Kategoriler EDEBİYAT Edebiyat Terimleri MazmunlarDüldül Hz Ali'nin Katırı

Düldül Hz Ali'nin Katırı

31.07.2017

Düldül,

Osmanlıca yazılışı, düldül : دلدل

Hz. Ali’nin atının adıdır. Kır veya beyaz renkte olan ve rivayetlere göre daha çok dişi olarak kabul edilen Düldül, H. Muhammed tarafından Hz Ali’ye hediye edilmiştir.

Hz. Ali (ra), genellikle Zülfikar adlı kılıcı ve Hz. Peygamber (asv)'in kendisine hediye ettiği bu Düldül adındaki katırı ile birlikte anılmıştır. Hz Ali hakkında oluşan tüm destanlarda ve rivayetlerde Hz Ali, Düldül adlı katırı ve Zülfikar adındaki kılıcı ile birlikte anılır. Hz Ali yaptığı muharebeleri Düldülün çevikliği ve Zülfikar adlı kılıcının mahareti sayesinde kazanmış olarak da gösterilir. [1]

İslam kaynaklarına göre bu katır Hz. Peygamber (aleyhissalatü vesselam) Efendimize, Mısır Hükümdarı Mukavkıs tarafından Ufayr adındaki eşk ile birlikte gönderilen hediyeler arasındadır. Hediye gelen bu katır hızlı yürüdüğü için ve çevikliği dolayısıyla "kirpi" anlamına gelen "düldül" adı verilmiştir.[2]

Hz. Ali (ra)'ye Hz Muhammet tarafından hediye edilen düldül, Hz Ali’nin şehit edilmesinden sonra oğulları Hasan ve Hüseyin'e, ardından da diğer oğlu Muhammed b. Hanefıyye'ye intikal etmiştir.

Bu beyaz katırı Hz Muhammet bu katırı bir müddet kendisi kullanmış ve bu katırın idaresini ileride Mısır valiliği de yapacak olan Ukbe b. Âmir el-Cühenî'ye vermiştir.[3][4]

Divan şiirinde Düldül, Zülfikar kadar çok sık kullanılmasa bile Hz Ali ile birlikte kullanılan sembollerden biridir. Bu katır boz ve beyaz renkli bir katırdır. Dişi bir katır olarak kabul edilse de bu katırın dişi veya erkek olduğu kesin değildir.

Cümle ehl-i hüsni pâ-mâl itdi mânend-i giyâh
Ol ‘Alî-heybet süvâr oldı meger kim Düldül’e       Ravzi

Düşerdi dâ'imâ dil-i güftâra heybeti
Şîr-i Hudâ ‘Alî ki süvâr ola Düldül’e      Ravzi

Sultân ‘Ali ki Düldül-i hüsne süvârdur
Minnet Hudâ’ya aña beni Kanber eyledi Ravzi

Ali'm gelir diye karşı giderler
Ali'nin Düldül'ün bin de göreyim
Bindiği Düldül'ün mehdin ederler
Ali'nin Düldül'ün bin de göreyim           Pir Sultan Abdal

Düldül her ne kadar Hz Ali’nin katırı olarak bilinmiş olsa da, sonraki zamanlarda atlara verilen yaygın isimlerden birisi olarak da karşımıza çıkmıştır. Hatta düldül denilince katırın veya atın geleceği şeklinde yaygınlaşmıştır.

Elinde düldül (aman)
Geliyor müdür (aman)
Kır atın terkisinde
Ötüyor bülbül (aman)       Zile Türküleri