GirişKayıt

Yarım Kafiye Nedir ve Yarım Kafiye Örnekleri

07.11.2019


 
Yarım Kafiye Nedir ve Yarım Kafiye Örnekleri
Kafiye, mısra sonlarındaki görev ve anlam bakımlarından farklı olan ama aynı seslerde oluşan ses benzerliklerine denir. Kafiyeler dize sonlarında redif olmadan da olabildikleri gibi refidten önce gelen ses benzerlikleridir.
Kafiyelerin rediflerden farkı redifin aynı görev ve anlamdaki ek, hece ve sözcüklerden oluşmasından kaynaklanır. Kafiyeyi oluşturan benzerlikler ise daha ziyade kelime köklerinde bulunması, yanı görevli ek olmamasıdır.
Örnek
Bülbülün davası hep gül  lerinen
Senin şirin dilin yad el  lerinen
Çık zalim sevdiğim engel  lerinen
Görünme gözüme lazım değilsen
 
 Yukarıdaki-  lerinen – aynı görev ve anlamlardaki seslerden oluştuğu için REDİFTİR.
Kafiye ise  gül- el ve engel  sözcüklerinin kökündeki ( l sesinden ) oluşur
 
 
YARIM KAFİYE
Dize sonlarındaki kafiyeyi oluşturan ses benzerliğin tek bir sessiz harften oluşmasıdır. Kafiyeye ulaşmak için önce redifin bulunması, rediften önceki kafiyenin tespit edilmesi ve kafiyeyi oluşturan sesin tek bir sesten oluşması lazımdır.
Yarım kafiyeye en çok halk ve âşık şiirinde rastlanılır
Yavru şahan salmaz  sal  demeyinen
Gönül dostmu bulur bul   demeyinen
Ağlamış gül yüzlü      gül    demeyinen
Hak izin vermezse güldüremezsin
 
-demeyinen : Redif,  gal ,  bul ve gül köklerindeki  l- ise yarım kafiye
 
Feryadi alemde    bir   -e bağlıyız
Birde ikrarımız   pir  -     e bağlıyız
Nur-u Ahmet nur-u yar - e bağlıyız
Bir derya, bulunmaz suyumuz bizim
 
Yukarıdaki dizede –e bağlıyız aynı görev ve anlamdaki i ekler ve sözlerden oluştuğu için rediftir.
Oysaki rediften önce gelen bir, pir ve yar sözcük köklerinde farklı anlamdaki köklerin sonundaki aynı ses tek bir –r sesinden oluşur.  Kafiyeyi sağlayan ses ie bir tane sessiz olduğuna göre yarım kafiyedir.
 
Bağımıza gazel düştü güz     oldu
Geçti giden günler ömür az    oldu
Feryadî’nin yaraları yüz    oldu
Çekemem bu derdi bölek seninle    Divriğili Deli Derviş Feryad
 
Ol Berek dağında Haydar ses  lenir
Varan deli akıllanır us  lanır
Tahta kılıç kılıfında pas  lanır
İslaha geldi Pir Hasan Dedem   
                                       Şarkışlalı Aşık Veli
 
Merhaba demeden eksik buyur ur
Senden alır gayrilerin doyur ur
Yahşi yahşi sîm ü zerden ayır ır
Sanki yolunacak kaz eder seni   Aşık Tokatlı Nuri

profile

Esa

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar