GirişKayıt

Mûsikar Müzik Aleti ve Musikar Kuşu

19.02.2020

 
 
Mûsikar  Müzik Aleti ve  Musikar Kuşu
 
 
 Musikar eski devrilerde kullanılan nefesli sazlardan birisinin adıdır. Birkaç ney'in bir araya getirilmesiyle oluşan bu nefesli çalgının adı ise  bir masal kuşu olan musikar kuşundan gelmektedir.
 

Musikar kuşu, İran, Hint ve Çin mitolojilerindeki kuğuya benzetilen bir çeşit masal  kuşudur.  Bu kuşa Kaknüs kuşu da denmektedir. Kaknüs Kelimesi çoğunlukla Farsça kökenli olarak bilinir. Fakat Kaknüs kelimesi Yunanca kökenli kuğu anlamına gelen (Cygnus),  kelimesinden Farsçaya “ kaknüs “ olarak geçtiğine dair izahatlar da vardır. [1] ( bkz  Kaknûs Nedir ve Edebiyatımızda Müsikâr Kuşu )

Efsanevi Kaknûs ve Musikar kuşu,  kuğu şekline benzer bir görünümde tasavvur edilmiştir.  Ferîdüddîn-i Attâr, Mantık-ut Tayr adlı eserinde bu kuşun vatanının Hindistan olduğunu yazmış ve Musikar Kuşunu gagasında yüze yakın bir delik olan bir kuş olarak anlatmıştır. ( Bkz: F. Attar’ın tarifi ve betimlemesi için geniş bilgi Kaknûs - Müsikâr Kuşu)  A. Talat Onay ise “Eski Edebiyatta Mazmunlar” adlı eserinde Kaknüs’ü yüzünde 360 delik bulunan bir kuş olarak anlatır. "Bu kuş yüksek dağ başlarında rüzgara karşı oturunca  rüzgar o deliklere nüfuz eder, muhtelif sesler çıkarırmış, Bu sesleri duyan kuşlar  yanına üşüşürlermiş, Kanus de bu kuşların bir kaç tanesini yakalayıp yermiş"[2]( Geniş bilgiler için bkz . Kaknûs - Müsikâr Kuşu)

Gagası uzun ve yüzlerce deliği olan ney’e benzer bir işleve sahip olduğu tasavvur edilen bu kuşun yeryüzünde musikinin doğmasına vesile olduğuna inanıldığından bu kuşa Musikar kuşu da denmektedir. Efsaneye göre bu kuşu merak eden bir filozof, onu bir ormanda bulmuş ve günlerce onu izlemiş ve bu kuşun çıkardığı nağmelerini dinleyerek müziği icat etmiş.[3]  Kaknûs - Müsikâr Kuşu).

Ten-i zerdimde pehlûm Ustühânı sayılır bir-bir
Beni seyr etmeyen ahbâb mûsikarı görsünler      Bâkî

Dimağı duhan ile fanus-veş
Yanar ateşe durma kaknus-veş    Atâî

Kaknus-ı aşiyan-ı muhabbet değil midir
Kendi demiyle aşık-ı muztar kebab olur      Sabit

Tiryaki-i herze hab-ı menkus
Ateşler icinde pir-i kaknus       Şeyh Galib

Ebr gibi kuh-ı mestiden ubur etdik yine
Varımız kaknus-veş şevk ile nur ettik yine      Aşkî [4]

Bülbülün lâııesidir kâse-i tambûra bedel
Tayerân etse olur şekl-i perî mûsikar           Sâmî

 

Kuşlar ile İlgili Konu Başlıkları aşağıdadır.

 

KAYNAKÇA

 
profile

Şahamettin Kuzucular

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar