Nabizade Nazım ( 1862- 1893)

 NABİZADE NAZIM, ilk Türkçe gerçekçi köy romanı KARABİBİK  ile Türk edebiyatındaki ilk psikolojik roman denemesi olanZehra  ’nın Tanzimat dönemi yazarıdır.

Tam adı Ahmet Nazım olan yazar, 1862 de İstanbul Nişantaşı semtinde doğdu. Doğum tarihi kesin olmasa da 1862 yılı olarak kabul edilmektedir. Annesinin genç yaşta ölümünden sonra Beyoğlu taraflarından Yavuz Selim Mahallesine taşındılar Ve ilköğrenimine aynı semtteki Mekteb-i Selimiye de başladı. Bu defa babası Nabi Efendi ölünce ninesi ile birlikte yaşamaya başlamıştı.

[1]“Yadigârlarım “ adlı otobiyografik eserinde aktardığına göre babasının içkici ve ruh hastası bir adamdı. Annesi ise genç yaşında hayata veda etmiş çocukluk ve ilk gençlik yıllarında sıkıntılar içinde büyümüştür. [2] Baba adı Nabi olduğu için Nabizade Nazım olarak anılmıştır. Ninesinin yanındayken Tophane Mahalle Mektebi'ni bitirerek Salıpazarı'ndaki Fevziye Rüştiyesi ‘ne kaydolduysa da, daha sonra Beşiktaş Askeri Rüştiyesi ilk bölümüne girdi. İdadi(lise) öğrenimini bu okulda tamamladıktan sonra yükseköğrenimini Mühendishane-i Berri-i Hümayun ‘da (kara askeri mühendis okulu)yaptı ve 1884 te topçu mülazım-ı sanisi (topçu üsteğmen) olarak mezun oldu.[3]

Edebiyat dünyasına öğrencilik yıllarında şiirleri ile adım atmış, şairlik yönü zayıf kaldığı için daha sonra öykü ve roman türlerinde denemeler yapmıştır. Şiirlerini ise sonraki yıllarında “Heves Ettim” adıyla bir eserde toplamıştır.

Mekteb-i Harbiye-i Şahane ‘ye (genelkurmay okulu) girdi. Bu okulu da, 1886 da Erkan-ı Harbiye yüzbaşısı olarak bitirdi. Başarılı bir öğrenci olması dolayısıyla bitirdiği okulda öğretim üyesi olarak çalışmaya başladı; matematik, "yüksek cebir", askerlik "istihkam"ve "topoğrafya “dersleri veren askeri bir öğretmen oldu. Bu başarılarından sonra  "Keşif ve araştırma" yapmak üzere 1888 de Suriye'de görevlendirildi. İki yıl Suriye’de çalıştı. Suriye’de çalışırken Kolağası ( Binbaşı ) rütbesine yükseldi. 1890 da iki yıl kaldığı Suriye’deki görevini bitirip  İstanbul'a döndü.  İstanbul’a döndüğünde Mecidiye Nişanı ile ödüllendirildi. [4] Bir arkadaşının aracı olmasıyla daha önce görüp sevdiği kızla evlendi. Ama mutluluğa evlilik yaşamında da kavuşmadı; evlendikten kısa bir süre sonra kemik veremi hastalığına yakalandı. Haydarpaşa Hastanesi’nde iki yıl kadar tedavi gördüyse de iyileşemedi; 6 Ağustos 1893'te öldü ve Üsküdar 'da Miskinler Tekkesi yakınındaki mezarlıkta toprağa verildi.[5
 

Nabizade Nazım ve Sanatçı Kişiliği

Nabizade Nazım'ın ilk yazısı 1880 de Vakit gazetesinde A. Nazım imzasıyla yayımlanan Esaret başlıklı denemesidir.  Daha sonra, şiir, yazı tercüme ve çeşitli makaleleri, Hazine-i Evrak, Mirat-ı Âlem, Rehber-i Funun, Afak, Berk Manzara dergilerinde yayınlandı. [6] [7] Nabizade,1880-1890 yılları arsında çok verimli bir yazı dönemi geçirdi. 1891 yılında Suriye’den döndükten sonra  Servet-i Fünun Dergisiinde yazıları çıkmaya başladı.

Daha çok Romantizm ’den etkiler taşıyan şiirleri ile bilimsel konuları işleyen makalelerini, Tercüman-ı Hakikat, Servet, Mürüvvet gibi gazetelerde yayımladı. Servet-i Fünun ‘un da ilk yazarları arasına katılarak 1896 da  Tevfik Fikret   'in "edebi" yönetimine geçen bu derginin adını duyurmasında önemli katkıları oldu.  

Özellikle  Zehra  adlı romanı ile edebiyatçı olarak ün kazandı ve Tanzimat döneminin önemli romancılarından biri oldu. Yazılarında Ravi [8]adını da kullanan yazar  Zehra  adlı romanı ile de şöhretini perçinledi.  Zehra  adlı romanında natüralizme kayan bir tutum vardır. Bu romanı sade bir dile yazmış, “Zehra” (1896) edebiyatımızda ilk psikolojik roman denemesi olarak yer almıştır.

ESERLERİ [9]

·         Heves Ettim(şiir,1885);
Minimini-yahut-Yine Heves(şiir,1886);
Yadigarlarım(anı-öykü,1886)
Zavallı Kız(öykü.1890)
Bir Hatıra(öykü,1890)

KARABİBİK  (uzun öykü,1891)
Sevda(öykü,1891)
Mini Mini Mektepli(okuma ve yazma parçaları,1891)
Hala Güzel(öykü,1891)
Haspa (öykü,1891)
Seyyie-i Tesamüh(-hoşgörünün kötülüğü-uzun öykü,1892)
Esatir(mitoloji,1892)
Aynalar(fizik kitabı,1892)

Zehra  (roman,1896)

·         KARABİBİK ÖZETİ NABİZADE NAZIM

·         Nabizade Nazım Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

·         Zehra ve Karabibik Özetleri, Nabizade Nazım

 TANZİMAT I. KUŞAK ŞAİR VE YAZARLARI

·         İbrahim Şinasi Hayatı ve Edebiyatımıza Katkıları

·         Tanzimat Dönemi Çevirmenleri ve Çeviri Eserleri

·         Recaizade Mahmut Ekrem Hayatı ve Eserleri

·         Namık Kemal Hayatı Edebi Kişiliği

·         Ziya Paşa Hayatı ve Edebi Kişiliği

·         Şinasi Gazeteciliği Edebi Kişiliği ve Düşünceleri

·         Ahmet Vefik Paşa Hayatı Eserleri ve Tiyatroculuğu

·         Ahmet Mithat Efendi Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

·         Sami Paşazade Sezai Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

·         Nabizade Nazım Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

·         Şemsettin Sami Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

·         Muallim Naci Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

·         Sadullah Paşa Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

·         Yusuf Kamil Paşa Hayatı Edebi kişiliği Eserleri

KAYNAKÇA

·         [1] Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi, CVI, Ank. 2005, shf- 484-

·         [2] https://tr.wikipedia.org/wiki/Nabiz%C3%A2de_N%C3%A2z%C4%B1m

·         [3] https://tr.wikipedia.org/wiki/Nabiz%C3%A2de_N%C3%A2z%C4%B1m

·         [4] Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi, CVI, Ank. 2005, shf- 484-

·         [5] Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi, CVI, Ank. 2005, shf- 484-

·         [6] Dr Aslan Tekin Edebiyatımızda İsimler, Elips Yayınları, Ank. 2005,

·         [7] Dr Aslan Tekin Edebiyatımızda İsimler, Elips Yayınları, Ank. 2005,

·         [8] Dr Aslan Tekin Edebiyatımızda İsimler, Elips Yayınları, Ank. 2005,

·         [9] https://tr.wikipedia.org/wiki/Nabiz%C3%A2de_N%C3%A2z%C4%B1m

Edebiyat, Dil bilim, Kültür, Folklor, Geleneksel ve Güzel Sanatlarla ilgili, Tez, yazı, İnceleme, ve Araştırmalarınız bize başvurarak bu sitede Paylaşabilirsiniz.
 
  BAŞVURU İÇİN : ESA, İLETİŞİM  veya s_kuzucular@hotmail.com