Erkan-ı İstiare Erkan-ı Teşbih Nedir

Erkan-ı İstiare

İstiare söz sanatındaki dört parçadan her biri;  istiare sanatlarının cüzleri ve unsurlarıdır.  

Bilindiği gibi istiare sanatı Açık  ve kapalı istiare ( Açık İstiare: Sadece kendisine benzetilen kullanılır.

Kapalı İstiare:  Sadece benzeyen kullanılır.) olmak üzere iki türe ve dört unsura dayanır.  İstiare ise teşbihin benzeyen ve kendisine benzetilenlerden sadece birisi ile yapılan bir sanattır. ( Bkz Türk Edebiyatı ve Şiirinde Söz Sanatları Yard. Doç. Dr. Nurullah ÇETİN )

Teşbih  ise aralarında hakikaten veya mecazen  benzerlik bulunan şeyleri bir birine benzetmektir ve teşbihin dört unsuru vardır.  Bunlar:

·         a)      Müşebbeh ( Benzeyen)

·         b)      Müşebbeh ün bin  ( Kendisine benzetilen)

·         c)       Vech i şebeh benzeyen ve kendisine benzetilen arasında kurulan ilgi,

·         d)      Vasıta- ı teşbih  ( benzetme yönü)

Şeklindedir.

İstiare tam teşbihin yarısıdır. Bu durumda  istiare ile yapılan ek manaya müstear adı verilir. Bu durumda İstiarenin dört unsuru ise  şu şekildedir:

1.      a)      Müstear ( müşebbehin manası) yanı benzeyenin anlamı

2.      b)      Müstearın minh: Yani  benzeyenin manası

3.      c)       Müstearın leh: müşebbehin manası

4.      d)      Cami: benzeyen ve kendisine benzetilen arasında kurulan ilgidir.

Erkan ı Teşbih:

Teşbih sanatını oluşturan dört unsura, dört parçaya denir. Teşbih  aralarında hakikaten veya mecazen  benzerlik bulunan şeyleri bir birine benzetme sanatıdır.  ( Bkz Divan Şiirinde Yergi Amaçlı Söz Sanatları Prof.Dr. Mine Mengi))  Erkan-ı Teşbih ise  teşbihi  oluşturan dört unsur demektir.  Teşbihi oluşturan dört unsur şunlardır.

·         a)           Müşebbeh ( Benzeyen)

·         b)           Müşebbeh ün bin  ( Kendisine bezetilen)

·         c)            ech i şebeh benzeyen ve kendisine benzetilen arasında kurulan ilgi,

·         d)           Vasıta- ı teşbih  ( benzetme yönü)

Şeklindedir.

İLGİLİ BAŞLIKLARIMIZ VE LİNKLERİ

Mecaz ile İlgili Söz Sanatları

MEHMET AVŞAR’IN ŞİİRLERİNDE SÖZ SANATLARI Ömer AYDOĞAN

Telvihât Nedir Telvihât Söz Sanatları

TEVRİYE İLE İLGİLİ SÖZ SANATLARI

Söz Sanatı nedir Tüm Söz Sanatları

Kinaye Nedir Örnekler Kinaye Söz Sanatı

Kat’ Söz Sanatı Nedir

Kasr Söz Sanatı Nedir Örnekler

Lüzûm mâ lâ yelzem Söz Sanatı

İltifât Nedir ve İltifat Söz Sanatı

Muad Nedir ve İade Söz Sanatı

Cemiyet Nedir Cemiyet Söz Sanatı

İstiare Söz Sanatı Nedir Türleri ve Örnekleri

İştikak Nedir İştikak Söz Sanatı

Müşakele Nedir