İsâ Peygamber Şiirlerimizde Hz İsa

07.07.2017

İSA PEYGAMBER

Osmanlıca yazılışı: İsa : عيسى

İsrail oğullarına gelen son peygamberdir. Matta İncil'inde (MÖ 4), Luka İncil'inde ise İmparator Augustus döneminde (MS 6) doğduğu bildirilmiş onun doğum tarihi modern dünya takviminin miladı olarak kabul edilmiştir.Dini kaynaklara göre Hz İsâ, mucizevî bir şekilde Bakire Meryem'den babasız olarak doğmuştur. Hz İsa’nın doğumu ile ilgili olarak Kur'ân-ı Kerîm 'in çeşitli ayetlerinde teferruatlı bilgiler bulunmaktadır. (Meryem/16 vd., Meryem/16-34, Bakara/84, Nisâ/156-159, Mâide/109-120 vs.)"Benden önceki Tevrat'ı doğrulamak ve size haram kılınan bazı şeyleri helal kılmak üzere size Rabbiniz'den bir ayetle geldim. Artık Allah'tan korkup bana itaat edin. Gerçekten Allah, benim de Rabbim, sizin de Rabbiniz'dir." (Al-i İmran Suresi, 50-51) Kurandaki bilgilere ve dini metinlere göre Cebrail kendi nefesini Meryem’in eteğine üfleyerek Hz Meryem’i gebe bırakmış ve bu gebelik sonrasında Hz İsa Dünyaya gelmiştir.[1] Hz. İsa’nın ruhunun ve cisminin Cebrail’in Meryem’e üflediği bir ruh olduğuna inanılır. Hz. İsa’nın ölüleri dirilten nefesi de Cebrail’in üfürdüğü ruhtan geliyor olması nedeniyledir. [2]

Rivayete göre Hazret-i Meryem, Hazreti İsa’yı (a.s.) doğururken buhur u meryem bitkisine yapışmış, bu bitki de onun beş parmağına benzeyen bir surette oluşmuştur. ( bkz Buhurumeryem Nedir Efsaneleri ve Sıklamen Çiçeği )

Cebrail'in Meryem’in eteğine üflediği ruhtan dünyaya gelen Hz İsa, neye dokunsa ona can veren ölüleri dirilten, körlerin gözünü açan, çamurdan yapılmış kuşlara can verip uçurtan, hasta ve sakat insanları iyileştiren, alaca hastalığına tutulanları tedavi eden, henüz bebekken konuşabilmiş olan, su üstünde yürüyen ve buna benzer birçok mucizeler gösterdiğine inanılan bir peygamberdir.

Hz İsa 30 yaşına geldiğinde peygamber olmuş ve İsrailoğullarını Allah yoluna çağırmaya başlamıştır. Tüm çabalarına karşılık ona sadece on iki kişi inanmış; bu on iki kişiye de "havârî" denmiştir.

“Ben size çamurdan kuş biçiminde bir şey oluşturur, içine üfürürüm, o da hemencecik Allah'ın izniyle kuş oluverir. Ve Allah'ın izniyle doğuştan kör olanı, alaca hastalığına tutulanı iyileştirir ve ölüyü diriltirim.. " (Al-i İmran Suresi, 49)"Ey Meryem oğlu İsa, sana ve annene olan nimetimi hatırla. Ben seni Ruhu'l-Kudüs ile destekledim, beşikte iken de, yetişkin iken de insanlarla konuşuyordun. Sana Kitab'ı, hikmeti, Tevrat'ı ve İncil'i öğrettim. İznimle çamurdan kuş biçiminde (bir şeyi) oluşturuyordun da (yine) iznimle ona üfürdüğünde bir kuş oluveriyordu. Doğuştan kör olanı, alacalıyı iznimle iyileştiriyordun, (yine) Benim iznimle ölüleri (hayata) çıkarıyordun" (Maide Suresi, 110)

“İsa, Galile gölünün kıyısından geçerek dağa çıkıp oturdu. Yanına büyük bir kalabalık geldi. Beraberlerinde kötürüm, kör, çolak, dilsiz ve daha birçok hasta vardı. Hastaları O'nun ayaklarının dibine bıraktılar. O da onları iyileştirdi. Halk, dilsizlerin konuştuğunu, çolakların sağlam oluverdiğini, körlerin gördüğünü, kötürümlerin yürüdüğünü görünce şaştı ve İsrail'in Tanrı'sını yüceltti.” (Matta, 15: 29-31)

Hz İsa , Huffaş yarasayı - huffaşı - ortaya çıkaran peygamber olarak da bilinir. “Bize hiçbir hayvana benzemeyen çamurdan bir hayvan yap ki kuşlardan hızlı uçsun, kuş gibi tüylü olmasın, havada durabilsin, gagasız fakat dişleri olsun, karanlıkta görebilsin, insan gibi gülsün, kadın gibi hayız ve süt çıkan memeleri olsun, yumurtlasın, yavrular doğursun” ( Bkz Huffaş Yarasa Nedir Hz İsa’nınKuşu Murg –u İsa Vatvât Şebpere )

Hz İsa’nın havarilerinin adları şunlardır. Petrus, Andreas, Yohanna, Filip, Küçük Yakup, Bartelmi, Torna, Matta, Sİmon, Yahuda, Büyük Yakup ve Yahuda'dır. Yahuda, Hz Isa'ya ihanet ettiği için yerine Matyas geçmiş, Petrus, Yohanna, Matta ve Torna İncil’in nüshalarını kaleme almışlardır. Îsâ Aleyhisselâm’dan gördüklerini ve işittiklerini doğru olarak yazmış olduğunu ilan eden Barnabas da, kendisinin on iki havariden biri olduğunu bildirmiş, onun yazdığı İncil’e de Barnabas İncil’i denmiştir. Fark edileceği gibi Hz isa’nın on iki havarisinin kimler oldukları ve sayıları hakkında bazı farklılıklar ve çelişkiler vardır. Hristiyan kaynaklarına göre Havarilerin isimleri şu şekildedir” Eatris ismi verilen Şem'un ile kardeşi Endravs, Zibidi oğlu Yakub ile kardeşi Yuhanna, Filibs, Bertolmavs Torna, gümrükçü Mettâ, Halfi oğlu Yakub Tedavs lakaplı Lebaüs Fanvi Şem'un ve onu ele veren Isharyoti Yehudâ” (Mettâ incil’i onuncu bab) [3]

Gösterdiği onca mucizeye karşılık Yahudiler ona inanmamışlar, ona tuzaklar hazırlamaya başlamışlar, onu öldürmeye kalkışmışlardır. Nitekim Hz İsa havarileri ile son yemeğini yerken, Yahuda İsrailoğullarına yardım etmiş, İsâ Peygamberin saklandığı evi onlara haber vermiştir.

İsarailoğulları onu yakalayıp çarmıha gererler. Ancak İsrailoğullarının çarmıha gerdikleri kişi Hz İsa değil onun yerini ihbar eden kişidir. İhbarcı onların gözüne Hz isa gibi görünmüş ve onu öldürmüşlerdir.

Hz. Îsa, yeniden dirilir ve Meryem ile başkalarına da görünür. Fakat havarileri ona inanmamışlar, Hz Îsa da onları ayıplamıştır. (Markos, 16/9-14; Luka, 24/8-40). Hz. İsa, melekler ta rafından dördüncü göğe kadar götürülmüş ve ona kıyamete kadar sürecek uzun bir ömür verilmiştir.

İsa gibi çıkıp göğe ağmadım

Mansur gibi kabul etmez dar beni

Rahmet gibi gökten yere yağmadım

Yaradanım yoktan etmiş var beni Seyrani ( Everekli ) Şiirleri

“Rivâyete göre Hz. İsâ'nın üzerinde dünya eşyası olarak bir tas, bir tarak ve bir iğne varmış. Birinin eliyle su içtiğini, bir başkasının da parmaklarıyla sakalını taradığını görünce tası ve tarağı bırakmış.Göğe çıkarıldığı zaman üstünde dünya nimeti olarak yalnızca bu iğne bulunmuş ve bu yüzden sorguya çekilmiştir. Onun için de dördüncü kattan ileri geçememiştir.”[4]

Kutsal metinlere göre Hz İsa kıyamete yakın bir zamanda ortaya çıkan Deccal’ı öldürmek için Şam’a inecek, halkı hak dine davet edecek, Kudüs'de Deccâl'ı öldürecek ve Tûr-ı Sinâ'ya çıkacaktır.

Hz İsa yere indiğinde Ye'cüc ve Me'cûc yeryüzünde fesat çıkaracak, Hz İsa, yanındakilerle beraber Tûr'dan inecek ve yeryüzüne adaleti yeniden tesis edecek, putları kırarak Mehdi ile buluşacaktır.

ŞİİR DÜNYAMIZDA İSA PEYGAMBER

İsâ peygamber, şiir ve edebiyat dünyamızda, bakire Meryem'in İsa'ya gebe kalışı, hastaları iyileştiren elleri, körleri iyileştiren kudreti, cüzamlıları, alaca hastalarını elleri ile dokunarak yani mesh ederek iyileştirmesi, nefesi ile ölüleri diriltmesi, “dünyaya değer vermemesi, bir merkep sırtında gezmesi, kendi söküğünü kendisi dikmesi, gerildiği çarmıhta ölmeyip dördüncü göğe çekilmesi, dördüncü kat gökte bulunması, maddeden arınmış olması ve hiç evlenmemesi”[5] , buhur-ı Meryem, Çelipa Şiirimizde Haç ,İstavroz , Hıristiyan Güzeliİncil , kilise, zünnar, Huffaş Yarasa Nedir Hz İsa’nınKuşu Murg –u İsa Vatvât Şebpere ) vb ile birlikte anılır.

Hz İsa, “ Mesih” ve “ Rûhu'l- Kudüs” adları ile de anılır. Divan şiirimizde en çok hastaları iyi eden elleri ile yaraları iyileştiren, nefesi ile ölüleri dirilten özellikleri ile anılmıştır. Bu nedenle Hz İsa’nın nefesi, sevgilinin dudağına benzetilmiş, sevgilinin dudakları ve ağzı aşığa ölümsüzlük kazandıran İsa nefes olarak tahayyül edilmiştir. Sevgilinin dudağı İsa gibi can tazeleyen, can veren, aşığa can bağışlayan bir uzuv olarak görülür.

Hz İsa’nın nefesi ile sevgilinin olduğu bağdan veya yerden eserek gelen sabâ yeli de İsa’nın nefesi gibi aşığa can veren, aşığın canını tazeleyen diriltici bir rüzgârdır.

Dem-i İsâ dirilir bûy-i buhûr-ı Meryem
Açtı zambak yed-i beyzâ-yı kef-i Mûsâ-vâr Baki

(Buhur-ı Meryem’in kokusu İsâ’nın nefesi gibi toplanır. Zambak Mûsâ’nın nur neşreden yed-i beyzası gibi açtı.)

Zemin eflake elbet azmederdi fart-ı hasretden
İkamet etse cerh üzre misal-i hazret-i İsa İzzet Molla

Erişti hakten bûy-ı behur-i Meryem eflâke
Muattar eyledi göklerde dâmân-ı Mesihâ’yı. Baki

( Buhurumeryem kokusu yerden göklere erişti. Hz. İsâ’nın eteğini kokulara boyadı.)

Hizmetde o gül-dene demâdem
Îsâ gülidür buhûr-ı Meryem Şeyh Galip

Kalb kim Îsi-i aşkı bula gerdûn gibidir
Akl-ı hod-râ hum-ı hikmetde Felâtun gibidir Şeyh Galip Şiirleri

Dedim değilim ki murg-i İsa
Şeb- revlik ile olam şeb ârâ Neş’et

Görüp emvâc-ı Nil ‘i cümle dihkân oldı tohm-efşân
Şikâra murg-ı ‘İsâ hâzır oldı dâmla dânâna Fehim-i Kadim (K.7.13)

Eyledi bir nutk ile ihya o Isa-dem veli
Bir tabib-i can dahi böyle Mesihalanmadı Nazım

Safâ geldin eyâ enfâs-ı kudsiyyen dem-i İsâ
Seni gökde ararken yerde buldu âşık-ı şeydâ Bosnalı Sabit Şiirleri

Masiva nakşına iplik kadar olma mail
Ehl-i tecridi yolunda alıkor bir iğne Es'ad Dede

Yerden göğe dek vardır ara yerde tefavut
Rifatde ne canible sana benzeye İsa Yahyâ Bey

Necati'nin dirisinden ölüsü Ahmed'in yeğdir
Ki İsa göklere ağsa yine dem vurur Ahmed'den Ahmed Paşa

Dâmen-i Isâ'ya el irmez görinmez âb-ı Hızr
Senden olur ey tabîb-i cân u dil dermân bize Şeyhülislam Yahya Hayatı Divanı ve Şiirleri

Aldugınca ele mavsasını berber ‘İsâ
Gösterür ol yed-i beyzâya gümişden bileği Gelibolulu Sun’î (1486- 1534) Hayatı..
Bu güneşin doğuşuna dönen yar
Keşiş gızı Aslı İsavi misin
Gözeller her neyi geyse yaraşır
Başı fino fesli İsavi misin. İlhami Demir Şiirleri

İLGİLİ SAYFALAR VE LİNLERİMİZ

· Musa Peygamber Hayatı Mucizeleri Firavun Haman Hızır ve Musa

· Haman Kimdir Haman Firavun ve Hz. Musa

· Tâlût Kimdir Hz Davud ve Calud

· Hz İbrahim’in Babası Azer

· Hz. İsmail Kimdir Kıssaları Edebiyattaki Yeri

· İshak Peygamber Kıssaları Edebiyatımızda Hz İshak

· İlyas Peygamber Kimdir Kıssaları ve Edebiyatta İlyas

· Hz. İbrahim ve Kıssaları Edebiyatımızdaki İzleri

· Eyyup Peygamber Hz Eyüp Kıssaları

· İdris Peygamber Kimdir Hakkında Rivayetler ve İcatları

· İlyas Peygamber Kimdir Kıssaları ve Edebiyatta İlyas