Kümeyt Nedir Doru At ve Şarap

 

 Osmanlıca yazılışı: كميت = kümeyt

 

Sözlüklerdeki anlamı: Al, kızıl , koyu kestane renkli,  al ve kızıl renkte olan. Koyu kestane renkli  yelesi ve kuyruğu kızıl doru at. Renginden dolayı da kırmızı şarap,. 

 

Kümeyt kelimesi kırmızıya çalan kestane rengi at anlamı ile daha sık kullanılmıştır. Ayrıca  Rüstem Hz Hamza veya Battal Gazi’nin atının adı olarak geçen Aşkar adlı atın da renginin kümeyt kestane renkli  olması nedeni ile karşımıza çıkmıştır.

 

Kümeyt kelimesi divan şiirinde gerçek anlamı ile de kullanılmış fakat tevriyeli veya kinayeli olarak hem at hem de kırmızı renkli veya koyu renkli şarap anlamlarının her ikisine gelecek şekillerde kullanılmıştır.

 

 kümeyt-i hâme : söz meydanının atı anlamında bir tabirdir. 

 

Aşağıdaki  beyitlerde  kümeyt sözcüğü hem at hem de şarap anlamları ile birlikte kullnılmıştır. 

 

Sur sakiya kümeyt-i sebük-seyr-i sagarı

Gezdirmedi ilacı su inmiş ayağına       Emîn

 

Beyitteki “ayak” sözcüğü hem atın ayağı hem de kadeh anlamında kullanılmış ayağı sür derken de hem kadehi hem de atı sürmek anlamı kast edilmiştir. Şairler kümeyt sözcüğünü daha ziyade şarap atı anlamına gelecek şekilde kullanmayı tercih etmişlerdir.

 

 

 

Esb-i tâzîler kümeyt-i bâde gibi pây-best
‘Arsayı hâlî bulup her leng meydân almada (Nev’î, g. 422/6)

 

Kırmızı şarap tebgindeki Arap atlarının ayakları bağlı olduğu için   topal atlar meydanı boş bulıp ortaya atılmaktadır. Nevi , Lanunıi zamanında şarabın yasaklamasınıdan bu şekilde şiklayet eder. 

• Duhter-i Rez Şiirimizde Üzüm Kızı ve Şarap
• Dürd-i Mey Şarap Tortusu Lây ve Lâyhar
• Kevser ve Şarap
•  Kümeyt- ( Doru At ve Şarap
• Minâ ( Şarap Şişesi)
• MÜSELLES NEDİR ( Haram Olmayan Şarap )
•  ARAKI- RAKI - MAZMUNU ( Beyit ve Örneklerle)
•  Hammâr ( Meyhaneci ile Mürşit , Ayyaş ile Derviş ilişkisi )
• MEYHANE NEDİR VE OSMANLIDA MEYHANE ADAPLARI VE EĞLENCELERİ
• Erguvan ve Erguvan Şarabı