Süleyman Peygamber Özellikleri Rivayetleri

27.11.2022

 

 

Süleyman Peygamber

 

Süleyman : سلیمان

 

Süleyman Sözcüğünün Kökeni Sözlük Anlamı

 

Süleyman isminin kökeni İbrânîce’de “barış, selâmet, sükûnet” manasına gelen Şelomoh (Şlomo) “şalom “  sözcüğüne dayanmaktadır. Süleyman veya Şelomoh (Şlomo)  kelimesi “barışsever, barışçı” [1]manalarına gelir. (  Akad şalāmu/şulmu  = Sumer silim ) [2] Sözcük Arapçaya ve İslam kaynaklarına Süleyman ve” selam “ şeklinde ve  “sağ ve sağlam olma, güvende olma, barışık olma, sağlık, selamet, barış, güvenlik huzur, sükûn' “anlamları ile geçmiştir. Şu halde selam, İslam, Müslüman , Müslim, İslamiyet sözcükleri de bu kökenlere dayanır. ( Bkz SELÂM NEDIR KÖKENI SELAM ALIP VERME KURALLARI ŞIIRLERDE SELAM )

 

Sultan Süleyman  سلیمان olarak da bilinen Kral Süleyman ve Peygamber İsrâiloğullarına gönderilmiştir.  Davûd peygamberin oğlu olan Hz Süleyman tıpkı babası gibi hem peygamber, hem de hükümdardır. Zenginliğin sembolü olarak gösterilen Hz Süleyman, Yahudiler ve Hıristiyanlar tarafından sadece kral, İslâm’da ise hem hükümdar hem de peygamber olarak tanımlanır ve Kuran’da 17 kez anılır.

 

Gerçek tarihteki kimliği ile Hz Süleyman İsrail Krallığının dördüncü kralı olmaktadır ve Masonluk teşkilatının ilk kurucusu kabul edilir. Bu yazımızda Ahit, Tanah ve Tevrat’ta anlatılan kral Süleyman’dan da istifade edilerek; İslami kaynaklara göre Peygamber ve Sultan olarak izah edilen Hz. Süleyman anlatılacaktır.

 

Kur'ârı-ı Kerîm'de Hz. Süleyman'la ilgili 53 âyet vardır. (msl. Sebe/12-21; Neml/15-44; Sa'd/30-40). Bu ayetler ile kimisi de İsrailiyat türü rivayetler ışığında Hz Süleyman ile ilgili detaylar aşağıda anlatılmıştır.

 

Hz Süleyman’ın Seceresi ve Ailesi

 

Kutsal kitaplara göre HZ DAVUD  ve Hz Süleyman’ın soyu Hz İbrahim’e dayanır. Hz Süleyman’ın babası Hz Davud, Hz İbrahim'in  eşi  Sara'dan doğan oğlu  Hz İSHAK 'ın soyundan gelmektedir.  Hz Davud,  Allah tarafından indirilmiş dört kutsal kitaptan birisi olan Zebur’un gönderildiği peygamberdir.  ( bkz

Demircilerin piri kabul edilen Hz Davud, kılıç ve zırh yapan, sesi çok güzel bir peygamber olarak bilinir. Davudi ses veya Lahudi ses tabiri de buradan gelmektedir.  ( bkz HZ .DAVUD ŞIIRIMIZDE HZ. DAVUT)

 

Hz Süleyman’ın adı Yahudilerin kutsal kitaplarında Kudüs tapınağını yapan kral Şolomon ( Şelomo ) olarak geçer. Hz. Süleyman, babası Hz Davud’un Batşeba adlı eşinden üçüncü veya dördüncü çocuk olarak dünyaya gelmiştir.[3]

 

Hz Süleyman ve Özellikleri

 

Hz Süleyman, Cebrail’in cennetten getirip babası Hz Davud’a verdiği ve ona miras kalan Hatem Yüzüğü ile hayvanlara, rüzgârlara, tabiat olaylarına, cinlere ve  devlere hükmeden, onları asker ve işçi gibi kullanan bir peygamber olarak bilinir. Saba Melikesi ile evlenip, Saba yurdunu imana getiren, veziri Asaf ile ülkesini yöneten, yüzüğünü çalan devlerin başına dünyayı dar eden, âsası ile devleri cinleri işçi ve köle gibi çalıştıran,  hayvanlarla konuşan, ulağı olan Hüdhüd ile her şeyden haberdar olan, rüzgarlara hükmeden,  bir Peygamberdir. Hz Süleyman,  Kudüs’ü kuran,  Mescid-i Aksa ve Azec’i yaptıran, zenginliği ile meşhur, sırça saraylar yaptıran, hemen her eşyası altından yapılmış bir hükümdar ve peygamber olarak da bilinir. 

 

Hz. Süleyman, İslami metinlerde kuşlarla, hayvanlara konuşan;   tılsım ve büyü bilen; cinlerle, devlerle, rüzgârlara hükmeden; dev mabetler,  sırça köşkler yaptıran hem bir hükümdar ( sultan ) hem de babası Hz Davud gibi bir peygamberdir.  

 

Hz Süleyman, geçimini devlet hâzinesinden değil, ördüğü zembiller sayesinde kazanan bir peygamber olarak gösterilir. [4]  Devletini Asaf adı verilen ( Kuran’da teyzesinin oğlu olarak gösterilir)  veziri ile yöneten ( bkz ASAF ÂSEF KIMDIR HZ SÜLEYMAN'IN VEZIRI ) bir hükümdar olarak anlatılır.

 

Hz Süleyman, Tanah ve diğer metinlerde Saba Melikesi ve” babasının suretini bir heykel olarak yaptırtıp bu puta tapmaya başlayan bir adanın hükümdarı olan Cerade “ adlı kadın hükümdar ile Moab, Ammon, Sayda ve Hitti krallarının kızları da dâhil olmak üzere 700 eşe ve 300 cariyeye sahip [5] bir hükümdar ve peygamber  [6] olarak tasvir edilir.  İslami kaynaklardaki bu tasvirler ile Eski Ahit’de anlatılan Kral Şolomon’un nitelikleri neredeyse birebir örtüşmektedir.

 

Ancak Yahudilerin kutsal kitapları Süleyman’ı sadece bir kral olarak kabul eder. Üstelik Kral Şolomon, ihtiyarlayınca babası Davud Peygamberin getirdiği dinden de sapmış,  Tevrat’ın birçok yasağını çiğnemiş, evlenmiş olduğu putperest krallının kızlarının etkisi ile putlara tapmaya başlayarak yoldan çıkmış bir hükümdar olarak anlatılır. Ancak İslami metinlerde bunlara yer verilmediği gibi Hz Süleyman sadece bir sultan değil aynı zamanda puta tapan milletleri doğru yola getiren muktedir bir peygamber şeklinde kabul edilir.  

 

Hz Süleyman Ahid Sandığı Asaf ve Mescid-i Aksa

 

Ahit ve İslami kaynaklara göre de tahta geçer geçmez babası Hz Davud’un vasiyeti üzerine Kudüs'teki, Mescid-i Aksâ’nın şu andaki yerinde olan Süleyman Mabedinin inşaatını bitirtmeye başlar. Tanah’a göre bu mabedi yedi yılda tamamlanır.  Mabed bittikten sonra veziri Asaf’a “yüksek ses çıkaran tunç ziller ile Ahid sandığını Obededom’un evinden esas yerine taşıtır.[7] Kudüs’ün etrafını surlar işe çevirtir.  Kendisi için – İslami rivayetlere göre devler ve cinleri de çalıştırarak - on üç yılda bitirtebildiği fildişi, altın, elmas ve zümrütler ile tezyin edilmiş, tahtı sofrası, kaşıkları, sofraları, koltukları vb altından olan muhteşem bir saray yaptırır. Azec adı verilen büyük bir bina ile Sabâ Melikesini de ağırladığı camdan yapılmış, billur zemini altından sular akan ve balıklar yüzen bir köşk de inşa ettirmiştir.[8] Ahit’e göre Kudüs’ü baştan sona imar ettirmiş, surlar ile çevirtmiş,  kervanların konaklama yerlerine ambarlar yaptırmıştır. [9]

 

 

Hz Süleyman ve Hatem Yüzük

 

Eski Ahit, Tanah,  kutsal kitaplar ve efsanelere göre Hz Süleyman bu binaları, babası Hz Davud’a Cebrail tarafından cennetten getirilerek hediye edilen hatem yüzüğü sayesinde emri altına aldığı devler ve cinlere yaptırmıştır. Hz Süleyman bu binaları bir bastona dayalı olarak beklerken cinlere yaptırırmış.” Sonunda bastonun içine bir ağaç kurdu girmiş ve kemirmeye başlamış. Tam inşaat sona erince baston kırılmış ve Süleyman peygamber düşmüş. Meğer Süleyman peygamber çok önceden vefat etmişmiş.”[10]

 

( Bkz Cebrail ( BKZ  Cibril - Şiirimizde Cebrail )  Cebrail bu yüzüğü Hz Davud’a getirmiş,  yüzükle birlikte getirdiği “ on adet soruyu hangi çocuğun bilirse bilirse  yüzüğü ona ver," deyip gitmiş. ( BKZ  Hz .Davud Şiirimizde Hz. Davut )  Hz Süleyman bu on sorunun onunu da bildiği için yüzüğün sahibi olmuş.  Yahudilerde Davud Yıldızı (Davud Mührü, Davud Kalkanı) batı dünyasında Seal of David’, ‘Star of David’, ‘Davis’s Sheald’ ‘Magen David’ adı ile bilinen bu yüzük ile HZ Süleyman “Devleri, Perileri, Âdemoğullarını, yelleri, kuşları, canavarları, dünyada ne ki varsa “ ve bütün mahlûkata hükmediyormuş.[11]

 

Mühür kimde ise Süleyman o’ dur

 

Hz Süleyman taşı kibrît-i ahmerden olan bu nührü her zaman yanında taşır sadece abdesthaneye giderken çıkarıp karısına veya veziri Asaf’a emanet bırakırmış.  Bu yüzüğü hanımına emanet bıraktığı bir gün bir cin onun kılığına girip eşinden bu yüzüğü almış. Abdesthaneden çıkıp mührünü isteyen Süleyman’ı  sahtekar ilan edip saraydan atmışlar.. Yüzüğü alan dev ise onun yerine geçip hükümdar olmuş. Süleyman ise gidip bir sahil kasabasında balıkçıların yanında çalışmaya başlamış. Yerine geçen Dev ise Süleyman'ın eline bir daha geçmesin diye kaldırıp denize atmış. Bir balıkçı balıklarını taşıyan Süleyman’a hizmeti bedeli için para yerine irice bir balık vermiş. Süleyman, karnını yarınca kendi hatem yüzüğünü bulup yeniden tahta geçmiş ve bu yüzük sayesinde yeniden devleri ve cinleri kendi hükmüne almıştır.

 

Süleyman ve Asâsı

 

Hz Süleyman’ın devleri ve cinleri emri altına almasını sağlayan, onların başında bekçi gibi duran, devleri cinleri köle ve işçi gibi çalıştıran bir de asası vardır. Hz Süleyman, hatem yüzüğü ve bu asası sayesinde cinlere saraylar, köşkler, mabediler ve kaleler inşa ettirmiştir.  Hz Süleyman,  mabetleri ve sarayların inşasında cinleri çalıştırırken bu asası ile başlarında beklermiş. Fakat mabet yapılırken Hz Süleyman asasına dayalı vaziyette iken ölür. Dayalı olduğu asasına da kurt düşer ve çürümeye başlar. Ancak mabed bitene kadar cinler Süleyman’ın öldüğünü anlayamaz. Fakat mabed biter bitmez çürüyen asâ da Süleyman da devrilir.

 

Hz. Süleyman Hüdhüd ve Sabâ Melikesi

 

Hüdhüd, Hz. Süleyman'ın haberci kuşudur. Bu kuş uçsuz bucaksız çöllerde suyun yerini bulabilir. Hz. Süleyman’un ordusuna konaklama yerlerini su kenarını bulup tespit edermiş. Süleyman, Hüdhüd ile konuşur onunla haber salar, mektuplar gönderirmiş. Hüdhüd, Sebe ülkesine gitmiş ve o ülkenin güneşe tapan bir millet olduğunu Belkıs'ın da melikesi olduğunu anlatmıştır. Süleyman peygamber Hüdhüd ile Belkıs’a davetiye yollamış, Hüdhüd bu mektubu Belkıs’ın yatağına bırakmıştır. Davete icabet eden Belkıs'ı billır sarayında ağırlayan Süleyman, onu imâna davet etmiş, o da güneşe tapmaktan vazgeçerek Hz. Süleyman’ın dinine girmiş ve Süleyman'ın zevcesi olmuştur.

 

Süleyman Peygamber  ve Nimruz

Süleyman Peygamber Sistan’a yani Farsça da yarım gün, gün ortası anlamına gelen Nimruz’a gelince her tarafı su ile dolu görmüştür. Bunun üzerine Süleyman Peygamber ifritlere bölgeyi toprakla doldurmalarını emretmiştir. Bunun üzerine ifritler sabahtan öğleye kadar yarım günde bu ülkeyi toprakla doldurmuştur. ( bkz Pehlevi Nimruz ) 

 

İslami Kaynaklara göre Hz Süleyman babası Hz Davud gibi kırk yıl hükümdarlık yapar.[12] Ahit’teki bilgilere göre Hz Süleyman yani Kral Şelomo MÖ 970–931 yılları arasında 31 sene hüküm sürmüştür.[13]

Ahit’e göre Kral Şolomon yani Hz Süleyman MÖ 931 yılında ölmüş ve Küdüs’e gömülmüştür.

 

İLGİLİ LİNKLERİMİZ

 

 

KAYNAKÇA 

 

[1] ÖMER FARUK HARMAN, https://islamansiklopedisi.org.tr/suleyman#1

[2] https://www.etimolojiturkce.com/kelime/selam

[3] ÖMER FARUK HARMAN, https://islamansiklopedisi.org.tr/suleyman#1

[4] İskender Pala Ansiklopedik Divan Şiir Sözlüğü

[5] ÖMER FARUK HARMAN, https://islamansiklopedisi.org.tr/asaf-b-berahya

[6]  Bu bilgiler Eski Ahit'te 1. Krallar kitabının ilk 11 bölümünde ve 2. Tarihler kitabının ilk 9 bölümünde anlatılır.

[7] ÖMER FARUK HARMAN, https://islamansiklopedisi.org.tr/asaf-b-berahya

[8] BELKIS SABA MELIKESI VE EFSANESI, https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/Arama.aspx?id=45998

[9] SÜLEYMAN VE İSRAIL KRALLIĞI HÜKÜMDARI KRAL ŞELOMON HAYATI HIZMETLERI  

[10] İskender Pala Ansiklopedik Divan Şiir Sözlüğü,s.426-426

[11]ŞAHAMETTIN KUZUCULAR, MÜHR-Ü SÜLEYMAN NEDIR HZ SÜLEYMAN’IN HATEM YÜZÜĞÜ, https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/Arama.aspx?id=46003

[12] İskender Pala, Ansiklopedik Divan Şiirleri Sözlüğü, s.425-426

[13] ŞAHAMETTIN KUZUCULAR, SÜLEYMAN VE İSRAIL KRALLIĞI HÜKÜMDARI KRAL ŞELOMON HAYATI HIZMETLERI  , https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/

 

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar