Kamber ( Kamber) Hz Ali’nin Yoldaşı
Osmanlıca yazılışı: Kamber : قنبر
Edebiyatımızda adı geçen iki tane meşhur Kamber vardır. Bunlardan bir tanesi Hz. Ali’nin hacibi ve sadık kölesi olan Kamber, diğeri ise Arzu ile Kamber hikâyesindeki Horasanlı bir bezirgânın oğlu olarak tanıtılan erkek kahraman olan Kamber’dir.[1]
TDK nın Kamber tanımı da ‘sadık köle’ anlamındadır. Hz. Ali'nin siyahî ve sadık bendesi olan Kamber, uzun bir müddet Hz Ali’nin perdedarı olarak görev yapmış, onun hacibi ve muhafızlarından biri olmuş uzun bir müddet Hz. Ali’ye sadakatle hizmet etmiş, Hz Ali, her nereye giderse ona yoldaş olmuştur. Hz. Kamber El Devsi olarak da bilinen Kamber, İslami kaynaklardaki rivayetlere göre Hz Ali’nin yanında bulunmaktan dolayı “yüksek ilimleri tahsil ederek zamanın büyük âlimlerinden” olan bir kişi olmuştur.
Daha sonra Hz Ali tarafından azat edildiği halde Hz Ali’nin etrafından ayrılmamış onun ölümünden sonra Hz Hasan ve Hüseyin’in yanında bulunmuş, Kerbelâ V ’da Hz. Hüseyin ile birlikte Yezid ordusuna karşı savaşmayı istemiş lakin Hz. Hüseyin’in emri ile olayın duyulması için Kerbelâ ’dan gönderilmiştir. Fakat Kerbela Vakası ile Hz Hüseyin’in öldürülmesinden sonra Emevi valisi ve kumandanı Haccâc -ı Zalim Haccâc bin Yûsuf Kimdir tarafından yakalanmış ve şehit edilmiştir. [2]
Kamber El Devsi ile Hz Ali’nin yarenliğine dair birçok kıssalar ile menkıbeler de oluşmuştur. Bu menkıbelerden birine göre Hz. Ali, Kamber'i kâfirlerin gözleri önünde 70 defa öldürmüş ve diriltmiştir.
“Alevilikte ise Cem töreninin 12 görevinden biri olan İbrikçi’liğe karşılık gelir. Kamber Cem’de mürşidin ve cem erenlerinin abdest almalarını sağlar. Anadolu alevi dedeleri köyleri gezerken onlara rehberlik eden kişilere de kamber denilmiştir.” [3]
Gerçi evvelde odur meydân-ı hüsnün Hayder'i
Zülfikarı gamzesi hâl-i siyâhı Kamber'i Lâedrî
Sultân ‘Ali ki Düldül-i hüsne süvârdur
Minnet Hudâ’ya aña beni Kamber eyledi Ravzi ( Balıkesir- Edincik- 16. Yy )
Zülfikar u Kamber ile
Ali dünyaya bir geldi
Hak ana arslanım dedi
Veli dünyaya bir geldi Seyrani ( Everekli ) Şiirleri
Maktel-i Hüseyin ve Kerbala Destanı 14. yy
Maktel-i Hüseyin Nedir ve Konuları
Kerbelâ Vakası Şiirlerde Kerbelâ
Hz. Hüseyin Kimdir Edebiyatta Hz. Hasan ve Hüseyin
Yemame Savaşı Hz Ali ve Yemame Cengi Destanı
Haydar Haydar-ı Kerrar ve Hz Ali
Yarıkkaya Hz Ali ve Yarıkkaya İskenderun Efsaneleri
KAYNAKÇA
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/post/arzu-ile-kamber-hikayesi-hakkinda-varyantlari-ve-ozetleri/76142
[2] İskender Pala Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, s. 270