Kategoriler EDEBİYAT Edebiyat Terimleri MazmunlarKerrûbiyyûn Nedir Dört Büyük Melek

Kerrûbiyyûn Nedir Dört Büyük Melek

07.03.2018

Kerrûbiyyûn

Allah'a en yakın olan dört büyük meleği ifade eden bir kelimedir. Bu melekler havass-ı kerrûbiyyun terkibi le de ifade edilir.

Kerrubiyân diye de anılan bu melekler , s”adece ibadetle meşgul olan “, “ilahî yakınlık sahibi seçkin melekler Cebrail Meleği Cibril, Mikâi, İsrafil ) ve Melek’ül Mevt Azrail’dir. Kerrûbiyyûn meleklerinin arşın çevresinde bulunduklarına ve arşı taşıdıklarına inanılır. Bu melekler sürekli kıyam da duran, dört bir yana hayat üfleyen ( Mikail) , gönüllere ilâhî bilgileri aktaran ( Cebrail) , canlıların ruhunu almakla görevlendirilen ( Azrail ) ve Kıyamet için Sûr'a üfüreceği günü bekleyen İsrafil Sahibu'l-karn Sûr'un Sahibi ayrıca Arş'ın Taşıyıcıları olan, Hz Âdem’e secde etmeleri için emir verilmeyen dört büyük melektir.

Bu nedenle bu dört büyük – dört en önemli – meleğe şu anda da arşı taşıyan melekler olarak “Mukarrebûn” veya Hamale-i Arş da denilmiştir.

Kerrubiyân melekleri dışındaki tüm meleklere Hz Âdem’e secde etmeleri için emredilmiş, Allah’a en yakın olan Kerrubiyân melekleri bu emrin dışında kalmış, tüm melekler emre itaat etmiş, ama şeytan bu emre karşı gelmiştir.

Görünen şebnem değil lûtf ile Kâ’be yolların
Her gece şâmî gülâb ile sular kerrubiyân         Yahyâ Bey

Harîm-i Kabe- askı tavâf eyler di Cibril.
Peri kerrubiyân miknâsıdır kaşâne-i aşkın.   SAMİ PAŞAZÂDE SEZAİ

Urûcun zînet-i Arş-ı Muallâ, Şâh-ı Levlâksin,
Hırâm-ı dil rübâ-yı kudsüne kerrubiyân âşık. Abdurrahman Sami

Gidüp seksen nefer derviş ile İrânı titretdü.
Meğer kerrubiyân ol leşkerle hempâdır.

Mâlik kelimesi Arapça kökenlidir. ( M – l – k ) kökünün ismi faili olan mâlik kelimesi ile mülk aynı kökten türemiştir. Bu nedenle mâlik kelimesi ilk başta mülke sahip olan, bir şeye sahip olan anlamlarına gelir. Bu nedenle Allah ( C.C) mâlik-ül-mülktür. Mâlik, kelimesinin Türkçedeki karşılığı ise sahip anlamına gelen iye kelimesidir.

Mâlik kelimesinin diğer bir anlamı ise, Cehennem meleklerinin en büyüğü, Cehennemin âmiri, Cehennemin bekçisi anlamındadır. Mâlik kelimesi dini bir terim olan Cehennemin en büyük meleği anlamı ile Kuran’da da geçmektedir.

Kur'ân-ı kerîmde meâlen : “ Muhakkak ki kâfirler, Cehennem azâbında devamlı kalacaklardır. Kendilerinden o azâb hafifletilmez. Onlar bunun için (kurtulmaktan) ümidi kesmişlerdir. Biz onlara zulüm etmedik, fakat kendileri zâlim idiler. (Mâlike şöyle) çağrışıyorlar: Ey Mâlik! (İste de) Rabbin bizi öldürsün, (azâbdan kurtulalım.) Mâlik de; "Siz (azâb içinde) kalacaksınız" (Zuhrûf sûresi: 74-77)

Cehennem meleği o0lan Malik Kerrubiyân diye de anılanbu melekler, Cebrail Meleği Cibril, Mikâi, İsrafil ) ve Melek’ül Mevt Azrail’ gibi dört büyük melekten birisi olmasa da önemli bir melektir. Cehennem meleği Mâlik, Cehennemin örtüsünü açan bir melek olarak kabul edilir. Nitekim Miraç geçesinde Hz Muhammed, Cebrail ile birlikte Mâlik’in yanına gelmiş, Cebrail’in emri ile Mâlik, Cehennem’ in örtüsünü kaldırarak Cehennem’i Hz Muhammed’e göstermiş, çeşitli dini metinlere göre, Cehennem hakkında Peygamber Efendimize bilgiler de vermiştir.

“Malik Cehennemin üzerinden örtüsünü açınca, Cehennem kaynamaya ve yükselmeye başladı ki, Peygamberimiz gördüğü her şeyin onu yakalayıp yakıvereceğini sandı.
Peygamber Efendimiz (Sav)
-Ey Cebrail! Malik'e emret de, onu yerine geri çevirsin! buyurdu.
Cebrail de, Cehennemi yerine çevirmesi için Malik'e emretti.”

Mâlik, kelimesi hem sahip anlmı ile hem de Cehennem meleği anlamı ile de edebi metinlerde, beyitlerde ve şiirlerde karşımıza çıkmaktadır.

Göñül mülkine ışkuñ oldı mâlik (364/1)
Seni iderler heves cümle memalik Ahmedi Şiirleri

Ahmedi’nin bu beytinde olduğu gibi, sahip, iye anlamındadır.

Verirdi dûzâhiyân-ı cahîmi minnet ile
Bu şehre Mâlik eğer gelse kış kıyâmette Sami

Bu kış kıyamette eğer bu şehre Mâlik gelseydi. Azap çekenleri zebanilere bırakıp giderdi