Resim Alıntı: https://mythologian.net/cronus-the-titan-king-of-golden-age/
Keyvân – ( Zuhal- Satürn )
Osmanlıca yazılışı Keyvan / كيوان
Satürn- Kronos (Zuhal) gezegeni. (Farsça)
Yunan ve Roma mitlerindeki Satürn, yakın doğu astrolojisindeki Zuhal yıldızının karşılığıdır. Zuhal, doğu medeniyeti ve Divan edebiyatında, keyvân, pâsbân-ı felek, pâsbân-ı târûm, el-mukātil, sekendiz adları ile de anılır. ( bkz Nahs Nedir Nahs- ı Ekber Büyük Uğursuz Mirrih Zühal)
Yunan ve Roma mitolojilerindeki Satürn, Yunan mitlerindeki Kronos, Uranüs ve Gaia’nın 7 evladından biriydi. Yunan ve Roma mitlerinde gökler tanrısı Üranüs’ün hilkat garibesi evlatlarından olan Satürn, hilkat garibesi ( Cyclops veya Tepegöz ) diğer kardeşleri ile birlikte babalarından işkence görmüş, en sonunda bir hile ile babasının gücünü eline almıştı. ( Dede Korkut Hikâyelerindeki Tepegöz de Cyclops gibi fiziki özellikler taşımaktadır. (Basat’ın Tepegöz’ü Öldürdüğü Özeti )
Babasının gücünü elinden aldıktan sonra ( babasını hadım etmiş bir efsaneye göre de onu parçalara ayırmıştı) Satürn evlendi ve çocukları oldu. Fakat babasına yaptıklarının aynısını kendi çocuklarının da kendine yapacağını bilmekteydi. Bir müddet sonra tıpkı babasının kendisine davrandığı gibi Satürn de kendi çocuklarına merhametsiz davranmaya başlamıştı Çünkü efsaneye göre kendi çocuklarından biri de onun babasına yaptığının aynısını kendisine yapacak; kendisini yok etmeye kalkacaktı. Bu nedenle Satürn kendi çocuklarını yutmaya başlamıştı. [1]
Satürn, Vesta, Juno, Ceres, Pluto ve Neptün adlarındaki beş çocuğunu da yuttu. Fakat Satürn’ün yiğit oğlu Jüpiter, Satürn’ün elinden kurtulup Girit adasına saklandı. Hatta ninesi Gaia’nın yardımı ile babası Satürn’ü zehirleyip, babasının karnından yuttuğu kardeşlerini de çıkarmayı başarmıştı. Bundan sonra da babası Satürn ve kardeşi titanları yeraltına göndermişti.
En sonunda Jüpiter, Zeus adını alıp, Olimpos’un Yüce Tanrısı olarak tahta geçti. [2]
Divan edebiyatında Zuhal ( Keyvan – Skendiz) yedinci felekte bulunun bir yıldızdır. Zuhal’in rengi siyaha doğru kayan koyu yeşil olarak bilinmiştir. Zuhal yıldızı Nahs-ı ekber, yani büyük uğursuz sayılmış olduğundan “Gam ve keder verici, ona bakanların kederlendiği” uğur getirmeyin bir yıldızdır. ( bkz Kıran Nedir Kırân-ı sa’deyn Kırân-ı nahseyn Astrolojide )
Yedinci feleği emri altına almış olan Zuhal yıldızın hâkim olduğu seneler, soğukların sert olduğu, kışların çok sert geçtiği, büyük felaketlerin ve uğursuzlukların yaşanacağı, bir yıl olacaktır.( bkz Sahib-i kıran Burçlar Kırân-ı sa’deyn Kıran’ı Nahseyn Tahayyülleri ve Astral İzahlar )
Keyvan veya Zuhal, çarşamba gecesi ile cumartesi gündüzüne hâkim bir yıldız olarak kabul edilir.
Feleğin hazinedarı olarak bilinen “bu yıldızın tesiri altındaki burçlarda doğan insanların ahmak, hasis, korkak, yalancı ve kötü huylu olacağına inanılmıştır. “[3]
Zuhal ve Keyvan divan şairlerinde yukarıdaki bilgilerin nazarı ile ele alınmış bir konudur.
Kapun açup kılsa sen mâha nazar Keyvan rakib
Alaram zira ki fethü’l-bâb ola bârân olur
“ Göklerin kapılarını açıp yağmurları boşalttığı gibi Keyvan yıldızı kapısını açıp senin ay yüzüne nazar etse ben de onun gibi ağlarım.”
Âdem ol eyvân-ı Keyvân'ı gider ünvânı ko
Sevme esbâb-ı gurûru âdet-i şeytânı ko Yahyâ Bey
Keyvân ki eylemişdir yedinci çerhi mesken
Kasrında pâsbâna olmak dahî mümasil Karamanlı Nizamî
Keyvân ki eylemişdir yedinci çerhi mesken
Kasrında pâsbâna olmak dahi mümâsil (K.Nizâmî)
Cânımı bir nâr-ı hilkat ol kadar yakmışdı kim
Meş'al-i Keyvân-ı menhûs öyle âteş-zâ mıdır (S.Vehbî)
İLGİLİ BAŞLIKLARIMIZ VE LİNKLERİ
Felek Eflak Çarh Tasavvuru Şiirimizde Felekler
Ay Mah Mihr Nedir Edebiyatta Spihr Bedir Kamer
Güneş Kürsisi Burcu ve Diğer Felekler
Burçlar Felek Kıran İnançları Divan Şiiri ve Hayata Etkileri
Hut – Balık Burcu ve Şiirimizde Müşteri Yıldızı
Mâhi Nedir Hut Balık Burcu Müşteri Yıldızı Gav-ı Zemin Behmut
Hut Nedir Balık Burcu ve Diğer Burç Grupları
Nahs Nedir Nahs- ı Ekber Büyük Uğursuz Mirrih Zühal
Sahib-i kıran Burçlar Kırân-ı sa’deyn Kıran’ı Nahseyn Tahayyülleri ve Astral İzahları
SA'D NAHS KIRAN NEDİR ŞİİRLERDE UĞURLU UĞURSUZ YILDIZ VE BURÇLAR
Kıran Nedir Kırân-ı sa’deyn Kırân-ı nahseyn ( Astroloji)
Keyvân Zühal Satürn Nedir ve Alakaları
Devri Kamer Nedir ve Şiirimizde Devr-i Kamer
Mâh Nedir Edebiyatta Meh Ay Kamer
Kavs Nedir Edebiyatta Yay ve Yay Burcu
Kürsi Nedir Arş Atlas Ayet-el kursi
Kavs Nedir Edebiyatta Yay ve Yay Burcu
Sahib-i kıran Burçlar Kırân-ı sa’deyn Kıran’ı Nahseyn Tahayyülleri ve Astral İzahları
Sünbüle Nedir Başak Burcu ve Özellikleri
KAYNAKÇA
[1] Kristin Demirci, , Mitolojide ve Astrolojide Satürn, https://www.kristindemirci.com/yazilar/mitolojide-ve-astrolojide-saturn/
[2]Neşe Kurran, Altın Çağın Tanrısı Kronos , https://www.astrolojidergisi.com/mitoloji3.htm
[3] Dilek IŞIKHAN, Divân Şâirlerinde Đlm-i Tencîm Tesîri, KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si 16 (Özel Sayı II): 110-114, 2014 ISSN: 2147 - 7833, www.kmu.edu.tr