Tartuffe Hakkında Konu Özet ve Analiz Moliere

Yazıda “Tartuffe,  Mollıere  “ öyküsü hakkında bilgiler, özeti,  konusu, ana fikri,   kahramanları,  olay örgüsü,   yazarı, “romanın şahıs kadrosu  yazarın diğer romanları, Tartuffe,   ,  Mollıere  “adlı eserden alıntılar yer alır. Tartuffe,   Mollıere   Eser hakkında yorumlar,  romanın anlatım tekniği, yazarın bakış açısı, romanın tekniği, romanın türü, çevrildiği diller, eserin basım yılı, basım hikâyesi, yazar ve eseri arasındaki, eserle yazarın biyografisi arasındaki alakalar incelenmiştir.

 

 

Tartuffe, Fransızca orijinal adı ile “ Tartuffe ou l'Imposteur Tartuffe”  klasik komedyaların büyük ustası Molière tarafından komedi-bale türünde yazılmış ve ilk kez 1664'te 14. Louıs karşısında[1] sahnelenmiş beş perdelik müzikal komedidir.

 

Eser ilk kez sahnelendikten sonra Kral XIV. Louis’in yakın çevresindeki din adamları tarafından tepkiyle karşılanmış,[2] eserin din düşmanlığı yaptığı gerekçesiyle yasaklanması sağlanmış, sonraki asırlarda da eser benzer tepkiler nedeni ile sık sık sahnelenme yasağı ile karşı karşıya kalmıştır.  

 

Eser Türk edebiyatındaki ilk tercüme eserlerden birisi olmuş, Taruffe’nin ilk çevirisini 1876 yılında Ahmet Vefik Paşa yapmıştır. [3] Eser daha sonra Riyanın Encamı, adı ile Ziya paşa tarafından 1881 de yeniden dilimize kazandırılır; Latin harfleri ile ilk çeviri ise Tartuffe, 1944. Yılında yapılmıştır.

 

Tartuffe ilk yazıldığı günden bu güne Molıere’nin en çok tartışılan belki de en çok sahnelenen oyunu olmuş, dindarlık maskesi altında dini kendi çıkarları için kullanan sahtekâr ve ikiyüzlü yüzlü insanları ifşa eden bu eser din ve saray yobazlarına yaptığı göndermeler nedeni ile oldukça tartışılmıştır.

 

Molıere bu eserinde dini çıkarları için kullanan insanları tirajı komik bir şekilde ve kahramanlarını yansıtıcı bilinç olarak kullanıp hicvederek, din ve saray efradı hakkındaki görüşlerini de açığa vurmuş olur.  Ancak dini kesimlerden gelecek tepkileri de göz önünde bulundurarak oyundaki diyaloglar kanalıyla hem nalına hem mıhına vuracak şekilde yumuşatıcı ibareler kullandırmayı da ihmal etmemiştir.

 

Molıere bu eseri ile din tacirliğini ve ikiyüzlü softalığı mizahi bir kurgu ile hicvetmiş, Orgon tiplemesi ile cahil ve saf ahalinin bu tip insanlara nasıl destek olabildiklerini faş etmeye çalışmıştır.

 

Molıere’nin diğer oyunlarında da olduğu gibi sivri dilli, akıllı, kurnaz, lafını sözünü esirgemeyen ve maskeleri düşürmeyi başaran hizmetçi karakteri bu oyunda da bulunur. Tartuffe’in maskesini düşüren kurnaz hizmetçi ise bu oyunda Dorine’dir.

 

Oyundaki Elmire’nin kardeşi olan Cleante, ikiyüzlü Tartuffe’nin dini kullanarak yaptığı sahtekârlıkların dindarlarda oluşturabileceği şüpheleri giderecek açıklamalar yapmakla yükümlü yansıtıcı bir tip olarak yerleştirilmiş, seyircilerin tepkisini yumuşatacak işlevde bir rolü üstlenmiştir.  Diğer yandan da Orgon adındaki karakter ise aldatıldığını fark ettikten sonra Tartüffe’ün yaptıklarından dolayı dindarlara laf sokuşturan bir işlevi yüklenmiştir. Molıer, böylelikle hem dini hem, sahte dindarları tenkit ederken diğer yandan da hem dindarları teskin etmeyi ihmal etmemiş olmaktadır. 

 

Tartuffe, azizlik mertebesine ulaşan dindarlık maskesi altında aslında şehvet dolu bir ırz düşmanı, açgözlü ve ikiyüzlü bir adamdır. Dini, ahlakı ve töreleri çıkarları için kullanmakta, dindar kişilerin inançlarını kullanarak kendisine çıkar sağlamaktadır. Tartuffe karakteri, Fransız toplumunda çok büyük bir etki bırakmış Tartuffe kelimesi Fransızca da  “ikiyüzlü” anlamını ifade eden bir sözcük haline de gelmiştir.  

 

Molıere, eserlerindeki tipler ve oluşturdukları tuhaf vakaların üzerinden Fransız toplumundaki burjuva, yoksul, asilzade çatışmalarını, sınıf atlamaya kalkışan kişilerin karşılaştıkları tirajı komik tuhaflıkları, para, şöhret düşkünü kişilerin garip hallerini,  sözde kibarlar, sahte doktorlar, eczacılar, dindarlar, kıskançlar, cimriler, züppeler, ikiyüzlüleri ortaya koymaya çalışan bir yazardır. İnsanlığın garip hallerini güldürürken düşündürtecek yöntemlerle ortaya koymuş olan yazar dünya edebiyatının en önemli güldürürken düşündürten komedi ustasıdır.

 

Yazarın bu eseri  Cimri  ve Kibarlık Budalası  Hastalık Hastası adlı eserleri ile birlikte yazarın en çok bilinen eseridir (Mollıere Cimri Hakkında Bilgiler ve Özeti) – (Kibarlık Budalası Hakkında Konu Özet İnceleme Mollıere )

 

 

 

Bazı açıkgözler kendisini didar olarak tanıtıp ve emellerine ulaşmak için dini alet ederek kendilerine çıkar sağlayabilirler.

 

 

Oyun, körü körüne ve safça dine inanan zengin bir adam olan Orogun’un evine  dini ve ahlaki bir öğretmen olarak yerleşen ve  kendini dine adamış bir sofu olarak tanıtan Tartuffe’nin  hamisi olan Orogon’un malını, mülkünü, kızını ve hatta karısını elinden almaya çalışmasını ve yaptığı sahtekarlıkları anlatmaktadır. 

 

 

Madam Pernelle : Orgon'un annesi

Orgon :Tartuffe'ü evine alan onun maskesini düşüren,  sahte dindarlara laf sokuşturan bir  zengin

Elmire : Orgon'un eşi

Damis : Orgon'un oğlu

Mariane : Orgon'un kızı

Valere : Mariane'ın sevgilisi

Cleante : Orgon'un kayınbiraderi

Tartuffe :  Sahte dindar dini alet ederek kendine çıkar sağlayan iki yüzlü biri.

Dorine: Mariane'ın yardımcısı

Mösyö Loyal : Polis memuru

Flipote : Madam Pernelle'in yardımcısı

 

 

Tartüf insanların dini inançlarını kullanarak kendine çıkar sağlayan şehvet düşkünü, ahlaksız, iki yüzlü bir sahtekardır.

 

Orgon, eşi Elmire, kızı Mariane ve oğlu Damis ile Paris'te yaşayan zengin ve dindar bir adamdır. Sık sık kiliseye giden Orgon, çok dindar bir adam olduğuna inandığı Tartuffe ile tanışır. Orgon, dindar Tartuffe’yi kendisine dini ve ahlaki bir rehber olması için yanına alır. Hatta bir müddet sonra Tartuffe’ onun evine de yerleşir

 

Orgon, çok dindar ve ahlak timsali olarak gördüğü Tartuffe'ye karşı çok saygılıdır. Tartuffe’yi öğretmeni olarak kabul etmeye başlamıştır. Orgon bir süre sonra evin tüm yönetimini dahi bir aziz olarak gördüğü Tartuffe'ye bırakmıştır. Orgon eşinin ve çocuklarının itirazlarına karşı bile hep onun tarafını tutmaya başlamıştır.

 

Orgon’un aklını alan gözünü de bağlayan Tartuffe onu kullanmaya başlar. Orgon’un çevresindekiler Tartuffe' nün  ikii yüzlü bir adam olduğunu sezmekte ve Orgon’u uyarmaktadırlar. Onun erdemli biri olmadığını ondan faydalandığını kendisinin de bunu fak edemediğini söylerler. Fakat Orgon etrafındakilerin uyarılarını dinlememekte bildiğinden şaşmamaktadır.

 

Bunlarla yetinmeyen Orgon, kızı Mariane'yi Tartuffe ile evlendirmek istemektedir. Oysa  kızı Valere adlı  bir genci sevmektedir.. Orgon bunu bildiği halde kızı Marıane’yi Tartuff ile evlendirmeye karalı ve ısrarcıdır. Aslında Tartuffe bile bu evliliği istememektedir. Çünkü Orfon’un karısını ayartmış ve ona olan aşkını da ilan etmiştir. Hem de Tartuffe’nin annesine ilanı aşk ettiğine şahit olan Orgon’un oğlu Damis, bu durumu babasına haber vermiş ama Tartuffe’yi bir aziz mertebesinde gören Orgon, oğluna inanmamıştır.

 

Bunun üzerine çok öfkelenen Damis evi terk eder. Orgon da çok öfkelenerek evini ve tüm servetini biricik dostu Tartuffe’e bağışlamıştır. Fakat Orgon’un bu hamlesi karısı Elmıre’yi dahi çileden çıkarmıştır. Bunun üzerine Elmire çocukları ile bir plan yaparak Mariane'ın yardımcısı Dorine ‘nin mahareti ile Tartuffe’nin maskesini düşürmeyi başarır. Tartuffe’ün karısına asıldığını gözleri ile gören Orgon da en sonunda Taruffe’ün nasıl bir adam olduğunu anlamıştır.  

 

Tartuffe’ün karısı Elmire'ye asıldığını gözü ilen gören Orgon bunun üzerine Tartuffe’yi evinden kovar. AmaTartuffe inanılmaz bir tepki verip evi kendisine bağışladığını ve evin sahibinin artık kendisi olduğu için de Orgon’u o evden kovar.

 

En sonunda Tartuffe'ün farklı adlar altında sayısız suç işleyen, dindarlığı maske olarak kullanan bir sahtekâr olduğu ortaya çıkar. Bunun üzerine Tartuffe tutuklanır. Orgon da kızı Mariane ve Valere'in evlenmesine izin vermiş olur.

 

 

 

 

---