Sait Faik Abasıyanık ve Şeytan Minaresi Öyküsü

15.03.2020

Sait Faik Abasıyanık ’ın Şeytan Minaresi adlı öyküsü Şahmerdan adlı öykü kitabındaki öykülerinden biridir. Sait Faik Abasıyanık , Şahmerdan adlı öykü kitabını ilk kez 1940 yılında yayımlatmıştır.

Sait Faik Abasıyanık ’ın Şahmerdan adlı öykü kitabı 1936’da yayımlanan “Semaver ” ve 1939 ‘da yayımlanan “Sarnıç ” adlı öykü kitaplarından sonra basılmış üçüncü öykü kitabı olmaktadır.

İçinde on dokuz öykü bulunan bu kitaptaki öykülerden on beş tanesi kitaba alınmadan önce çeşitli dergilerde çıkmış olan öykülerdir. Dört tanesi ise ilk kez bu kitapta yer alan öyküleri olmaktadır.

Sait Faik’in öyküleri biçim ve içerik açısından Türk öykücülüğünde yeni bir çığır açmış Rus öykü yazarı Çehov’un tekniği ve öykü anlayışı ile yazılan bu öyküler, başı sonu ve belli bir olay örgüsü olmayan öyküler olarak dikketi çekmişlerdir. Ömer Seyfettin, Refik Haliit ve Sabahattin Ali’nin öykü tekniğinden farklı olan bu öyküler belli bir vaka düzenine dayanamayan anlık bir kesiti, durumu, akla gelen bir anıyı anlatan başı ve sonu belli olmayan öyküler olmaktadır.

Sait Faik, babasından kalan servet ile hayatını idame ettirmiş, belli bir işte güçte çalışmamış, , el attığı işlerde de muvaffak olamamış, Burgaz Adasındaki babasından kalan köşkte avare bir hayat sürmüştür. Ömer Seyfettin’den sonra öykücülüğü meslek edinen ikinci öykücümüz olan Sait Faik, hikâyelerinde daha ziyade basit, yoksul, kimsesiz, evsiz barksız küçük insanların öykülerini yazmıştır. Günlerini avarelikle ve başıboş geçiren Sait Faik öykücülükte karar kılınca Büyükada Burgaz adası gibi ada Müslüman ve gayri Müslim ada halkından sıradan insanların yaşamlarını ve hayat mücadelelerini gözlemleme fırsatını bulmuş, iyi bir gözlemci olarak görüp yaşadıklarını, gözlemleyip şahit olduklarını kesitler halinde aktaran kısa öyküler yazmıştı

Yazar bu öyküsünde köyden kente gelen ve denizde abdest alan bir adamın hayatını dile getirmektedir. Hikayede belli bir anafikir belli bir ileti de bulunmaz. Yazar kendi avareliği ile denizde yıkanan bir köy kökenli adamın hayatından kesitler aktarmıştır. Yazar öyküsünü gözleme dayalı olarak anlatmış bası ve sonu olmayan bu öykünün başlangıcında ise deniz kıyısında bir gezintisini dile getirmiştir.

Yazar bu öyküsünde de tıpkı Hallaç , Ermeni Balıkçı ile Topal Martı , Mahalle Kahvesi, Semaver , Medarı Maişet Motoru - ( Bir Takım İnsanlar ), Lüzumsuz Adam adlı öykülerinde de olduğu gibi avareliklerinin ve yoksulların öyküsünü anlatmaktadır.

Şeytan Minaresi

Haziran ayındaki bir günde anlatıcı bir yalıyar üzerinde denizi seyretmektedir. Plajın üzerindeki bu tepelerden denizin onu çağırdığını hisseder. Bir keçi yolundan taşların ve tümseklerin üzerinden kayarak kıya kadar gelir.

Deniz kıyısında taşların üzerine yarı çıplak uzanır. “ ılık bir vücudun vücuduma sarıldığını… Bakir bir dudağın kokusunu almış gibi şehvetle ısınıyor, düşünmüyor, duyuyordum” Bu defa da esen rüzgârın tüylerini kıpırdattığını hisseder. Bir müddet böyle uzandıktan sonra ayağa kalkıp giyinerek sahilde gezmeye başlar. “ Kayalara tırmanıyorum, aşağıda su gölgeler berrak , sıg” Bu sırada denizde adam boyu bir gölge görmüştür. Martlar bu gölgenin üzerine konmaktadır. Gördüğü bu gölge bir vatoz balığıdır. Bu gölge birden derinlere doğru kaçar.

Martılar bu balığı ölü sanıp saldırmışlardır. Anlatıcı daha sonra diz boyu otların arasında yürümeye başlar. Sonra denize girmiş esmer bir adam görmüştür. Adam tamamen çıplaktır ve taharet almaktadır. Adam anlatıcıyı görünce “ Destur “ diye bağırır. Avret yerlerini kapayarak üstünü giyer.

Anlatıcı bu adamla tanışıp hayat hikâyesini öğrenir. Adam bir sığara yakmış öyküsünü anlatmıştır. 32 Yaşında Çankırılı bir adamdır. Buraya çalışmaya gelmiş ailesini uzakta bırakmıştır. Ama ona aylardır bir mektup gelmemektedir. Oğlunu, eşini ve 92 yaşındaki babasını çok merak etmektedir. Yıllar önce babasına yedi altın vermiş babası da onu yedi sene saklamış, yaşlı adam öldüğünde altınların dördünü ona vermiş o da karısı ile İstanbul’un yollarını tutmuştu.

Diğer Hikâyeleri

Sait Faik Abasıyanık Hayatı Edebi Kişiliği Eserler

Sait Faik 'in Lüzumsuz Adam Kitabı - İnceleme ve Öykünün Metni

Sait Faik’in Havuz Başı Öyküsü Konusu Metni ve Kitabı

Projektörcü Öyüküsü ve Sait Faik Abasıyanık

Sait Faik'in Hancının Karısı Adlı Öyküsü Hakkında ve Metni

Sait Faik'in Meserret Oteli İnceleme Özeti ve Metni

Semaver Kitabı ve Öyküsü Hakkında Özeti Metni Sait Faik Abasıyanık

Mahalle Kahvesi Hakkında Özeti Tam Metni Sait Faik Hakkında

Sait Faik 'in Lüzumsuz Adam Kitabı - İnceleme ve Öykünün Metni

Sarnıç Öyküsü Metni ve Kitabı İle Sait Fai

Sait Faik Abasıyanık Sinagrit Baba İncelemesi ve Tam Metni