Sifâl Nedir Çanak Veya Kafatasından Kadeh
Sifâl
Osmanlıca yazılışı: sifâl, sifâle : سفال ، سفاله
Sifâl Farsça kökenlidir ve sözlüklerde “ testi ve saksı parçaları, çanak, çömlek, fıstık, ceviz, badem kabuğu ve orak” anlamları ile tarif edilir.
Divan şiirinde sifal şairlerin nazarında içki çanağı, yolcu çanağıdır. Hatta ölmüş insanların kafatası anlamları ile de kullanılmıştır. ( bkz Kafatasından Kadeh)
Eski devirlerde rakip hünkarları mağlup eden hükümdarların kafatasından yapılmış bir kadeh ile içki içerek zaferlerini kutladıkları, bu kafataslarını altın veya gümüşle kaplattıkları bilinen bir gerçektir. Sifal de deniken bu kafatasından yapılmış kadehler galip hünkârın gücünü simgelemiştir. Örneğin Mete Kağan’ın MÖ 201–202 yıllarında savaştığı Yutçelerin (Yüe-çi) hükümdarının kafatasından bir kadeh yaptırdığı Çin kaynakları tarafından belirtilmiştir. Şah İsmail ’de yendiği hükümdarların kafatasından kadeh yaptırmış, II. Bayezıt Ş ‘e göz dağı olarak göndermiştir. Sakaların kadın hükümdarı Tomris, Pers imparatoru Keyhüsrev Kiros 'u öldürmüş ve Keyhüsrev Kiros ’un kafatasından kadeh yapmıştır.[1]
Meyhânede bî- kayd sifâl ile mey içmek
Ne meclis-i Dârâya ne bezm-i Cem'e benzer Vecdî
Bir bezmin olmuşuz kim mest-i müdam-ı şevk
Anda sifâl-i serdir peymâne-i muhabbet Nazim [3]
Sifâl-i köhneden nûş-ı meye mu'tâd iken rinde
Mücevher câmını bin kerre sunsa Cem kabııl etmez Nâil
Benim ol mukâbil ki hengâm-ı rezm
Ser-i düşmen eylerem tas- ı bezm İzzet Molla
İLGİLİ BAŞLIKLARIMIZ VE LİNKLERİ
Hatt-ı Câm Hatt-ı Sağar Nedir ve Cemşid-i Hurşid'in Kadehi
Kabak Kadeh Nedir Kabak Hedef Kabak Asmak ve Gedu
Ayağ -kadeh- Şiirimizde Ayak Çekmek Ayağa Su Dökmek
Câm-ı Cem, Câm-ı cihannüma, Câm- âlemnüma,
AYİNE- İ İSKENDER ve AYİNE-İ ALEM NÜMA
KAYNAKÇA
[1] Kutlu Altay Kocaova, TENGRİCİLİĞİN YAŞAYAN BİR YANSIMASI: KAFATASI KÜLTÜ, https://www.altayli.net/tengriciligin-yasayan-bir-yansimasi-kafatasi-kultu.html
