Sâhib-kırân Nedir Eşref Saatinde Doğan Kişiler ve Sultanlar
Kıran, uğurlu yıldızlar olarak bilinen Müşteri ile Zühre yıldızının aynı burçta, aynı derece ve noktada birleşmesine denirdi. (bkz Sa’d Nahs Kıran Nedir Uğurlu ve Uğursuz Yıldızlar İle Burçlar.) Böyle bir zaman, güne, saate veya dakikaya Eşref Saati denilirdi. Böyle bir günde ve eşref saatinde doğan veya doğduğuna inanılan kişilere sâhib-kırân denmiştir. Sahib-i kıran iki uğurlu yıldız olan Müşteri ve Zühre yıldızının bir burçta bir derece ve bir dakika içinde bir araya geldiği vakitte dünyaya gelen kişidir. [1]
Sahib-i kıran yedi seyyareden ikisinin bir burçta, bir derecede ve bir dakika içinde bir araya geldiğinde doğan kimsedir. Eskilerin anlayışlarına göre gezegenler, uğurlu, uğursuz, yarı uğurlu ve uğursuzlar olmak üzere ayrılıyorlardı. İki uğurlu gezegenin veya bir uğurlu yarı uğurlu gezegenlerin bir araya gelmeleri olumlu sayılıyordu. Eğer bu günde ve dakikada Zühre ile Mirrih bir araya gelmişse bu saatte doğan kişi çok kahraman ve yiğit bir kimse olur. Eğer Müşteri ile Utarit’in bir araya geldiği saatte dünyaya gelirse ilim ehli veya yazar olur.
Bu anlayışa göre Mirrih-(Merih-Mars-) ve Zühal (Mars ve Satürn) gezegenleri uğursuz gezegenlerdi. Bu uğursuz gezegenlere de nahs deniyordu. ( bkz Mirrih-Merih-Mars-nedir-ve-ares-behram-alakasi/65678) Tersi olarak iki uğurlu yıldızın buluşmaları da Sa’d demekti. “ ( Bkz Nahs Nedir – Nah- Ekber ( Büyük Uğursuzlar Mirrih Zühal )
Sahib- i kıran tabiri özellikle eşref saatinde doğduğuna inanılan devlet uluları için kullanılan bir ifade olmaktadır. Sahib- i kıran vaktinde doğanların her konuda mükemmel bir talihe, şansa ve baht açıklığına sahip olduğuna inanılır. Kırân vaktinde dünyaya gelmese bile kıran vaktinde tahta çıkan hükümdarlara da sâhib-kırân denilir.
Divân şiirinde birçok padişah hakkında bu sıfat kullanılmıştır. Bu konu halk edebiyatımıza da yansımış, birçok halk hikâyemizde kıran, eşraf saati, sa’d olaylarına değinilmiştir. Örneğin Eşref Bey İle Zühre Han adlı halk hikâyemizde hikâye kahramanı Eşref Bey, eşref saatinde doğmuş sahib-i kıran bir erkek kahramandır. Babası Eşkıya Murat ‘de tam bu saatte Han olarak kabul edilmiş yaptırdığı saray da bu saat içinde bitmiştir. [2]
Divan şiirinde sahib-i kıran tabiri daha ziyade Padişahlar için kullanılmıştır. Kaside yazan şairler padişahları bu şekilde övmüşler, onları sahib-i kıran olarak göstermişlerdir.
Kar etmez oldu hancer-i hûn-riz-i ruzigar
Kudret sunalı Husrev-i sahib-kırana tiğ NecatîDîde-i Cevzâ vü Zühre görmemiş gerdûnda
Kevkeb-i dürrîden a‘lâ öyle bir sa‘d ahteri Sünbülzade Vehbi
Bindi bir zevraka Damadı ile Hazret-i Şah
Burc-i abide kıran eyledi san mihr ile mâhı Nedîm
Kara tonlı Ka‘bedür biri birisi kıblegâh
Eşrefî sâ‘atde togmışdur sanasın mihr ü mâh Gelibolulu Sun’î
Gözün ser-fıtne-i rûy-ı zemindir
Çüşol sâhib-kırân ile karîndir Kadı Burhaneddîn
Dîvâna çıksa Âsafı Cemşîd kevkebe
Meydâna girse Rüstem-i sâhib-kırân olur Nefi
Astroloji İle İgili Linklerimiz
· Burçlar Felek Kıran İnançları Divan Şiiri ve Hayata Etkileri
· Hut – Balık Burcu ve Şiirimizde Müşteri Yıldızı
· Güneş Kürsisi Burcu ve Diğer Felekler
· Mâhi Nedir Hut Balık Burcu Müşteri Yıldızı Gav-ı Zemin ve Behmut
· Ay- Mah- Mihr- Spihr- Bedir ve Kamer Mazmunu
· Devri Kamer Nedir ve Şiirimizde Devr-i Kamer
· Felek Eflak Çarh Tasavvuru Şiirimizde Felekler
· Kamer ( Mâh- Ay) Nedir Sevgili ve Felek İlişkileri
KAYNAKÇA
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/burclar-felek-kiran-inanclari-divan-siiri-ve-hayata-etkileri/80599
[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/esref-bey-ile-zuhre-han-hikayesinde-dini-mitolojik-menkibevi-unsurlar/131049