Kategoriler EDEBİYAT Edebiyat Terimleri MazmunlarArakı Rakı Aslan Sütü Mazmunu Beyit Örnekleri

Arakı Rakı Aslan Sütü Mazmunu Beyit Örnekleri

24.06.2015

ARAK- RAKI - ASLAN SÜTÜ

Rakı adı verilen içkiye, arak ve aslan sütü de denmiştir. Rakı üzüm ve incir sularının damıtılmasıyla elde edilen ve genellikle anason tohumu ile aromalandırılan alkollü bir içkidir. “Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde Rumeli'deki gayrimüslim tebaa tarafından üretilmeye başlanmış ve zamanla Anadolu'da da yaygın olarak içilen bir içki haline gelmiştir”

Bazı kaynaklar göre rakı kelimesinin, sözcük anlamı "damıtılmış" olan, imbikten çekilirken ter düştüğü için Arapça arak olan adlandırılan, aslı arakı olan kelimesinden [1]gelmiştir. Bu kelime ve mazmununun çok eski devrilerde rastlanılmaması rakı’nın yakın çağlarda üretilmeye başlandığını ortaya koymaktadır.

Rakı mazmunu şiirimizde şarap içtikten sonra sarhoş olmak için üstüne içilen bir içki, mastika – yani sakızlı ve anasonlu olmak üzere iki çeşit olmasıdır. Rakı, hem ilaç [2] hem de incir çekirdeği anlamına geldiği için daru kelimesi ile birlikte kullanılmıştır. Rakı ve arakı; bal, helva ve diğer çeşitti tatlılar ile birlikte içilmesi vb yönlerinden şiirimizde kullanılan bir unsur olmuştur.[3] ( bkz Mezeler Nukl- Nakl Osmanlı Mezeleri ve İçki Adabı )

Zehrimi def etmeğe şekker gibi darusu var.

Hazz eder cam ı arak nuş eyleyen incirden İzzet Molla

Sermaye-i neşatımızın pir-i mey furuş

Tekmil etti sim arakla kusurunu Sabr-i Şakir

Neşemizin sermayi olan mey – şarap_ kusurunu sim arakla giderdi. ( Şaraptan sonra rakı içip sarhoş olduk)

Arakı – rakı veya aslan sütü, bezm, meclis, Bezm-i uşşak, tatlı, süt, sürahi, kadeh , şir gir( çakırkeyf olma) vb ile kullanılmış, aslan sütüne şir-i şiri de denmiştir.

Bezm-i gülşende benefşe yine mestane bu gün

Arak - ı jale için bir yana eğilmiş külehi ( Rif’at)

Şair bu beyitte menekşenin başını eğmesinin nedeni olarak rakıyı gözlemek yüzünden olduğu şeklinde güzel bir hüsnü talil ve benzetme yapmıştır.

Sâkî basak düşürse bizi şahne-i zamân

Câm-ı `arak sunun ana oldur ayak teri Şeyhülislam Yahya Hayatı Divanı ve Şiirleri

Yâr ebrûsı ‘arak-rîz olsa hoşter gösterür

Zâglansa nitekim şemşîr cevher gösterür Bursalı Rahmi Şiirleri

Cânâ ‘arakla olmaz o la’l-i müzâb telh

Çog olsa gerçi şerbeti eyler gül-âb telh Aşık Çelebi

Arak-feşân leb-i dildârdan sıkıldukça

Mey-i sefîdde reng-i hayâ gelür görinür ARPAEMÎNİ-ZÂDE MUSTAFA SÂMÎ

Arakı koydum şişeye,