Muad Nedir ve İade Söz Sanatı

06.03.2020
 
 Muad Nedir ve İade Söz Sanatı
 
 Osmanlıca yazılışı  muâd :  معاد
 
Muad, kelimesinin sözlüklerdeki anlamı: Geri çevrilmiş, iâde edilmiş, döndürülmüş, sözlükte anlam,  hazırlanmış, hazır hale getirilmiş şekillerindedir.  Dolayısı ile iade kelimesi ile aynı kökten gelir.
Edebiyatta Muad  ve İade Söz Sanatı

Muad ile iade aynı kökten geldiğinden edebiyattaki iade sanatı ile muad  eş anlamlı olmaktadır.  İade sanatı ise: Bir şiirin her beytinin son sözcüğünü sonraki beytin ilk sözcüğü olarak kullanma “ olarak tarif edilir.  Ayrıca  bir beytin ilk sözcüğünün o beytin son sözcüğü olması da iade sanatı olarak kabul edilir.

 Dolayısı ile bu uygulama edebiyatta  iade  sanatı olarak da bilinir.

İade sanatı bir beytin son kelimesinin sonraki beytin ilk kelimesi veya  bir beytin ilk kelimesi ile  son kelimesinin aynı kelime olması sanatı olarak tarif edilebilir.  İade sanatında   iade edilen sözcüklerdeki eklerin kaldırılmasına veya ek ilave edilmesine  müsamaha gösterilmektedir.


İade Sanatına Örnekler:

Ey güzellik göğünün mâh-ı münevver kameri
Şâd kıl gönlümü gün gibi tulû et seherî

Seherî aşk ile meydâna girip seyr edeyim
Ola ki peyk-i sabâdan ere yârin haberi

Râz-ı ışkun saklaram ilden nihân ey serv-i nâz
Gitse başum şem’ tek mümkin degül ifşâ-yı râz (Fuzulî)

Kıyâmetde hisâbı olmayanlardandur ol gâfil
Ki fark eyler firâkun şâmını subh-ı kıyâmetden (Fuzulî)

Defter-i a’mâlümün hattı hatâdandur siyâh
Kan töker çeşmüm hayâl itdükçe hevl-i mahşeri

Mahşeri eşküm virür seyl-âba ger rûz-ı cezâ
Olmasa makbûl-i dergâhun sirişküm gevheri

Gevheri dür ışk bahrinün Fuzûlî âb-ı çeşm
Lîk bir gevher ki lutf-ı Hak anadur müşteri    (Fuzulî)

Örnekten de anlaşıldığı gibi, iik beytin son  sözcüğü olan “seherî” ; ikinci beytin ilk sözcüğü olmuştur.
 


İLGİLİ BAŞLIKLARIMIZ VE LİNKLERİ

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar