Keyvân Zühal Satürn Nedir ve Alakaları

11.03.2018
cronus and uranus pics 
Resim Alıntı: https://mythologian.net/cronus-the-titan-king-of-golden-age/
 
Keyvân – ( Zuhal- Satürn )
 
Osmanlıca yazılışı  Keyvan / كيوان


Satürn- Kronos  (Zuhal) gezegeni. (Farsça)

Yunan ve Roma mitlerindeki Satürn, yakın doğu astrolojisindeki Zuhal yıldızının karşılığıdır.  Zuhal, doğu medeniyeti ve Divan edebiyatında, keyvân, pâsbân-ı felek, pâsbân-ı târûm, el-mukātil, sekendiz adları ile de anılır. ( bkz  Nahs Nedir – Nah- Ekber ( Büyük Uğursuzlar Mirrih Zühal - )  

Yunan ve Roma mitolojilerindeki Satürn, Yunan mitlerindeki Kronos, Uranüs ve Gaia’nın 7 evladından biriydi. Yunan ve Roma mitlerinde gökler tanrısı Üranüs’ün hilkat garibesi evlatlarından olan Satürn, hilkat garibesi ( Cyclops veya Tepegöz )  diğer kardeşleri ile birlikte babalarından işkence görmüş, en sonunda bir hile ile babasının gücünü eline almıştı. ( Dede Korkut Hikâyelerindeki Tepegöz de Cyclops gibi fiziki özellikler taşımaktadır.  Basat’ın Tepegöz’ü Öldürdüğü Özeti )

Babasının gücünü elinden aldıktan sonra ( babasını hadım etmiş bir efsaneye göre de onu parçalara ayırmıştı)   Satürn evlendi ve çocukları oldu.  Fakat babasına yaptıklarının aynısını kendi çocuklarının da kendine yapacağını bilmekteydi.   Bir müddet sonra tıpkı babasının kendisine davrandığı gibi Satürn de kendi çocuklarına merhametsiz davranmaya başlamıştı Çünkü efsaneye göre kendi çocuklarından biri de onun babasına yaptığının aynısını kendisine yapacak; kendisini yok etmeye kalkacaktı.  Bu nedenle Satürn kendi çocuklarını yutmaya başlamıştı. [1]

Satürn,  Vesta, Juno, Ceres, Pluto ve Neptün adlarındaki beş çocuğunu da yuttu. Fakat Satürn’ün yiğit oğlu Jüpiter, Satürn’ün elinden kurtulup Girit adasına saklandı. Hatta ninesi Gaia’nın yardımı ile babası Satürn’ü zehirleyip, babasının karnından yuttuğu kardeşlerini de çıkarmayı başarmıştı.  Bundan sonra da babası Satürn ve kardeşi titanları yeraltına göndermişti.

En sonunda Jüpiter, Zeus adını alıp,  Olimpos’un Yüce Tanrısı olarak tahta geçti.  [2]

Divan edebiyatında Zuhal ( Keyvan – Skendiz)  yedinci felekte bulunun bir yıldızdır.  Zuhal’in rengi siyaha doğru kayan koyu yeşil olarak bilinmiştir. Zuhal yıldızı Nahs-ı ekber, yani büyük uğursuz sayılmış olduğundan  “Gam ve keder verici, ona bakanların kederlendiği”  uğur getirmeyin bir yıldızdır.

Yedinci feleği emri altına almış olan Zuhal yıldızın hâkim olduğu seneler, soğukların sert olduğu, kışların çok sert geçtiği, büyük felaketlerin ve uğursuzlukların yaşanacağı, bir yıl olacaktır.

Keyvan veya Zuhal,  çarşamba gecesi ile cumartesi gündüzüne hâkim bir yıldız olarak kabul edilir.

Feleğin hazinedarı olarak bilinen “bu yıldızın tesiri altındaki burçlarda doğan insanların ahmak, hasis, korkak, yalancı ve kötü huylu olacağına inanılmıştır. “[3]

Zuhal ve Keyvan divan şairlerinde yukarıdaki bilgilerin nazarı ile ele alınmış bir konudur.

Kapun açup kılsa sen mâha nazar Keyvan rakib
Alaram zira ki fethü’l-bâb ola bârân olur

“ Göklerin kapılarını açıp yağmurları boşalttığı gibi Keyvan yıldızı kapısını açıp senin ay yüzüne nazar etse ben de onun gibi ağlarım.”

Âdem ol eyvân-ı Keyvân'ı gider ünvânı ko
Sevme esbâb-ı gurûru âdet-i şeytânı ko Yahyâ Bey


Keyvân ki eylemişdir yedinci çerhi mesken
Kasrında pâsbâna olmak dahî mümasil        Karamanlı Nizamî
Keyvân ki eylemişdir yedinci çerhi mesken
Kasrında pâsbâna olmak dahi mümâsil    (K.Nizâmî)


Cânımı bir nâr-ı hilkat ol kadar yakmışdı kim
Meş'al-i Keyvân-ı menhûs öyle âteş-zâ mıdır   (S.Vehbî)


İLGİLİ BAŞLIKLARIMIZ VE LİNKLERİ

 

  • [1] Kristin Demirci, , Mitolojide ve Astrolojide Satürn, https://www.kristindemirci.com/yazilar/mitolojide-ve-astrolojide-saturn/
  • [2]Neşe Kurran, Altın Çağın Tanrısı Kronos ,  https://www.astrolojidergisi.com/mitoloji3.htm
  • [3] Dilek IŞIKHAN, Divân Şâirlerinde Đlm-i Tencîm Tesîri, KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si 16 (Özel Sayı II): 110-114, 2014 ISSN: 2147 - 7833, www.kmu.edu.tr

0

4

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar