Kürsi Nedir Arş Atlas Ayet-el kursi

27.05.2018

KÜRSİ: ( Arş) Ayet-el kursi

Osmanlıca yazılışı: kürsî ~ كرسی

Bakara suresinin 255. ayeti, Ayet-el kurside de adı geçen bu nedenle Kürsi olarak da anılan, sekizinci kat Arş ile dokuzuncu kat Atlas feleğinin diğer adıdır. Ayet-el kürsi ‘ duasının bu adı almasının nedeni de bu Âyette kürsî tabirinin geçmiş olmasıdır.

Eskilerin düşüncesinde Dünyanın olduğu felekten en üst mertebeye kadar yedi kat gök bulunurdu. En altta dünyanın bulunduğu arz, en üstte ise Atlas feleği bulunuyordu. Seba-ı seyyare denilen yedi felek ile arş denilen sekizinci felek Arz merkezi ile Atlas feleğinin arasında bulunuyorlardı. ( bkz Burçlar Felek Kıran İnançları Divan Şiiri ve Hayata Etkileri ) Her feleğin katında o feleğe hakim olan bir de yıldızı varken, Arş veya kürsi de denilen sekizinci feleklerde sabit yıldızlar ve on iki burç bulunuyordu. ( bkz Sipihr Nedir Şiirlerde Sema Felekler Burçlar -

Dünya göğünden başlayarak yedi gezegen yedi feleğin gezegeniydi. Bu feleklerin yıldızları katman sırasıyla Ay, Utarit, Zühre, Güneş, Mirrih, Müşteri, Zühal, sabit yıldızları ve burçlarıydı. Bunlara yedi gezegen ( Saba-ı seyyare) de denirdi.[1] Bu sabit yıldızların ve burçların en üzerinde ise Atlas feleği vardı. Atlas feleği en üstte olduğundan bu felek felek-i a’zam, felekü’l-eflâk [2], deniliyordu. Atlas sekizinci felekte ( Arş) bulunan tüm burçları da kapladığından Atlas’ın sarmaladığı on iki burca Kürsi de deniyordu. O bakımdan Atlas ve Kürsi birlikte de düşünüldüğünden on iki burcun bulunduğu sekizinci feleğe Kürsi, Arş-ı Kürsi gibi gibi adlar da verilmişti. ( bkz Sahib-i kıran Burçlar Kırân-ı sa’deyn Kıran’ı Nahseyn Tahayyülleri ve Astral İzahları )

Sâkiyâ peymâne sun kim şevkıne şeh bezminin
Zöhre her gün çeng ile hurşîd-i tâbân oynatur Ahmet Paşa

Arz merkezde ve hareketsiz duruyor, Atlas ( Kürsi’ye kadar kat kat yükselen felekler arzın üstünde dönüyordu. Tüm Felekler arz ile Atlasın arasında iç içe geçmiş soğan zarları gibi dünyayı çevreliyordu. Sekizinci felekte ise birer burç halinde toplanmış olan sabit yıldızlar üzerinde ise Atlas vardı. Atlas tüm bu burçları kapsayacak şekilde doğudan batıya olmak üzere hep kendi yörüngesinde dönüyor ve bu dönüşünü 24 satte tamamlamış oluyordu. ( bkz SA'D NAHS KIRAN NEDİR ŞİİRLERDE UĞURLU UĞURSUZ YILDIZ VE BURÇLAR )

Tan mı pergâr-sıfat dâyireler çizse felek
Gördi ahdün de tamâm eyledi devrin hâtem Lâmi’î

Atlas veya arş içinde hiç bir şeyin bulunmadığı büyük bir boşluktu. Bu boşluk sekizinci feleği de çepeçevre kuşatmıştı.

Tüm felekler ve burçlar Atlas’ın kendi yörüngesindeki dönüşüne uymak zorunda kalıyordu. Atlas kendi yörüngesindeki dönüşünü ise yirmi dört saatte ve doğudan batıya doğru tamamlarken diğer felekleri de kendi istikametinde döndürmeye zorluyordu.Diğer felekler ve arş ya Atlas feleği ile doğudan batıya döner; ya da, aksine batıdan doğuya doğru dönmeyi sürdürürlerdi.

Atlas veya arş feleği ile ters dönüş yörüngesinde olan diğer feleklerin istikrarı veya düzenleri bozulurdu.Atlas'ın kendi istikametine zorladığı seba-ı seyyare ve diğer sekiz felek insanların talihleri, refah ve mutlulukları üzerinde değişen olumlu ya da aksi durumlar ortaya çıkarırlardı. Kürsi’nin ( Atlas) diğer felekleri yörüngelerinden döndüren bu dairelere Felek dairesi", veya "Felek çemberi" denirdi. Bu dönüşler ise insanların kaderlerini belirleyen dönüşlerdi.( bkzFelek Eflak Çarh Tasavvuru Şiirimizde Felekler )

Kısaca dokuzuncu kat gök olan Atlas sekizinci kat gök olan Arşı da kapladığı için Kürsî ile Arş’ı aynı gök olarak gösterenler de olmuştu.

Kur'arı-ı Kerim'de Bakara suresinin 255. ayeti, Ayet-el kurside "Kürsî'nin gökleri ve yeri kapladığı yazılıdır. " İslam inancına göre Levh-i mahfuz da bu gökte bulunmaktadır.

Ayetel Kürsi her namazın arkasından okunan bir duadır. Ayat Kursi’nin okunuşu ve meali şu şekildedir:

Bismillahirrahmanirrahim

Allâhü lâ ilâhe illâ hüvel hayyül kayyûm, lâ te'huzühu sinetün velâ nevm, lehu mâ fissemâvâti ve ma fil'ard, men zellezi yeşfeu indehu illâ bi'iznih,ya'lemü mâ beyne eydiyhim vemâ halfehüm, velâ yü-hîtûne bi'şey'in min ilmihî illâ bima şâe vesia kürsiyyühüssemâvâti vel'ard,velâ yeûdühû hıfzuhümâ ve hüvel aliyyül azim.

Ayetel Kürsi Meali - Anlamı (Diyanet):

“Allah, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayandır. Diridir, kayyumdur. O’nu ne bir uyuklama tutabilir, ne de bir uyku. Göklerdeki her şey, yerdeki her şey O’nundur. İzni olmaksızın O’nun katında şefaatte bulunacak kimdir?

O, kulların önlerindekileri ve arkalarındakileri (yaptıklarını ve yapacaklarını) bilir. Onlar O’nun ilminden, kendisinin dilediği kadarından başka bir şey kavrayamazlar. O’nun kürsüsü, bütün gökleri ve yeri kaplayıp kuşatmıştır. (O, göklere, yere, bütün evrene hükmetmektedir.) Gökleri ve yeri koruyup gözetmek O’na güç gelmez. O, yücedir, büyüktür.”