07.10.2015
Gazavat- ı Ali
Gazavat- ı Ali Merhur Şahın Müslüman Olması Destanı
Merhur Şahın Müslüman Olması konulu gazavatname Hazreti Ali’ye mal edilen destanlar arasındadır. 14 yy da yazıya geçmeye başlayan 22 âdete ulaşan Hz Ali Gazavatnamelerinden biri de bu destandır.
Bu destanın Hz Ali’nin biyografisi ile alakası vardır. Hz Ali Yemen halkının Müslüman olmasına büyük emeği geçmiş, Bölgede Müslümanlığı yaymak için gönderilen Hz. Halid b. Velid'in başarılı olamaması nedeni ile Hz Ali Yemen’e gönderilmiş İslâm’ı tebliğ etmek üzere Yemen’e gönderilen Hz. Ali Hemedan kabilesi ve Yemen halkının Müslüman olmasını sağlamıştı.
Hz. Ali daha Hz Muhammet hayatta iken Resûlullah tarafından Ramazan 10’da (Aralık 631) Yemen seferine gönderilmiş Yemen’den gelen heyetler arasında bulunan Necranlı Hıristiyanlar özel bir anlaşma ile İslâm devletinin hâkimiyetini kabul etmişlerdi.[1]
Hz Ali’nin Yemen halkının Müslüman olması ile ilgili olarak iki destanın teşekkül ettiğini görürüz. Bunlardan birisi Yemame Cengi Destanı iken diğeri de Merhur Şahın Müslüman olması adlı destandır.
Vasfi Mahir Türk Edebiyatı Tarihi adlı eserinde bu destanın özetini vermiş, bu destanın hususi kitaplığımızdadır diye not düştüğü Gazavat-ı Ali adlı bir yazmanın içindeki üç destandan biri olarak göstermiştir. Vasfi Mahirin sözünü ettiği yazma içindeki diğer destanlar ise Yemame Cengi Destanı ile Ahtem Destanıdır. [2]
Vasfi Mahir özetini verdiği bu destandaki dil ve anlatımın oldukça olgun olduğunu, eserde kudretli tasvirlerin bulunduğu elindeki bu yazmada yer alan bu destanın edebi niteliklerinin 14 yy da yazılmış olan Hz İsmail Destanı ile Yemame Cengi Destanı ile aynı nitelikleri taşıyor olduğunu ifade eder. Vasfi Mahir, bu şekilde 14 yy da yazıya geçmiş olan Müellifi bilinmeyen Hz İsmail Destanı ile Yemame Cengi Destanını yazan kişi ile bu destanı yazan kişinin aynı kişi olabileceğini ifade etmiş olur. [3]
Destanın Özeti [4]
Yemen de hükümdar olan Merhur adlı bir hükümdar Hz Muhammed’e biat eden ve Müslüman olan bir adamın ellerini kesmiş karısını ve çocuklarını da esir etmiştir. Bi gün Hz Muhammet, Hz, Ali ve diğer sahabeleri ile oturmuş sohbet ederlerken bir adam gelerek Yemen de olan bitenleri, Merhur Şah’ın zulümlerini ve o Müslüman adama yaptıklarını anlatır. Adam’ın anlattıklarına göre Merhur Şah çok zalim biridir. Çok sayıda askeri ve çok güçlü pehlivanları da vardır. Merhur şahın Müslümanlara yaptığı eziyetleri dinleyenler çok üzülmüşlerdir.
Resul’ün gözleri dolar ve Hz Ali de bu anlatılanlardan dolayı Merhur Şah’a çok hiddetlenir. Hz Ali, Resul’den izin ister ve bahse girer. Onun bütün pehlivanlarını yenecek ve ahalisini de Müslüman edecektir.
Hz Ali Zülfikar’ını eline alıp Düldül’e binerek Merhur Şah’ın kalesinin önüne gelir. Merhur Şahın pehlivanları ile düelloya başlar hepsini yenerek en büyüklerini de öldürür. Merhur Şah’da onun Allah’ın aslanı olduğuna ikna olarak Müslüman olur. Hz Ali eziyet gören Müslümanları da kurtararak Mekke’ye geri döner
İLGİLİ lİNKLER
· Gazavat- ı Ali Ahtem Destanı
· Gazavat- ı Ali Merhur Şahın Müslüman Olması Destanı
· Gazavat-ı Ali Der Memleket-i Sind Hakkında ve Özeti
· Gazavatı Bahri Umman ve Sandık Destanı ve Özeti
· Gazavatı Bahri Umman ve Sandık ile Hatırlattığı Mitolojik Öğeler
· Kirdeci Alî Kesik Baş Destanı
· Maktel-i Hüseyin ve Kerbala Destanı ( 14. yy)
· Güvercin Destanı Kirdeci Ali ( Hz. Muhammet ile Güvercin )
· Ejderha Destânı ve Dâstân-ı Ömer İbni Hattâb
KAYNAKÇA
[1] Cengiz Tomar, YEMEN - TDV İA cilt: 43; sayfa: 404
[2] Vasfi Mahir Kocatürk, Türk Edebiyatı Tarihi, Meb 1970, shf, 156
[3] Hz İsmail ve Hikayesi, https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/hz-ismail-ve-hikayesi/77838
[4] Vasfi Mahir Kocatürk, Türk Edebiyatı Tarihi, Meb 1970, shf, 156
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın