Arakı Rakı Aslan Sütü Mazmunu Beyit Örnekleri

ARAK- RAKI  - ASLAN SÜTÜ

Rakı adı verilen  içkiye,  arak ve aslan sütü de denmiştir.  Rakı üzüm ve incir  sularının damıtılmasıyla elde edilen ve genellikle anason tohumu ile aromalandırılan alkollü bir içkidir.  “Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde Rumeli'deki gayrimüslim tebaa tarafından üretilmeye başlanmış ve zamanla Anadolu'da da yaygın olarak içilen bir içki haline gelmiştir”

Bazı kaynaklar göre rakı kelimesinin, sözcük anlamı "damıtılmış" olan, imbikten çekilirken ter düştüğü için  Arapça  arak olan adlandırılan, aslı arakı olan kelimesinden [1] gelmiştir.  Bu kelime ve mazmununun çok eski devrilerde rastlanılmaması rakı’nın yakın çağlarda üretilmeye başlandığını ortaya koymaktadır. 

Rakı mazmunu şiirimizde  şarap içtikten sonra sarhoş olmak için üstüne içilen bir içki, mastika – yani sakızlı ve anasonlu  olmak üzere iki çeşit olması,   hem ilaç hem de incir çekirdeği anlamına geldiği için daru kelimesi ile birlikte kullanılması,  bal, helva ve diğer çeşitti tatlılar ile birlikte içilmesi [2] vb yönlerinden şiirimizde kullanılan bir unsur olmuştur.

Zehrimi def etmeğe  şekker gibi darusu var.
Hazz eder cam ı arak nuş  eyleyen incirden    İzzet Molla

Sermaye-i neşatımızın pir-i mey furuş
Tekmil etti sim arakla  kusurunu     Sabr-i Şakir

Neşemizin sermayi olan mey – şarap_ kusurunu sim arakla  giderdi. ( Şaraptan sonra rakı içip sarhoş olduk)

Arakı – rakı veya aslan sütü, bezm, meclis, Bezm-i uşşak, tatlı, süt, sürahi, kadeh , şir gir( çakırkeyf olma) vb ile kullanılmış, aslan sütüne şir-i şiri de denmiştir.

Bezm-i  gülşende benefşe yine mestane bu gün
Arak - ı jale için bir yana eğilmiş külehi    ( Rif’at)

Şair bu beyitte menekşebin  başını eğmesinin nedeni olarak  rakıyı gözlemek  yüüznden olduğu şeklinde güzel bir hüsnü talil  ve benzetme yapmıştır.

Sâkî basak düşürse bizi şahne-i zamân
 Câm-ı `arak sunun ana oldur ayak teri         Şeyhülislam Yahya Hayatı Divanı ve Şiirleri

Yâr ebrûsı ‘arak-rîz olsa hoşter gösterür
Zâglansa nitekim şemşîr cevher gösterür      Bursalı Rahmi Şiirleri

Cânâ ‘arakla olmaz o la’l-i müzâb telh
Çog olsa gerçi şerbeti eyler gül-âb telh     Aşık Çelebi

Arak-feşân leb-i dildârdan sıkıldukça
 Mey-i sefîdde reng-i hayâ gelür görinür      ARPAEMÎNİ-ZÂDE MUSTAFA SÂMΠ

Arakı koydum şişeye,
Şavkı da vurdu köşeye,
Şimdiki Kilis kızları,
Nazlı gider gişiye       Kilis Türküleri

Arakı koydum şişeye
Şavkı da vurdu köşeye
Şimdiki Kilis kızları
Nazlı gider gişiye        Kilis Türküleri

 

İlgili Başlıklar ve Linklerimiz

• MEY NEDİR – Beyit Örnekleri İle
• Bezm Nedir Meclis İşret ve Divan Şiirinde İçkili Eğlenceler
• BEZM Nedir Beyit Örnekleriyle
• Divan Şiirinde Bezm Adabı ve Eğlence Anlayışı
• Kevser ve Şarap
• Kümeyt- ( Doru At ve Şarap
• Duhter-i Rez Şiirimizde Üzüm Kızı ve Şarap
• Dürd-i Mey Şarap Tortusu Lây ve Lâyhar
• Minâ ( Şarap Şişesi)
• MÜSELLES NEDİR ( Haram Olmayan Şarap )
• ARAKI- RAKI - MAZMUNU ( Beyit ve Örneklerle)
• Hammâr ( Meyhaneci ile Mürşit , Ayyaş ile Derviş ilişkisi )
• MEYHANE NEDİR VE OSMANLIDA MEYHANE ADAPLARI VE EĞLENCELERİ
• Erguvan ve Erguvan Şarabı
• Ak Yazılı - Kızıl Deli- Akça Dikmek

 KAYNAKÇA 

• [1] A. Talat Onay, Eski Edebiyatta Mazmunlar, MEB Yayınları, İstanbul 1996 , Shf. 103
• [2] A. Talat Onay, Eski Edebiyatta Mazmunlar, MEB Yayınları, İstanbul 1996 , Shf. 103
• [3] A. Talat Onay, Eski Edebiyatta Mazmunlar, MEB Yayınları, İstanbul 1996 , Shf. 103