesrûr

 2. Menârât ü cevâmi’ gibi eyler şevk ile pür-nûr

 3. Safâdan fark olunmaz rûz-i rûşenle şeb-i deycûr

 4. Hemîşe kişver-i ikbâlüni Hak eylesün ma’mûr

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

 VII

 

 1. Kederden sâf olup âyîne-i tab’-i münevverle

 2. Görilsün rûy-i behcet dâ’imâ hüsn-i mükerrerle

 3. ‘Arûs-i bahtun olsun cilve-güster zîb ü zîverle

 4. Resîde olasın ‘ömr-i tabî’îye safâlarla

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsu

 VIII

 

 1. Vücûdunla şeref-yâb ola her dem mesned-i ‘âlî

 2. E’âlî olmasun dâmânuna yüz sürmedenhâlî

 3. Hilâlâsâ müşârün bi'l-benân kıl ‘abd-i rû-mâli

 4. Açılsun dergehünde kullarunun bâb-i âmâli

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

 IX

 1. Bi-hamdi'llâh zamânunda cihânun halkı râhatda

 2. Degül te’sîr-i yümn-i himmetünle kimse mihnetde

 3. Kemâl-i pîr idüp Hak tahtgâh-i dîn ü devletde

 4. İde vaktün güzer şeh-zâdegânunla meserretde

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

 X

 1. Olup Sâmî kulun tebrîk-i ‘îd ile senâ-hânun

 2. Olur virdi du’â-yi imtidâd-i şevket ü şânun

 3. İder ferş atlas-i gerdûnı bûs itdükçe dâmânun

 4. Bülend itdi ‘ubûdiyyetle kadrin fart-i ihsânun

 5. Olup ‘îdün mübârek devlet ü ‘ömrün mezîd olsun

 6. Gicen kadr-i sa’âdet her günün ‘îd-i sa’îd olsun

ARPAEMÎNİ-ZÂDE MUSTAFA SÂMÎ (Fatma Sabiha KUTLAR OĞUZ )

 

MÜSEDDES

 

1

Mef‘ûlü/ Mefâ‘îlü/ Mefâ‘îlü/ Fe‘ûlün

La‘l-i lebi ‘izhâr idüp mûy-ı Hüseyn’i

Hoş-bûyı tutar sünbüli şeb-bûy-ı Hüseyn’i

Kim görse sever kâmet-i dil-cûy-ı Hüseyn’i

Gün gibi tolansam ne ‘aceb kûy-ı Hüseyn’i

Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i

Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i

 

Pâ-mâl görüp zülfi gibi şâm-ı gamında

Kan agladur oldı baña ahşam-ı gamında

Dil murgı giriftâr olup dâm-ı gamında

Eglence olur göñlüme hengâm-ı gamında

Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i

Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i

 

Âzâd idüp hâl-i ruhı dâm-ı belâdan

Sevdâ-yı ser-i zülfi beni kesdi hevâdan

Pâk âyinesi jeng-i gam-ı mihr ü vefâdan

Dil şîşe-hurd olsa ne var seng-i cefâdan

Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i

Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i

 

Ben niçe temâşâ idem ol mûy-ı miyânı

Müjgânlarınuñ tîrin atar kaşı kemânı

Reftârı hacîl eyler anuñ serv-i revânı

‘Âlemde Yezîd olsun o kim sevmeye anı

Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i

Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i

Şemşîr-i gamı yâreleri sînede bitmez

Bir mihr ü vefâ eylese biñ cevrine yitmez

Ey Ravzî bana rahm ile bir kez nazar itmez

Dil-hastesine zahm-ı hadengi neler itmez

Ârâm idemez görmese dil rûy-ı Hüseyn’i

Sevdi dil ü cânum benüm ebrû-yı Hüseyn’i       Ravzi 

 

 

MÜZDEVİÇ MÜSEDDES   ÖRNEĞİ

 

Yağmaladı dün aklımı bir şûh-ı pür filen 

Mecnûn-ı deşt-i aşkı anun âhû-yı Huten 

Etrâf-ı hüsn ü anma dikkat kılınca ben 

Gördüm kenâr-ı bâğ-ı izânnda bir çemen 

 

Sordum bu hat' sebz-i Hutendür dedüm dedi 

Yok şerh-i piç ü tâb-ı nigâhun durur senün

 

Tutdum o san’at ile ki semt-i tecâhüli 

Çeşmi unutdı şîve-i tarz-ı tegâfüli 

Göstermedüm o mehveşe rûy-ı tekâsüli 

Derpiş edince süret-i hüsn-i te’emmüli 

 

Bilmem lisân-ı gamze ne fendür dedim dedi 

Gâlib zebân-ı sihr-beyânun durur senün             Şeyh Gâlib

 

HAFİF MÜSEDDES

 

Der-Bahr-ı Hafîf Müseddes ‘Arûz u Darb-ı Mahbûn u Maksûr Taktî’-eş

 

 Fe’ilâtün Mefâ’ilün Fe’ilât

 · · − − / · − · − / · · −

 

 Der-Kâfiye-i Müreddef Be Elif Hemze Revî

 

1 Dil idem dirse ‘aşkuñı ihfâ’

İdemez eşk ider anı ifşâ’

 Ne safâ-yıdı hazz-ı cân-ıdı âh

 Baña bir bûse eyleseñ i’tâ’

 Beni öldürdi firkatüñ nola âh

 Beni vasluñla eyleseñ ihyâ’

 Yâr ki;agyâra ide göz göre meyl

 ‘Âşıka oldurur yavuz îzâ’

5 Ne hoş imiş bu Nazmî gör seni medh

 Anuñ ile güzel sözin isgâ’

 

Yrd. Doç. Dr. Sibel ÜST, EDİRNELİ NAZMÎ DÎVÂNI (İNCELEME-METİN) T. C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI, 2012www.kulturturizm.go   Edirneli Nazmi

 

5. VE 6. DİZELERİ FARKLI KAFİYELİ MÜSEDDES

 

Müsəddəs

Dün gördüm ol nigari-tərəbnakü ərcimənd,

Kafur əliylə dəstələmiş ənbərin kəmənd,

Baxdım şikənci-türrəsinə zarü müstəmənd,

Bir şəxsi-natəvan oturur gərdənində bənd,

- Kimdir bu miskin, ol nə rəsəndir? - dedim, dedi:

- Zülfim kəməndi tutsaği canındürür sənin.

 

Çəkmiş cəmalə fərrü dəmü izzü cahını,

Ənbərlə doldurub, başa əymiş külahını,

Əbrin yüzündən aldı və ərz etdi mahını,

Gördüm yüzündə daneyi-xali-siyahını,

- Şol müşk lalə üzrə nədəndir? - dedim, dedi:

- Canında əksi-daği-nihanındürür sənin.

 

Ləlü göhər dişiylə yapışmış dodağinə,

Müşki-Xütən həvəsdən ulaşmış yanağinə,

Dürri-Nəcəf həvadən asılmış qulağinə,

Çox danə-danə nəsnə tökülmüş ayağinə,

- Hey-hey, bu nə əqiqi-Yəməndir? - dedim, dedi:

- Gözdən axan cigərdəki qanındürür sənin.

 

Gəşt ilə çıxdı gülşənə ol sərvi-gül-üzar,

Əlvanı meyvə daməninə tökdü şaxsar.

Mən gördüm anda püstəvü badamü sibü nar,

Bir mürğ oxurdu arizi bağında zar-zar,

- Ol mürğ nə mürğ, bu nə çəməndir? - dedim, dedi:

- Baği-çəməndə mürği-rəvanındürür sənin.

 

Göz gördügüncə könlüm olur hüsnü maili,

Eylər dəli bu şivə ilə neçə aqili,

Sehr eyləmiş yüzündə yenə çahi-Babili,

Bənd etmiş anda bir neçə sahibnəzər dili,

- Çin söylə, bu nə çahi-zəqəndir? - dedim, dedi:

- Ey çox xəlalı, kəndü məkanındürür sənin.

 

Yaşım yürüdü su kimi ol sərv suyinə,

Göz baxa qaldı zülfü xətü ruyü muyinə,

Piranəsər könül axub ol qəddi-cuyinə,

Aldandı tifltək dil anın rəngi-ruyinə,

- Bu nə xöcəstə sərvi-səməndir? - dedim, dedi:

- Bəxti-səidü ömri-cəvanındürür sənin.

 

Nərgis oyandı, bu çəmən damənü caməxab1

Gül çıxdı, pirəhən yaxasından açub niqab,

Təb düşdü canə, cümleyi-afaqi tutdu tab,

Ol dəm ki, doğdu qibleyi-məşriqdən afitab,

- Bir zərrə gördüm anda, dəhəndir! - dedim, dedi:

- Bu söz yəqin, Həbibi, gümanındürür sənin.

 

Əzizağa Məmmədov, HƏBİBİ ŞEİRLƏR, Milli Kitabxana, "ŞƏRQ-QƏRB" BAKI-2006

Bu kitab "Həbibi. Şeirlər" (Bakı, Yazıçı 1980) nəşri əsasında təkrar nəşrə hazırlanmışdır

  İLGİLİ LİNKLER VE KONULARIMIZ

Mütekerrir Müzdeviç ve Musammat Murabba Örnekleri

Muhammes Örnekleri Müzdeviç Mütekerrir

Muhammes Nedir Müzdeviç ve Mütekerrir Muhammesler

Musammat Nedir Musammat Nazım Biçimleri

Müseddes Nedir Özellikleri ve Müseddes Örnekleri

Müseddes Nedir Mütekerrir Müzdeviç Müseddes Örnekleri

Muaşşer Nedir Müzdeviç Mütekerrir Muaşşer ve Örnekleri




Yorum yapmak için lütfenKayıt Olunya da