GirişKayıt

Mirrih Merih Mars Nedir ve Ares – Behram Alakası

09.09.2019


Mirrih Merih Mars Nedir ve Ares – Behram Alakası

 

Osmanlıca yazılışı : مريح


Bu yazımızda Mirrih sözcüğünün sözlük anlamları; Mars , Ares, Behram Merih , Mirrih ilişkisi doğu kültüründeki mitolojik anlamları; Nücum ilmindeki yeri ;  divan şiirinde ve edebiyatındaki yeri; astrolojik açıdan Merih ve Mirrih , Mirrih ve Merih’in burçlar felekler, mevsimler ve inançlar ile alakası vb üzerinde durulacaktır. ( BKZ NÜCUM İLMİ İLMİ AHKÂMI NÜCÛM NEDİR )

Mirrih Merih Mars gezegeninin Doğu kültüründeki diğer adıdır. Yani, kavram olarak Mirrih Merih Mars

 Aynı kavrama ve anlama gelmektedir. Bu anlamıyla Dünya ile birlikte Güneşin uydularından birisi. Güneş sisteminin dördüncü gezegeni olmaktadır. Mars, Merih ve diğer adıyla Mirrih, Güneş’in etrafındaki dönüşünü 669 günde tamamlar. Mars, Gökyüzünde sabit şekilde parlayan beş gezegenden birisidir. Mars'a kızıl gezegen de denmektedir ve onun bu kızıl rengi çıplak gözle de gözükmektedir. 

Kızıl renginden dolayı Mısırlılar ona “ Dehsen “ adını vermişler, Yunanlılar onu Savaş Tanrısı Ares, Romalılar ise onu Savaş Tanrısı Mars olarak kabul etmişlerdir. ( BKZ Ares Nedir Kimdir Yunan Harp Tanrısı )

Merih ve Mirrih kelimesi Batı kültüründeki Mars ve gezegeninin doğu kültüründeki karşılığıdır.  Mirrih kelimesi zamanla daha ziyade Merih olarak kullanılmış olduğundan Mirrih ile Merih aynı anlama gelen eş anlamlı iki kelime olmuştur. Esasında Mirrih kelimesi zamanla Merih şekline dönüşmüş veya Merih şeklinde söylenmiştir. Yani kelimenin doğu kültüründeki asli şekli Mirrih olduğu halde Merih şeklindeki hali daha çok yaygınlaşmıştır.

DOĞU İSLAM VE DİVAN EDEBİYATINDA MİRRİH – MERİH

Mars ve Ares ile Doğu Mitlerindeki Behram İlişkisi başlıklı yazıda Mirrih ve Merih sözcüğünün çağrıştırdığı mitolojik anlamların Doğu ve Batı kültürlerindeki karşılıkları üzerinde durmuş; Mars, Ares, Merih ,Mirrih, Behram kavramları arasındaki alakaları etraflıca anlatmıştık.

Doğu kültürünün astral inançlarına göre: Güneşin etrafında dönen gezegenler gökyüzünde değişik zamanlarda değişik yerlerde görüldükleri için eski devirlerde bunlara yedi seyyare denmiştir. Bu gezegenler sırasıyla Ay, Utarit , Nâhid ise Zühre ; Güneş ise Mirrih,  Müşteri  ise (Bircis Erendiz ) , ( Keyvân) ise Zühal’dir.

Mirrih de yedi seyyar gezegenden biridir. [1]Nücum ilmine göre Mirrih Dünya merkez olmak üzere beşinci gökte yani beşinci felekte bulunur. Yedi gezegeni olan yedi felekten sonra sekizinci felek olan ve Atlas feleğinden bir önceki felek olan Burçlar feleği vardır. Sekizinci Felekte birer burç halinde sabit yıldızlar toplanmıştır ve adına “kürsî” denmiştir.[2] “Hak Teâlâ kürsü içinde şeffaf dairevî bir cisim yaratmış, bunu da 12 eşit parçaya ayırmış ve bu parçalara felekler- burçlar adını vermişti”  [3]

Farisiler Mars, Mirrih veya Merih’e Behram adını vermişler, Mirrih yani Behram’ı her “Şemsi ayın 20. Gününde işleri görmeye, işleri yoluna koymaya memur edilmiş bir peri “ [4]olarak kabul etmişlerdi. ( bkz Mirrih Merih Mars Nedir ve Ares – Behram Alakası )  Mars – Merih- Mirrih, koç burcunu ( eski dildeki karşılığı  hamel burcu) temsil eden bir gezegendi. Güneş’in Mars’ın temsil ettiği Koç (Hamel) Burcuna girdiği mevsimsel tarih 21 Mart’tı.

Bu felek ve burcun etkisinde doğanlar Mars’ın etkileri ile girişken, hareketli, cesur, rekabetçi, dayanıklı, kuvvetli, yiğit, savaşçı ve enerjik, oluyorlar; saldırgan, zalim, bencil, sevinçli, cinayete meyilli, azap çıkartmaya hevesli, aceleci, inatçı, riya ve kavgacılık gibi karakter özelliklerine sahip olarak doğuyorlardı. [5]  Mirrih’in temsil ettiği Hamel Burcunda doğanlar mücadeleyi seven, kararlı, azimli ve iradeli kişiler oluyorlar, etraflarına da bu enerjilerini olumsuz etkilerini yayıyor kabul ediliyorlardı.

Nucum ilmine göre Mirrih, cumartesi gecesi ile salı gününe hâkimdi. Behram, diğer tüm özellikleri ile Yunan ve Roma mitolojilerindeki Ares ve Mars’ın özelliklerine sahipti.

Merih, Mirrih ve Behram divan edebiyatında bu özellikleri ile karşımıza çıkıyor, şiirler ve nesir yazılarda bu hususiyetleri ile kast edilmiş oluyorlardı. Eski devrilerde yazılmış bir edebi metinde Behram adı geçmiş ise yukarıda sözü edilen karakteristik özellikleri çağrıştırmak maksatlı kullanılmış demekti. Örneğin Eşref Bey ile Zühre[6] adlı halk hikâyemizde Behram adlı karakter mitolojideki Behram ve Mirrih’in tüm karakteristik özelliklerini üzerinde taşıyan bir karakter olarak karşımıza çıkmış, kahramanı döven, yaralayan, zindana atan ona, işkence eden, vurucu kırıcı, kimsenin sevmediği, şiddet yanlısı dalavereci[7] bir tip olarak gösterilmiştir.

Mirrih Merih veya Behram sultan olarak kabul edilen Güneş’in ordu komutanı olarak da görülür. Eski devirlerde Mirrih’in diğer bir adı ise Sakıt’tır. Mirrih, Merih Behram veya sakıt uğursuz yıldızlardan sayılır. Nahs-ı asgar, küçük uğursuz olarak görülen Merih 30 yılda bir Zühal ile birleşir “Kırân-ı sa’deyn” bu ise dünyada felaketlerin olmasına kıran olaylarının[8] ortaya çıkmasına vesile olur kabul edilirdi. İki uğursuz yıldız olan Mars ile Satürn’ün aynı burçta birbirine yaklaşması mutsuzluk (Kıran Nedir Kırân-ı sa’deyn Kırân-ı nahseyn ( Astroloji)), olarak kabul edilirdi.

Divan şiirinde de Mirrih Merih ve Behram kavramları aynı özellikleri çağrıştıran anlamlarıyla kullanılmıştır.

  • Tîğ-i gamzenden düşer Mirrîh bîm ü dehşete
  • Ey şeh-i hûnî ser-i kûyunda yüz bin kan olur  (Senih’ten).
  • Ben o Mirrîh-i siphr-i mihnetim kim sûz-i dil
  • Kevkeb-i bahtımla eyler iktirânımdan zuhûr (Leskofçalı Gālib).

YUNAN MİTOLOJİSİ İLGİLİ LİNKLERİMİZ

KAYNAKÇA 

profile

Şahamettin Kuzucular

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar