Mûy Şiirlerde Sevgilinin Saçları
Mûy Nedir ? Şiirlerde Sevgilinin Saçları ve Telleri
Osmanlıca yazılışı: موی Mûy
Mûy kelimesi Farsça bir isimdir. Sözlüklerdeki anlamı ise: Kıl, saç, tüy, saç telleri şeklindedir.
Mûy-tâb: مويتاب : Halı, kilim, kumaş dokuyan dokumacı
Dü-mûy : دوموی : Saçına sakalına ak düşmüş
Divan şiirinde sevgilinin saçları ve saçlarındaki teller, üzerinde en çok durulan unsurlardan biridir. Divan şiirinde mûy, kâkül, saç, zülüf karşımıza en çok çıkan sözcükler arasındadır. ( BKZ. Kemend Kırbaç Şiirlerde Sevgilinin Saçları ) Divan şiirinin sevgili portresinde saç, rengi itibari ile her zaman siyahtır. Sevgilinin saçı, kâkülleri, saç telleri, zülüfleri aşığa kement atan ve bağlayan kemende; kıvrım kıvrım olması, aşığı zehirleyecek kadar tehlikeli görülmesi nedeni ile yılana; kokusu nedeni ile reyhana, menekşeye, sümbüle; sevgilinin yüzündeki defineyi gizlemesi, örtmesi hatta korumasından dolayı ejderhaya, Şahmerana benzetilir. ( bkz Kâkül Gisu Perçem Nedir Edebiyatta Sevgilinin Saçları)
Sevgilin saçları veya saç telleri aşığı kendisine bağlayan ip gibidir. Sevgili avcı düşünülür ve saçlarıyla kement atıp aşığı kendine bağlar. Âşık sevgilinin zülfü ve mûyu elinde bağlı bir esir, köle gibidir. Hatta aşığı saçının tellerinden asarak idam edebilir. Bu sebeple de sevgilin saçları ve saç telleri idam ipi haline de dönüşür.
Sevgilinin saçı, saç telleri, zülüfleri düğümlere üfleyen bir cadı büyücü gibi de tasavvur edilebilir. Sevgilinin saçları aşığı büyüleyip avlayıverir.
Kimde bu resme mûy u bu vech-ile ola rû
Niçe ki_uzana hûb olur anda güft ü gû Ahmedi
Sefîd olmış degül mûy-ı siyâhum
Yüze çıkdı kef-i bahr-ı günâhum Semerkândî-i Âmidî Âgâh
Beñüñde mûy görüp anı hat sanup cânâ
Getürdi berg-i karanfül sakal taragı aña EMRÎ
Mûydan ince meyân-ı dil-rubâdur var ise
Yok dehânından nişân sırr-ı Hudâdur var ise Şeyhülislam Yahya
La‘l-i lebi ‘izhâr idüp mûy-ı Hüseyn’i
Hoş-bûyı tutar sünbüli şeb-bûy-ı Hüseyn’i Ravzi
Taġıtmış mūy-ı zülfün rūy-ı z/bāya yaḳışdırmış
Siyeh semmūrunu gül-penbe d/bāya yaḳışdırmış Sünbülzade Vehbi
Velâyetin idiyor mûy-ı serle fâş henüz
‘Aceb mi şeyh-i şehr olsa nâ-tırâş henüz Sa’id Giray
Başumda mûy-i jülîde tenümde tâze dâğum var
Melâmet mülkünün sultâniyem tûğum otağum var Hayâlî
Yaş döker Ahmed yanağınla rniyânm yâdına
Dîde-i ter-dümeninde çiinki mûydur çâre ne Ahmed Paşa
Mûy Nedir Şiirlerde Sevgilinin Saçları
Kâkül Gisu Perçem Nedir Edebiyatta Sevgilinin Saçları
Dâr ve Berdâr Nedir Darağacı Sevgilinin Zülüfleri
Kemend Kırbaç Şiirlerde Sevgilinin Saçları
