Feridun Fazıl Tülbentçi ve Tarihi Romancılığı

03.08.2012

Feridun Fazıl Tülbentçi

(d.25 Kasım 1912 - ö. 5 Ağustos 1982) Şair, Gazeteci, Tarihçi, Roman Yazarı

Babası Çanakkale şehitlerinden Yüzbaşı Fazıl Bey'dir. Annesi ise Rahşen Hanım’dır.

İstanbul’da dünyaya gelen yazar Feridun Fazıl Tülbentçi, ilk ve ortaokulu İstanbul’da bitirdikten sonra Vefa Lisesine devam etmişti. Vefa Lisesinin, Yüksek Ticaret Okulunu bitiren yazar okulunu bitirdikten sonra Basın Yayın Müdürlüğünde (1943-1949), memur olarak göreve başlamıştı. [1]Daha sonra Ulus, Vatan, Cumhuriyet, Hürriyet gazetelerinde (1949-1959) çalıştı

Sanat hayatına 1929'da şiirle giren Tülbentçi, Varlık dergisinin ilk sayısında (15 Temmuz 1933) şiirleri yayımlanan şairler arasında yer almıştı.[2] Edebiyata şiirle giren yazarın yayımlanan ilk kitabı da şiirlerini toplamış olduğu Sabahtan Bir Saat Evvel (1932) adlı şiir kitabı olmuştu. O yıllarda yazdığı şiirlerinin bir kısmı varlık dergisinde yayımlanmıştı. Yazar o yıllarda yazdığı şiirlerini ikinci şiir kitabı olan “Büyük Harpten Sonrakiler” adıyla bir araya toplamıştı. 1935

1939'dan sonra şiiri bırakarak tarihî araştırmalara ve tarihi romanlar yazmaya başlamıştı. Feridun Fazıl, ülkemizde Ahmet Refik'ten sonra M. Turhan Tan , Reşat Ekrem Koçu, Abdullah Ziya Kozanoğlu gibi geniş kesimlere tarih sevgisi aşılayan edebî değeri yüksek olmasa da sürükleyici tarihi romanlarla tanınmış bir romancılardan birisi oldu.

1949-59 yılları arasında Ulus, Vatan, Cumhuriyet, Hürriyet gibi gazetelerde çalışan yazar tarihe olan merakı yüzünden Ankara ve İstanbul radyolarında tarihle ilgili programlar yapmaya başlamıştı. Radyolarda “Geçmişte Bugün”, “Kahramanlık Menkıbeleri”, “Kahramanlar Geçiyor”, “Büyük Türk Zaferleri” adlı birçok program yaptı. Bu programları1942’de Ankara Radyosu'nda başlamış Ankara ve İstanbul Radyosu'nda yıllarca devam etmişti.

Babasının da bir asker ve şehit yüzbaşı olması sebebiyle tarihe duyduğu sevgi bu radyo programlarında etkili olmasını sağlamış bu programlarda yaptığı etkili etkili konuşmalarla kendini çok sevdirmişti. Ankara Radyosunda tarih programları hazırladı. Geçmişte Bugün, Kahramanlık Menkıbeleri, Kahramanlar Geçiyor, Büyük Türk Zaferleri gibi hazırladığı programlarda çok sayıda dinleyici bulmayı başarmıştı.

Bu programlarda gördüğü rağbet ile edebi anlamda yazdığı tarihi konulu romanları onun tarihi romancı olarak tanınmasına ve edebiyatımızda tarihi romancılar arasında anılmasına zemin hazırlamış, radyoda sunduğu bu konuşmalar daha sonra yazdığı tarihî romanlarla adını duyurmuştu. İstanbul Radyosu'nda müşavirlik ve program müdürlüğü yapan sanatçı edebiyat alanındaki roman yazarlığını aksatmadı.

1947 yılından itibaren arka arkaysa romanları yayımlanmaya başlamıştı. Serhatlerin Çocuğu Sultan Yıldırım Bayezid (1947), Yavuz Sultan Selim Ağlıyor (1947), Barbaros Hayrettin Geliyor (1949), Osmanoğulları (1950), Sultanların Aşkı (1952), İstanbul Kapılarında (1954; yeni baskısı: İstanbul'un Fethi adıyla), Şah İsmail (1956), Turgut Reis (1958), Cem Sultan (1959), Hürrem Sultan (1960), Kanunî Sultan Süleyman (1962), Şanlı Kadırgalar (1964). Romanları yayınlandı. Bu romanları ile genç kuşaklara tarih bilinci ve sevgisi aşıladı.

Sanat hayatına 1929'da şiirle giren Tülbentçi, Varlık dergisinin ilk sayısında (15 Temmuz 1933) görülen şairler arasında yer alır. Ayrıca Ağaç, Oluş, Gündüz, Yücel gibi dergilerde yazdığı yazıları ve şiirleri yayımlanmaya başladı. . Ulus, Vatan, Cumhuriyet, Hürriyet gazetelerinde de yazıları yayılmandı.

İlk eşi 1937 yılında Ankara’da evlendiği Devlet Demiryolları Maliye ve Muhasebe Dairesi Reis Muavini Vasıf Ulgür’ün kızı Cudiye Hanım’dır. Cudiye Hanım’dan boşandıktan sonra Cavidan Hanım’la evlendi.

1982 yılında İstanbul’da ölen Feridun Fazıl Tülbentçi, Zincirlikuyu Mezarlığı’na 27. adanın ikinci kısmına defnedilmiştir. [3]

ROMANCILIK ÖZELLİKLERİ

Edebiyat dünyasına şiirleri ile adım attı. İlk şiirleri Varlık, Ağaç, Oluş, Gündüz ve Yücel gibi dergilerde çıkmıştır.

Tarihi romancılarımız kategorisinde ele almamız gereken bir yazar olan Feridun Fazıl Tülbentçi çok sayıda roman yazmış üretken bir romancımızdır. Eserlerinde teknik ve edebi olarak eleştiriye maruz olabilecek bazı eksiklikleri olmasına rağmen belli bir okur kitlesi bulabilen tarhı romancılığı ve romanları ile sevilen bir romancı olmuştur.

Prof. Dr. Bilge ERCİLASUN onun romancılığı hakkında şu görüşleri dile getirmektedir. " Kimi romanlarında hadiseler kopuk kopuktur. Romanları tarihi romandan çok macera romanları niteliği ağır basan tarihi romanlardır. Tarihi vakalar macera kisvesinde sunulmuştur. Romanlarında karakter tahlilleri bulunmaz. Yazar şahısları işlememiş, onları destan tipleri gibi düz bir şekilde anlatmıştır. Şahıslar, sadece olaylar dolayısıyla görünürler ve mekanik olarak bazı faaliyetleri yaparlar. Bu durum, tabiatıyla biraz da okuyucu kitlesiyle ilgilidir. Tülbentçi, romanlarında dipnot kullanmış, tarihî bilgiler de vermiş, kaynakları hakkında açıklamalar da yapmıştır.

Feridun Fazıl Tülbentçi'nin romanları, ortaokul ve lise çağlarındaki gençlere hitap etmek, onlara tarih bilgisi, tarih sevgisi ve okuma merakı aşılamak için kaleme alınmıştır. Tarihi bilgiler dipnotlarla verilmektedir. Bu durum roman sanatına aykırıdır. Fakat çocukluktan henüz çıkmakta olan gençler üzerinde olumlu etkiler uyandırdığı söylenebilir.Yeni yetişme çağlarında olan gençler, pek çok bilgiyi bu şekilde hafızalarına nakşedeceklerdir. Eserde edebi olmamakla beraber doğru ve sağlam bir Türkçe kullanılmıştır.

Yazar devrin üslubunu vermeye, şahısları o devirde yaşıyormuş gibi konuşturmaya dikkat etmiştir. Olayları anlatırken dikkatsizlikler ve ihmaller görülmektedir. Tarihi hadiseler, alelade maceralar gibi yüzeysel bir şekil de ele alınmıştır."[4]

Eserlerinde Milliyetçi çizgideki düşüncelerini aşılmaya çalışmış," Altın Çağ" adlandırdığı tarihimizin parlak günlerini ve kişilerini okurlara aktarmaya ve tanıtmaya çalışmıştır. Eserlerinde Türk’ün meziyetlerini ve kahramanlıklarını vurgulamaya gayret etmiştir.

MEB “Barbaros Hayreddin Geliyor” adlı eserini “100 temel eser” arasına [5] almış gençlere ve öğrencilere tavsiye etmiş, fakat daha sonra yeniden listeden çıkarmıştır. Bu eser, 2005'te listeye girmiş, 2012'de “ şiddeti özendirme ve müstehcenlik” taşıdığı gerekçesi ile listeden çıkarılmıştır.

Edebiyat tarihçilerinin ilgisiz davrandığı romancılarımızdan birisi olmuş hayatı ve edebi kişiliği üzerinde doğru dürüst bir çalışma yapılmamıştır.

ROMANLARI

    Barbaros Hayrettin Geliyor,
    Büyük Türk Zaferleri,
    Cem Sultan,
    Hurrem Sultan,
    İstanbul'un Fethi (İstanbul Kapılarında),
    Osmanoğulları,
    Sultanların Aşkı,
    Tarihe Şan Veren Türk,
    Turgut Reis,
    Türk Atasözleri ve Deyimleri,
    Türk Tarihinden Sayfalar,
    Yavuz Sultan Selim Ağlıyor,
    Geçmişte Bugün.
    Şanlı Kadırgalar

Şiirleri:

     Sabahtan Bir Saat Evvel (1932).

Diğer eserleri:

Cumhuriyetten Sonra Çıkan Gazete ve Mecmualar (İnceleme, 1941), İkinci Cihan Harbi Kronolojisi (7 cilt, M. Bekmen ile, 1943-1948), Geçmişten Bugüne (Radyo konuşmaları, 4 cilt, 1943-1949), Tarihe Şan Veren Türk (1945), Büyük Türk Zaferleri (Radyo konuşmaları, 1946), Şehitler (Kahramanlık menkabeleri, 1946), Cumhuriyet Nasıl Kuruldu? (1955), Kahramanlar Geçiyor (Radyo konuşmaları, 3 cilt, 1951-1960), Türk Atasözleri ve Deyimleri (1963). Türk Büyükleri ve Kahramanları (1967), Türk Tarihinden Sayfalar (1986).

ROMANCILAR İLE İLGİLİ BAŞLIKLAR VE LİNKLERİ

KAYNAKÇA

[1] DR. ÇİLEM TERCÜMAN, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/feridun-fazil-turlbentci

[2] DR. ÇİLEM TERCÜMAN, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/feridun-fazil-turlbentci

[3] Anonim,https://www.yazarmezar.com/mezar-sayfa-228.html, erişim tarihi- 11-12-2013

[4] Prof. Dr. Bilge ERCİLASUN*Kuruluş De.v. rini Konu Alan Romanlar Uzerine,Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, edebiyatdergisi.hacettepe.edu.tr/70

[5] https://eksisozluk.com/feridun-fazil-tulbentci--782869

Şahamettin Kuzucular

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Feridun Fazıl Tülbentçi ve Tarihi Romancılığı

Yorumlar