Agop Arad Hayatı ve Ressamlığı

11.01.2013

Agop Arad

Hayatı

1913'de Eskişehir doğdu. Aslen Eskişehirli ve Eskişehir de oturan bir ailenin çocuğuydu. Ailesinin İstanbul’a yerleşmesinden sonra, Güzel sanatlar Akademisi Resim Bölümüne kaydını yaptırdı. Orta eğitimini İstanbul, Gedikpaşa, "Assumption Koleji" adlı Fransız okulunda tamamladı. İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi (günümüzde Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)’ne kayıt oldu. Bu okula kaydolduğunda Okulun resim bölümün başında Levy vardı. Okulda, İbrahim Çallı H ve Güran’ın da atölyeleri bulunuyordu. Okulda Nazmi Ziya Güran, İbrahim Çallı ve sonra da Leopold Levy'nin atölyelerinde çalıştı. [1] Okuldayken aldığı telkinleri Paris’e gidip orada da eğitim aldığı yıllarda dahi değiştirmeyecekti.

Resim çalışmalarını Paris, Fransa'da sürdürdü. Burada "Frochit Akademisi]]'ne devam etti. Paris’te J.Metzinger’in öğrencisi oldu. O yıllarda Paris’te, soyut resim akımları ve Kübizm moda resim anlayışı olarak okullarda öğretiliyordu. Buna rağmen Agop Arad, Hocası Metzinger'in kubist eğilimlerinden etkilenmedi; gördüklerini olduğu gibi gerçekçi bir anlayışla tuvale yansıtma yolunu tercih etti.

1940’lı yıllarda Yeniler Grubuna katılan Arad, aynı zamanda Vatan, Akın, Şehir ve Hakikat-ı Tasvir gazetesinde gazete ressamı olarak çalıştı. [2] 24 Mart 1940 yılında İstanbul Gazeteciler Cemiyeti Beyoğlu lokalinde açılan "Yeniler Grubu" sergisine katıldı. [3]Bu sergide başköşede bulunan liman işçilerinin resmi ve bu işçilerin hayatlarının resim konusu olacağını kabul eden bu grup ressamlar "Liman" ressamları olarak bilinmeye başlandı.

Bu kuşak ressamları kendilerini yetiştiren hocaları Levy’in telkinleri ve etkileri altında yetişmişlerdi. Levy 1937-1949 yılları arasında Güzel Sanatlar Akademisi’nde resim bölümü başkanlığı yapmış, resimde akademik kuralların kesin hâkimiyetine karşı çıkan, çağdaş resim akımlarının pek çoğunun gelip geçici bir moda olduğuna inanan görüşleriyle öğrencileri üzerinde etkili olmuştu. Levy atölyesinde çalışan ve Lewvy'in görüşleriyle yetişen genç kuşak Türk ressamı gençlerden birkaçı 1940’larda ‘Yeniler Grubu’ adıyla toplanarak sanat hayatına atıldılar. ( bkz Yeniler Liman Grubu ve Ressamları Nuri İyem , Avni Arbaş , Agop Arad , Turgut Atalay , Haşmet Akal ,Kemal Sönmezler, Selim Turan, Ferruh Başağa , Mümtaz Yener )

Levy'in düşünceleri, telkinleri ve resim öğretileri ile yetişen bu genç ressamlar kendilerinden önce kurulan ve popüler olan 1933–1947 tarihleri arasında etkinlik göstermiş olan ‘D GRUBU ’na karşı bir tavır ortaya koymaya başladılar. [4]Agop Arad’ da bu ressamlar ve ressamların savunduğu görüşler içindeydi.

Gazetecilik mesleğine atılan ressam; gazeteci olarak çalışsa da resim çalışmalarını da sürdürüp, yapıtlarını çeşitli sergilerde sunmaya devam etti. . Cumhuriyet gazetesinde uzun yıllar gazete ressamı olarak çalışmalarını sürdürdü. [5]Yaklaşık 45 kişisel sergi açtı. Arad’ın eserlerinde fakir insanların hayatından kesitlerin parlak renklerle yansıtıldığı görüldü.

Agop Arad Grubun sosyal realist sanat görüşünü kabul ederek özellikle İstanbul'un günlük yaşamını ortaya koyan resimleriyle tanındı. Bu arada gazetecilik mesleğine de devam etti. Resim çalışmalarını da paralel olarak devam ettirip eserlerini çeşitli sergilerde sundu. 45 kadar kişisel sergide eserlerini teşhir etti.[6] Bu eserlerinde Arad fakir insanların hayatından kesitlerin parlak renklerle yansıtmaktadır.

Ağop Arad, 4 Ekim 1990 tarihinde hayata veda etti.

Agop Arad resim alanında kendini kabul ettirmiş Ermeni asıllı bir ressamımızdır. Azınlıkların çalışma koşullarının zor olduğu bir dönemde İstanbul da yaşamış, ölmüş, ressam ve gazeteci olarak kültürümüze katkıda bulunmuş bir sanatçıdır. Sadece resim yapmakla kalmamış birçok şair ve yazarımızla dostluk kurmuş çalıştığı gazetelerde ve açtığı kitapevinde kültür ve sanatımıza hizmet etmeye çalışmıştır. İstanbul Trabya’da oturan ve Trabya da dâhil birçok İstanbul resmi yapan Agop Arad’ın resimleri içinde İstanbul’daki camilerin resimleri de vardır.

Agop Arad, Burhan Arpad ile birlikte Yokuş Kitapevini çalıştırdı. Bu kitapevinde devrin tanınmış şair ve yazarlarının eserlerini satmaya çalışıyor hatta onların kitaplarını batırmalarına da destek oluyordu. Sait Faik’in Medar- ı Maişet Motoru adlı romanının basılması için destekledi. [7] Orhan Veli ’nin 1947 yılında yayınlanan İnkılâp Kitabevi tarafından basılan “ Yenisi” adlı şiir kitabının kapak yazısını yazdı.

Ağop Arad’ın resimleri İstanbul’un çevre yaşamı ve insanlarını, çalışan kesimin hayatlarından parçalar sunan resimlerdir. Liman grubu sanat anlayışını resimlerinde her zaman sürdürmeye gayret etmiştir. Sosyal gerçekçi bir çizgide eserler veren sanatçının tüm sergilerinde bu görüşlerin izleri ile yapılmış resimler sunulmuştur.

“Yeniler Grubunun resim anlayışını ve sosyal gerçekçilikle ilgili çizgisini, batılı resim akımlarının çizgisini çok da önemsemeyen tavrını resimlerinde uygulamaya çalışmıştır. Doğayı, Anadolu’yu, limanları, İstanbul’u ve sokaklarını ifade eden resimlerinden gösterişten kaçınan bir resim anlayışı izlemiştir.[8] "Levy'nin öğrencisi olan Agop Arad ‘da resim çalışmalarını işte bu çizgide sürdürmeyi yeğlemiştir.