Yusuf Ziya BAHADINLI Hayatı Eserleri

07.09.2015

 

 

Yusuf Ziya BAHADINLI

  1. 1927, ö.?  ) Türk Öğretmen, yazar, yayıncı, siyasetçi

 

Yozgat ili Sorgun ilçesi Bahadın köyünde doğdu. 35 kişinin yaşadığı Alevi kökenli bir evde büyüdü.  İlkokulu da Bahadın köyünde okudu.  Yozgat Ortaokulunu bitirdi. 1940 yılında Pazarören Köy Enstitüsünde okumaya başladı.

 

Bahadınlı’nin ilk eseri   Enstitüde yazdığı "Dertler Dermanlar" adlı piyesi oldu.  Köy Enstitüsünde iken ilk dergisi olan “ Eylül “ adlı dergiyi de çıkardı ve ilk yazılarını da kendi dergisinde yazmış  ve  böylece yayıncı olmak düşlerinin temellerini  burada atmış oldu.  1944 yılında ve bu okulu bitirdikten sonra  bir yıl 1947’de Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsüne devam etti. Köy Enstitüleri kapatılınca Balıkesir Eğitim Enstitüsüne devam etti. Oradan da, Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü- Edebiyat Bölümlerinden mezun oldu. 1950[1]

 

İspir’de öğretmenlik yaptığı yıl “Çalışkan” olan soyadını doğduğu köyün adı olan  “Bahadınlı” olarak değiştirdi. [2] İlk, orta, öğretmen okulu ve liselerde Türkçe-Edebiyat öğretmenliği yaptı.  1950-1958 yılları arasında ortaokul öğretmeni  ve lise öğretmeni olarak görev yaptı. Sırasıyla Erzurum Ispir Ortaokulu, Kars-Cilavuz Köy Enstitüsü, Konya-Ivriz Öğretmen Okulu, Düzce Ortaokulu, Bakırköy Lisesi ve İstanbul Erkek Lisesinde Türkçe ve edebiyat öğretmenliklerinde bulundu.[3] Öğretmenliği bırakarak  6 ay kadar Ankara’da Türk Hava Yollarında çalıştı.

 

Bir yazısında bu yılları şöyle anlatacaktı.”  “İvriz’den Aksaray Ortaokuluna sürüldüm. Ankara’daki Türk Hava Yolları Merkezinde çalıştım alti ay. Bir hava alanında müdür olmam istendi, bana çok uzak bir işti bu, yeniden öğretmenliğe döndüm. 1958’de öğretmenlikten kesin olarak ayrıldım.”

 

1958 yılında bir yayınevi kurma  amacı ile  İstanbul’a geldi. Kadıköy’de  açmak istediği kitabevini bakkaliyeye dönüştürmek zorunda kaldı.  Bakkaliyeden para kazanınca kazandığı paralar ile 1958 yılında Hür ve Yeni Dünya isimli yayınevlerini kurdu.  Bu yayınevleri  ile 1958-1974 yılları arasında yayıncı olarak hayatını sürdürdü.  Bu yayınevlerinde daha çok deyimler ve atasözleri sözlükleri yayımlıyordu.”  İtin Olayım Ağam “ 1964 yılında, ilk romanı olan “Güllüceli Kâzim “ 1965 yılında yayımlandı. Yayımladığı bazı kitaplarında Aydın Su takma adını da kullanmıştı.

 

Bu yıllarda Sosyalist hareketlere  dâhil olmuş, siyasete sızmıştı. 1963 yılında Türkiye İsçi Partisine girdi. Kurduğu bu yayınevlerinde  sol görüşü yayınlar basıyor ve dağıtıyordu. TİP’in  kurulmasından sonra   TİP’in Yozgat örgütlenmesini yaptı. Yozgat’ta TİP’i örgütledi ve 1965 yılında 14 Milletvekili çıkaran TİP den  Milletvekili seçildi.[4]1965 1969  döneminde  Türkiye İşçi Partisi (TİP) Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde (TBMM) milletvekili olarak bulundu.

 

1968 yılında Bulgaristan, Macaristan, Polonya, Romanya; 1969 yılında Kore, Japonya, Amerika, İngiltere, Fransa ve daha sonra da Sovyetler Birliği, Almanya, Polonya gezilerini yaptı. Bu gezilerden izlenimlerin yer aldığı "Dört Sosyalist Ülke" adli gezi kitabi 1970 yılında yayımlandı.

 

16 yıl süren Hür Yayınevini 12 Mart  Muhtırası sonrasında kapatıp  adını Yeni Dünya Yayınevi olarak  değiştirmek zorunda kaldı. 6 Sayı çıkan Yeni Dünya dergisini  de çıkardı.  Ayrıca Sosyalizmin sorunlarını işleyen “ İlke “ isimli dergiyi  Oya Baydar ve Aydin Engin ile ortak olarak çıkardı. “Ortaklarına bırakarak ayrıldığı bu dergiyi babadan kalma tarlaları satarak yürütmeye çalışıyordu. O yayınladıkça polis topluyordu!  “[5] Siyasi kimliği  ve siyasi yayıncılığı nedeni ile oldukça mimlenmişti. Ankara’da çıkan Emek dergisindeki bir yazısı yüzünden yargılandı. Yayınladığı sol içerikli dergiler nedeni ile  “Kanser tanısı konan karısına yurt dışına çıkabilmesi için pasaport dahi  verilmedi! “[6]

 

Yazıları  ve öyküleri: Varlik, Türkiye Yazıları, Yürüyüş, Yazko Edebiyat, İlke, Yeditepe, İmece, Yeni Dünya, Adam  dergilerinde  yayımlandı.  Bahadınlı, 12 Mart Muhtırası sonrasında kapatılan  TİP ‘in  1975 yılında ikinci kez  kurulmasında TİP’in kurucuları arasında yer aldı.   TIP üyeliği bu parti kapatılana kadar devam etti.

Ankara’da çıkan Emek dergisindeki bir yazısı yüzünden yargılandı  fakat hüküm giymedi  1979 Mart’ında   Bavyera Kültür Bakanlığı tarafından bir yıl kalmak üzere Almanya’ya davet edildi. “Milli Eğitim Bakanlığı’nda önemli görevde olan bir dostumun, yekin arkadaşı Bavyera Kültür bakanlığı Müsteşarına gönderdiği tavsiye mektubu üzerine 1979 Mart’ında, Almanya’ya davet edildim. Bir yıl kalıp dönecektim. 12 Eylül Askeri Cuntasınca partili arkadaşlarımdan benzerlerimin tutuklanmasıyla dönmem imkânsızlaştı. Almanya’da çok sıkıntı çektim, bunalımlı günler geçirdim; dost bellediğim kişileri yakından tanıdım, Türkiye özlemi beni hasta etti”.[7]


Avrupa’da  kalırken  12 Eylül, 1980 ihtilalinin yapılması nedeni ile  tutuklanacağından korkarak ülkeye dönemedi ve  11 yıl boyunca Fransa ve Almanya’da  kaldı. [8]Hannover’de beş yıl, Berlin’de iki yıl öğretmenlik yaptı. Almanya’da iken “Acilin Kapılar”  “ Devekuşu Rosa “adli romanlarıyla “Geçenin Karanlığında “ve” Titanikte Dans “ adli öykü kitaplarını yazdı.

 

1991’de  Anayasanın 141 – 142. Maddelerinin  kaldırılmasından sonra Türkiye’ye dönebildi. Sosyalist İktidar Partisi'nin 5.kongresinde partiye üye oldu. TKP ile de ilişkilerini sürdürdü.

 

Daha çok  köy hayatını anlatan  hikâye ve romanlar yazdı. İki Dünya Arasında, , 1980, 1982) Geçeneğin Karanlığında 1984  adlı eserleri bazı yabancı dillere çevrildi. Bahadınlı’nin birçok öyküsü de Lehçe, Rusça, Çekçe ve Almancaya çevrilerek çeşitli dergi ve antolojilerde yayımlandı.[9] Üç çocuk babası olan Bahadınlı hayatının büyük bölümünü İstanbul’da geçirmiştir.
 

 

Hikaye

 

İtin Olayım Ağam (Hür Yayınevi, 1964)

Haçça Büyüdü Hatiş Oldu (Yeni Dünya Yayınevi, 1978)

Geçeneğin Karanlığında (Yeni Dünya Yayınevi, 1982)

Titanik'te Dans (Yeni Dünya Yayınevi, 1986)

Tavandaki Kırmızı (Hikayelerinden Seçmeler, Morbenek Yayınevi, 1999)

 

Roman

Güllüceli Kazım (Hür Yayınevi, 1965, 1982; Morbenek Yayınevi, 2004)

Güllüceyi Sel Aldı (Hür Yayınevi, 1972; Yeni Dünya Yayınevi, 1978; Morbenek Yayınevi, 2003)

Gemileri Yakmak (Yeni Dünya Yayınevi, 1977, 1981; Gelenek Yayınları, 2000)[3]

Açılın Kapılar (Yazko, 1985; Hitit Yayınları, 1989; Milliyet Yayınları, 1990)

Lidya Gözleri Yaprak Yeşili (Morbenek Yayınevi, 1996, 2000)

 

Anı

Öyle Bir Aşk (Sarmal Yayınevi, 1993; Say Yayınları, 1995, Gelenek Yayınları, 2000, İmge Kitabevi, 2007)

Meclis'in İçinde Vurdular Bizi (Asya-Şafak Yayınları, 2006)

İnceleme

 

Dört Sosyalist Ülke (Hür Yayınevi, 1970)

Türkiye'de Eğitim Sorunu ve Sosyalizm (Hür Yayınevi, 1968)

Alevilik ve İslam Fanatizmi (Yaba Yayınları, 2006; kendi yayını, 2009)

ROMANCILAR İLE İLGİLİ BAŞLIKLAR VE LİNKLERİ

Muazzez Tahsin Berkant Hayatı ve Romancılığı

Şerif Benekçi Hayatı Romancılığı

Ethem İzzet Benice Hayatı ve Romanları

Yusuf Ziya BAHADINLI Hayatı Eserleri

Münevver Ayaşlı Hayatı ve Edebi Yönü

Dr. Sevim Asımgil Hayatı Eserleri

Fikret Arıt Hayatı ve Eserleri

İnci Aral Hayatı ve Eserleri

Alev Alatlı Hayatı Ve Eserleri

Ahmet Cemil Akıncı Hayatı Eserleri

Dursun Akçam Hayatı ve Edebi Yönü

Tatar Ramazan'ın Yazarı Kerim Korcan Hayatı Eserleri

Pınar Kür Hayatı ve Eserleri

Muzaffer Buyrukçu Hayatı Edebi Kişiliği Eserleri

 

KAYNAKÇA 

[1] Baycanlar, Murat (2006). Yusuf Ziya Bahadınlı’nın Öykücülüğü ve Romancılığı. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.

[2] ] https://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2634

[3] Öner Yağcı, Hikâyelerinde Romanlarında Bahadınlı (Cumhuriyet Kitap, 2004),

[4] Dr Aslan Tekin Edebiyatımızda İsimler, Elips Yayınları, Anka, 2005, shf 93

[5] https://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2634

[6] https://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2634

[7] https://www.msxlabs.org/forum/edebiyat-tr/360453-yusuf-ziya-bahadinli.html

[8] Dr Aslan Tekin Edebiyatımızda İsimler, Elips Yayınları, Anka, 2005, shf 93

[9] https://www.msxlabs.org/forum/edebiyat-tr/360453-yusuf-ziya-bahadinli.html

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar