Gülünç Kibarlar Hakkında Konu Özet İnceleme Moliere

 Gülünç Kibarlar Hakkında Konu Özet İnceleme Molière

Gülünç Kibarlar, Fransızca özgün adı ile “Les Précieuses ridicules”  Dünya ve Fransız edebiyatının dev komedi ustası Molière ’nin 1659’da yazdığı[1]   ve aynı yıl içinde sahnelediği tek perdelik komedi türündeki oyunudur. Oyun il kez eserin yazıldığı 1659 yılında Théâtre du Petit-Bourbon'da sergilenmiş, 16. Lous’ın huzurunda oynanan bu oyundan sonra Molière ve arkadaşları kralın himayesini kazanmışlar, sarayın özel tiyatrocuları haline gelmişlerdir.

Gülünç Kibarlar yazarın saray himayesinde tiyatro yapmasını sağlayan ilk oyun olarak bilinir. Les Précieuses ridicules, aynı zamanda Molière’in ilk basılmış komedisi olarak da tarihe geçmiş [2] bu satirik oyun Molière’i popüler bir yazar hatta oyuncu haline de getirmiştir. Bu nedenle Gülünç Kibarlar adlı komedisi Molière’nin şöhret kapısını açan ilk oyun olarak da çok önem kazanmaktadır.  Oyunda zengin bir aileye mensup olmalarına rağmen özleri taşralı olan, aristokrat özentisi kibarlık heveslisi, sonradan görme kızların kendilerini Parisli ve kibar olarak göstermeye çalışmaları ve düştükleri tirajı komik olaylar ele alınmış,  eser de hem taşralıların kibarlık özentisi hem de aristokratların ikiyüzlülüğü açıkça hicvedilmiştir.

Oyun Fransa ve Paris dışında da büyük bir ilgi görmüş, bu oyun Molière’yi dünya çapında bir komedi ustası olarak tanınmasını sağlayan oyunlarından birisi olmuştur.  Oyun Besteci Felice Lattuada ve librettist Arturo Rossato, tarafından opera haline de getirilmiş; “ Le preziose ridicole”  adlı bu opera, 9 Şubat 1929'da Milano'da Teatro alla Scala'da gösterime de girmiştir.

Bu oyun yüzeysel kibarlık ile böylesi bir özentiye sevk eden içgüdüsel davranışlar arasındaki uyumsuzluklardan kaynaklanan gülünç halleri ortaya koyması bakımından oldukça başarılı olmuştur. Oyun yazarı olmaktan ziyade başarılı bir tragedya oyuncusu olma arzusuyla yanıp tutuşan Molière belki de çok başarılı bir komedi aktörü olamamış ama belki de ummadığı bir şekilde dünyanın en usta oyun yazarlarından birisi olmayı başarmıştır.

Bu eserinde bir yandan taşralı olmasına rağmen kibarlığa özenen taşralı kızları hicveden Molière diğer yandan da Parisli kibar hanımların özentili ve şaşaalı dünyası ile de dalga geçmiştir.  Eserin ilk hali, esasında Parisli Kibar hanımları hicvetmeye odaklı iken, çeşitli baskılar sonunda oyun taşralı olan kibarlık özentilerini hicveden bir oyun haline sokulmuştur. “ Bu değişikliğe rağmen, oyunda her türlü kibarlık özentisinin, yapmacıklığın ve elitizmin (ki buna sanatsal elitizm de dahil) alabildiğine keskin bir eleştirisinin sunulduğunu görmek mümkündür. “[3]

KONUSU

Zengin bir babanın kızı ile kuzen, okudukları romanlardan dolayı, asilzadelerin hayatlarına ve davranışlarına aşırı özenti duymaktadır.  Onlarla nişanlanmak ve evlenmek isteyen iki genci kibar ve soylu olmadıkları, kaba saba ve modaya uygun giymedikleri gerekçeleri ile aşağılarlar.  Onurları kırılan bu iki genç ise bu kızlardan intikam almaya yemin edip uşşaklarını iki asilzade gibi giyindirip bu kızların üzerine salarlar.

ANAFİKRİ

Ya göründüğün gibi ol, ya da olduğun gibi görün. Köylü ise Asilzade, asil iken köylü gibi olmaya kalkanlar çok gülünç hallere düşer.

KAHRAMANLAR

La Grange:

Du Croisy:

Gorgibus:

Marotte:

Magdelon:

Cathos:

Mascarille:

Taşıyıcı:

 Jodelet:

OYUNUN ÖZETİ

Paris’in seçkin burjuvalarından olan, Magdelon'un babası ve Cathos'un amcası Gorgibus aşk arayışında olan kızı Magdelon ile yeğeni Cathos’u, La Grange ve Du Croisy adında iki dürüst kibarla evlenmeleri gerektiğine karar verir. Ancak, okudukları romanların etkisiyle genç kızlar, nişanlılarını beğenmez. Hatta bu kızlar bu iki genç ile alay ederler. 

Paris’in seçkin burjuvalarından birisi olan M. Gorgibus İyi niyetli bir adamdır. M. Gorgibus kızı Magdelon ve kardeşinin kızı Cathos’u iki genç adam ile evlendirmeye karar verir.  Ancak Magdelon ve kuzeni Cathos okudukları romanların etkisi ile kibarlığa heveslenmişler bu nedenle de kibar erkeklerle evlenmek istemektedirler. Kibar ve aristokrat erkeklerle evlenmeyi hayal eden Magdelon ve Cathos, nişanlı adayları La Grange ve Du Croisy’i kibar olmadıkları ve modaya uygun giyinmedikleri için beğenmezler. Bu gençler kendilerini oldukları gibi göstermişler ama genç kızların kendilerini beğenmemesi üzerine oldukça alınmışlardır. Onurları kırılan ve kızlardaki özentilerin farkına varan gençler bu kızlardan intikam almak için yemin ederler. Bunun üzerine La Grange ve Du Croisy bu kızlardan intikam almaya yemin ederler.

La Grange ve Du Croisy intikam planlarını devreye sokarak uşaklarını donatarak kızların hoşlanacakları şekilde son moda kıyafetlerle donatırlar.  Uşaklarına aristokratlara özge adlar da takarak bu kılzar ile karşılaşmalarını sağlarlar. Her iki uşak da çok kibar davranacaklar ve kızların dikkatini çekecekler ama kibarlık maskeleri altında saçmalıklar çıkarmaya da özel önem vereceklerdir.

Uşakların ilki Mascarille Markisi rolü ile Magdelon ile tanışır. Mascarille Markisi kısa sürede Magdelon’u kendisine âşık eder.  Diğer uşak ise Joedelet vikontu kılığıyla Cathos’u etkilemeyi başarır.  Kızlar ise kendilerini Parisli olarak tanıtmışlardır. Mascarille Markisi ve Joedelet vikontu rollerindeki uşaklar haklarında bilgi sahibi oldukları kızların söyledikleri her yalanı açığa çıkaracak şekilde davranmaya başlarlar. Ayrıca onlar da kibarlık rollerini aşırı abartmakta bir sürü şaşırtıcı tavırlara girmekte  hem kızları , hem de babalarını  küçük düşürecek hem de gülünç duruma sokacak  şeyler ortaya koymaktadırlar.

Kibarlık ve asalet özentisi olan kızlar bu iki kafadar ile onların görevlendirdiği uşakların oyuncağı haline gelmişlerdir. Oyunun sonunda onurları kırılan  iki genç tekrar saheneye çıkarlar ve bütün maskeler düşer.  

 Molière İle İlgili Linklerimiz

Molière Cimri Hakkında Bilgiler ve Özeti

Kibarlık Budalası Hakkında Konu Özet İnceleme Molière

Hastalık Hastası Hakkında Konu Özet İnceleme Molière

Tartuffe Hakkında Konu Özet ve Analiz Molière

Kadınlar Mektebi Hakkında Konu Özet İnceleme Molière

Kocalar Mektebi Hakkında Konusu Özeti İnceleme - Molière

Don Juan Hakkında Özet İnceleme Molière

Gülünç Kibarlar Hakkında Konu Özet İnceleme Molière

 KAYNAKÇA

[1] "Les Précieuses ridicules de Molière : Résumé". Le Salon Littéraire. 5 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2013.

[2] https://www.babelio.com/livres/Molière-Les-Precieuses-ridicules/20167

[3] J. B. P. Molière, Gülünç Kibarlar Çeviren: İ. Galip Arcan