Aslan Sütü Nedir Şir-i Mey
Arakı veya eş anlamlısı olan rakıya ayyaşlar aslan sütü demişler bu deyim divan ve halk şiirinde kullanılan bir motif haline gelmiştir. Aslan sütü motifi zaman zaman kapak atmak kapağı açmak veya kapağı atmak deyimi ile birlikte davetsiz meclise girmek veya şişeyi açmak anlamları ile kullanılır.
Rakı içenler daha cüretli , cesaretli, daha pervasız ve neşeli oldukları için aslan gibi olmak manasında Farsça “ şîr-gîr “ veya şîr-i mey denmektedir. Rakıya su katılınca beyazlaşır. Rakı içilince ve çakırkeyf olunca içenler cüretli ve cesur olur. Bu bakımdan su katılınca süt gibi beyazlaşan ve içeni aslan gibi cüretli ve kuvvetli hissettiren rakıya aslan sütü denir.( bkz Şîr-gîr Şîr-i Mey Nedir Aslan Sütü ve Çakırkeyf )
Eski edebiyatta rakıya aslan sütü denmesine dair Behram -ı Gur ile alakalı anlatılan bir de hikâye vardır. ( Bkz Heft Peyker Mesnevisi Genceli Nizami)
Var mı hahiş kuzum aslan sütü ile nicesin
Kızıl er attı kapağı yine kanlar içesin Halet
Bezm-i uşşaka gel asan sütü nuş eyle kuzum
Böyle sütlü meme maderle peder vermezler. Kastamonulu Sa’di.
Aslan sütü tabiri olarak eski şiirde şir-i şiri, şir-i mey tamlamaları da kullanılmıştır.
Ümidi şir- i mey eyler mi pistan – sürahiden ,,
Doyup hun- u dilinden tıflı- gam-ı perver istigna Halet
İstiğnanın gamla büyümüş çocuğu kalp kanı içerek doyunca sürahinin memesinden aslan sütü umar mı aceba.
“İçmesini bilene Zevk-u sefadır rakı
İçmeyi bilmeyene Cevr-ü cefadır rakı... “ ( La edri)
Günümüz şiirinde de aslan sütü ve rakı üzerinde çok durulan hakkında çok şey yazılan başlıca unsurlardan biridir.
Bir şiir bir uyanmaya değer,
Bir şiir bir sigaraya değer,
Bir şiir bir rakıya değer, Özdemir Asaf
Rakı sofrasında susulmaz arkadaş,
Hıçkıra hıçkıra ağlayacaksın..
Arınacaksın gururundan, paşa gibi.
Şerefe ulan diyeceksin Şerefsiz Dünyaya inat Can Yücel
Şu Varna deli etti beni, divane etti.
Sofrada domates, yeşil biber, kalkan tavası,
Radyoda "Ha uşaklar!" Karadeniz havası,
Rakı kadehte aslan sütü, anason,
Uy anason kokusu! Nazım Hikmet
Biz ince bel, ela göz, sütun bacak için sevmedik güzelim,
Gümbür gümbür bir yürek diledik kavgamızda...
Ateşin yanında barut, barutun yanında ateş olasın diye!..
Rakı sofralarında söylenip, acı tütün çiğnercesine sevdik... Nazım Hikmet
İlgili Başlıklar ve Linklerimiz
· Bezm Nedir Meclis İşret ve Divan Şiirinde İçkili Eğlenceler
· Dostkâni ve Dostkâni Muhabbet Şiirimizde Mahbub Meclisleri
· Hammâr ( Meyhaneci ile Mürşit , Ayyaş ile Derviş ilişkisi )
· MEYHANE NEDİR VE OSMANLIDA MEYHANE ADAPLARI VE EĞLENCELERİ
· Câm ( kadeh- içki- peymane, sağar, ayak, dolu) )
· Harâbâti ( Mestâne- Ser- hoş)Sarhoş
· Cem ( Divan Şiirinde Cem ve Tüm Özellikleri )
· Câm-ı Cem, Câm-ı cihannüma, Câm- âlemnüma,
· AYİNE- İ İSKENDER ve AYİNE-İ ALEM NÜMA )
· Hammar ( Meyhaneci ile Mürşit , Ayyaş ile Derviş İlişkisi)