Rıfat Ilgaz Hayatı ve Eserleri
18.01.2012
Mehmet Rıfat Ilgaz
(d. 1911 - ö. 1993), Kastamonu - ö. 7 Temmuz 1993, İstanbul), Özellikle Hababam Sınıfı romanıyla tanınmış olan şair, romancı, gazeteci ve öykü yazarı.
DOĞUMU VE AİLESİ
Rıfat Ilgaz’ın babası Hüseyin Vehbi Bey anne adı ise Fatma Hanım’dır. Rıfat Ilgaz’ın baba tarafından dedesi Sivastopol’den gelen bir denizci ve kaptandır. Rıfat Ilgaz’ın babası Hüseyin Vehbi Bey ise önce gemicilik ve gemi kâtipliği işini yürüten daha sonra da Duyun’ü-ı Umûmiye’den memur olarak emekli olan biridir. Annesi Fatma Hanım ise Bartın’da “Agalar” diye bilinen ailenin kızıdır. Rıfat Ilgaz’ın babası Bartın’da doğmuş ve 1928’de Terme’de hayata veda etmiştir. Annesi Fatma Hanım ise 1952'de Tosya’daki oğlunun yanında vefat etmiştir.
Asıl adı Mehmet Rıfat’tır. Nüfus kaydına göre 7 Mayıs 1911 yılında Kastamonu'nun Cide ilçesinde doğdu. Fakat annesinden öğrendiğine göre, doğum tarihi 1910'un Şubat'ına rastlamaktadır.[1] Cide ilçesinde doğmuş olmasına rağmen Bartın nüfusuna kayıtlıdır. Rıfat Ilgaz, Hüseyin Vehbi Bey ile Fatma Hanım’dan dünyaya gelen yedinci ve son çocuk olmaktadır.
EĞİTİM YILLARI VE HAYATI
İlkokula altı yıl devam eden Rıfat Ilgaz beş yıl Cide ‘de okumuş son senesinde ise Terme’den mezun olmuştur. Ilgaz, ortaokulu ablasının yanında Kastamonu Muallim Mektebi'nde (öğretmen okulu) tamamlar. [2] Edebiyat olan ilgisini daha ortaokulda iken belli olmuştur. Edebiyat ilk önce şiirleri ile atılan Ilgaz’ın yayınlana ilk eserleri de şiir türünde olmuştur. İlk şiiri 27.07.1927 ‘de, günlük Nazikter gazetesinde yayınlanır. Ayrıca; Açıkgöz(Kastamonu), Güzel İnebolu ve Güzel Tosya gazetelerinde şiirleri ve yazıları çıkmaya başlamıştır. [3] Fakat I. Dünya Savaşının yoksulluk günlerinde yoksulluğu içinde yaşayan ailesi babasının 1928 yılında ölmesi ile daha da yoksullaşmıştır. Bu nedenle yatılı eğitim veren Kastamonu Muallim Mektebi’ne geçmek zorunda kalır. ( Bezirci 1992: 14-28).
Öğretmen okulundan Mezun olduktan sonra 1931’de Gerede ‘de öğretmenlik yapmaya başlar. Gerede’den Akçakoca'ya tayin edilir ve ilkokul öğretmenliği yapmaya başlar Altı yıl süreyle Gerede, Akçakoca, Hendek ile Düzce arasında Gümüşova’da ilkokul öğretmenliği yapar. Gerede ‘deki öğretmenliği sırasında ilk eşi Nuriye Hanım'la evlenir (1931). Bu evlilikten 1932'de kızı Gönül doğmuştur. [4]
Gümüşova'ya başöğretmen olarak atandıktan sonra 1933 yılında askere alınmıştır. Bu yıllarda ilk eşinden boşanır. 1934’te ilkokul öğretmeni olarak çalışırken soyadı kanunun çıkması ile Mehmet Rıfat Ilgaz adını alır. 1936'da Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat bölümüne girer ve 1938'de mezun olur. 1939'da İstanbul Karagümrük Ortaokulu'nda Türkçe Öğretmenliğine başlayan Ilgaz'ın, yazı ve şiirleri büyük dergilerde yayınlanmaya başlar. İkinci eşi Rikkat Hanımla enstitüde tanışmıştır. Onunla 1939'da evlenir. Bu evlilikten oğlu Aydın ve kızı Yıldız doğmuştur. (
Ancak bu dönemde hayatı boyunca birlikte yaşayacağı verem hastalığına yakalanır. Hastalığının tedavisi için İstanbul’a tayin ister. Böylece 1939 Ekim ayında Karagümrük Ortaokulu’nda göreve başlar. Kendi tayininden bir süre sonra eşi de İstanbul'a atanır. İstanbul'dayken ve Karagümrük Ortaokulu'nda Türkçe öğretmenliği yaparken 1939 yılında Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girer. Ortaokulda öğretmenlik yaparken fakültede de felsefe okumuştur. Bu okulda iken Hasan TANRIKURT, Sabahattin KUDRET AKSAL, Salah Birsel’le tanışma fırsatını bulur. 1940 'da Çığır, Oluş, Ulus, Güneş, Yücel, Varlık, Hamle ve Yeni İnsanlık dergilerinde şiirleri çıkmaya başlamıştır. [5]
Mezuniyetinden sonra Adapazarı'na atanan Ilgaz, vereme yakalandığı için öğretmenlik yapamadan buradan ayrılır ve İstanbul Yakacık Sanatoryumuna yatarak tedavi görmeye başlar. II. Dünya Savaşı'na denk gelen bu dönemler daha sonra edebiyatında da oldukça etkili olur. Ömer FARUK TOPRAK ile 9 Eylül 1942'de Yürüyüş Dergisi'ni çıkarmaya başlamıştır. Bu dergide Orhan KEMAL, Sait FAİK, Cahit IRGAT, A.Kadir, Nâzım HİKMET (İbrahim SABRİ) ile birlikte çalışmıştır. [6]1943 yılında Karagümrük Ortaokulunda bir öğretmenle kavga ettiği için Nişantaşı'na sürülür.. 1943'te ilk kitabı "Yarenlik"i yayınlanır. Şiirleri oldukça ilgi görmüştür. Aynı yıl ağabeyinin de bulunduğu Tosya'da deprem olunca oraya gider ve izlenimlerini gazeteye de yazmıştır. Ayrıca Tosya Zelzelesi adlı şiirini de bu sırada yazmıştır. Ocak 1944'de "Sınıf"adlı şiir kitabı çıkar ama bu kitabı sıkıyönetim kararı ile toplatılır.
Sınıf kitabıyla adliyeler ve hapishaneyle tanışmış olur. Bir süre saklanan Ilgaz, 24 Mayıs 1944'te Birinci Şubeye teslim olur[7] 6 aya çarptırılan yazar, hapishaneden çıktığında hem öğrenciliğini hem de öğretmenliğini kaybetmiştir. Sağlığı da oldukça bozulan Ilgaz, Heybeliada Sanatoryumuna yatar. Bu dönemde yaşadıklarını bir çeşit anı-roman olan Karartma Geceleri adlı romanında romanın başkarakteri Mustafa Ural aracılığıyla anlatır. ( bkzKarartma Geceleri Rıfat Ilgaz ) 1940'lı ve 50'li yıllarda dergicilikle uğraşır.
1945'te çıkmaya başlayan Gün Dergisi dergisinde sekreterdir. Bu dergide yazıları yayınlanırken Aziz Nesin’in Cumartesi Dergisine ortak olarak derginin Seçici kurulunda çalıştı.1946'da Esat ADİL, Sabahattin ALİ ve Aziz NESİN ile birlikte Gerçek Gazetesini çıkarmaya başlamışlardır. 1946 Ekim ayında Yığın Dergisininim Esat Adil MÜSTEÇAPLIOĞLU ve Adil YAĞCI ile birlikte çıkarmaya başlarlar.
1946 yılında öğretmenliğe yeniden dönmüş olsa da 1947'de temelli olarak bu şansını kaybettiği gibi [8] sanatoryuma yatabilme hakkını da kaybetmiş olur. Eşi Rikkat Hanım'dan da 1949 yılında ayrılır. Bu ayrılığı yazar şu şekilde açıklamıştır. “ Rikkat Hanım'dan 1949 yılında ayrıldım. Benim yüzümden işinden olmaması ve çocuklarımızın zarar görmemesi için anlaşarak ayrıldık. Öğretmenlikten çıkarılmıştım, iki de bir kovuşturmaya uğruyordum. Adım komüniste çıkmıştı. İzleniyordum. Yerim yurdum, ne olacağım belli değildi. Üstelik verem gibi bulaşıcı bir hastalığım vardı. Bütün bunların eşime de zarar vereceğini, bir gün onun da işinden atılabileceğini düşünüyor, çocuklarım için de kaygılanıyordum. Ayrılmamız bundan oldu.”
Şubat 1947'de Sabahattin ALİ, Aziz NESİN ve Mim UYKUSUZ'un çıkardığı Marko Paşa adlı mizah dergisinin yayın kadrosuna girmiştir. Bu dergide İmzasız yazılar yayınlamıştır. Sık sık kapatılan bu derginin daha sonraları sorumlu müdürlüğünü üstlenir. Marko Paşa dergisi sık sık kapatıldığı için derginin adı Malum Paşa, Merhum Paşa, Hür Marko Paşa gibi adlara dönüşmüştür.[9] Bu dönemde hükümete ve İran Şah'ına hakaretten tekrar hapse girer ve 1950 Af Kanunuyla hapisten çıkar. Daha sonradan “Fedailer Mangası “ adını alacak bir grup[10] aydın, bir çıkan bir kapanan dergilerde yazmaya devam etmeye çalışır. Bu yıllarda toplumcu edebiyat akımı da ortaya çıkmış olur. Bu topluluk: Nazım Hikmet, Sabahattin Ali, Aziz Nesin, Ömer Faruk Toprak, Hasan İzzettin Dinamo gibi yazarlardan oluşmuştur.
1950'li yıllarda Ilgaz, gazetecilik yapmaya çalışır ama sakıncalı bir isim olarak mimlenmesi yüzünden olduğundan gazeteler ve dergiler yazılarına yer vermek istememişlerdir. 1953 yılında Devam kitabı da toplatılır ve yazar hakkında soruşturma açılır. Yine de bu yıllarda Dolmuş Dergisi'ne "Stepne" takma adıyla yazılar yazmış, Hababam Sınıfı, Pijamalar(Bizim Koğuş), Don Kişot İstanbul'da bu dergide dizi olarak yayınlanmıştır. 1952-1960'da Tan Gazetesi'nde dizgici-düzeltmen ve röportaj yazarı olarak çalışır. Hababam Sınıfı'nı da isminin sakıncalı olması nedeniyle "Stepne"(Yedek Lastik) takma adıyla yazmak zorunda kalmıştır. 1959 "Büyük Gazete" adında çıkan yeni bir dergiye yönetici olur. Aynı yıl arkadaşı Suavi ile birlikte "Gar Yayınları"nı kurmuştur.
27 Mayıs'tan hemen önce gönderilmesi planlanan sürgünden 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesiyle kurtuldu. 1966'da Ilgaz'ın oyunlaştırdığı Hababam Sınıfı romanı Ulvi Uraz Tiyatro Topluluğu tarafından sahnelendi. Aynı oyun 1969 yılında İstanbul Tiyatrosu'nda sahneye kondu. Aynı yıl Çatal Matal oyunu da Ankara Sanat Tiyatrosu'nda sahnelendi.
1961 Anayasası ile kendi adıyla yazı ve şiir yayınlama özgürlüğüne kavuşan Rıfat Ilgaz, Demokrat İzmir, Akbaba, Vatan, Yeni Gün, Yeni Ulus gibi yayın organlarında ve kimi edebiyat dergilerinde yazı yazmaya başlamıştı. Sınıf Yayınları'nı kurdu ve kendi kitaplarını yayınladı. 1970'te Basın Şeref Kartı'nı aldı.[11]
1970 yılında yazar Afet Hanım'la evlendi ve 1971'de kızları Defne doğdu. İlk denendiğinde sansüre takılan Hababam Sınıfı, Umur Bugay'ın senaryosuyla sansürden geçti ve Ertem Eğilmez'in yönetmenliğinde filme çekildi. “Fakat yazar bu durumdan hoşnut değildi, çünkü sansürden geçmeyi başaran senaryo eserin bütün toplumsal eleştirilerinden arıtılmış ve sadece eğlencelik bir komedi haline getirilmişti.”[12]
“ Onlar, Hababam Sınıfı'nın özüne saygı gösterilerek çevrilmiş filmler değildi. İçeriği bakımından, tezi bakımından aykırı. Ben eğitimi eleştiririm. Kopyacılığı, ezberciliği... Senaryoyu yazanlar öğrenci velilerine başlıyorlar çıkışmaya. [...] Hemen dava açtım.” Filmin başarısından sonra 6 film daha yapıldı.
1974'te emekli olan Ilgaz, Cide'ye yerleşti. Zaten bir süredir eşinden ayrı yaşamaktaydı.
28 Mayıs 1981 gecesi gözaltına alındı.[13] Kastamonu, Et Balık Kurumu mezbahasından bozma hapishaneye kondu.[14]Doktor muayenesi isteyerek hastalığını kanıtlayınca jandarma tarafından Ballıdağ Sanatoryumuna yatırıldı ve genel sorgudan sonra serbest bırakıldı. Oğlu Aydın Ilgaz ile yaşamak üzere İstanbul'a döndü.
1982 yılında Yıldız Karayel romanıyla "Orhan Kemal Roman Armağanı"nı ve "Madaralı Roman Ödülü “nü" aldı. 6 Aralık 1982 de İstanbul Şan Müzikholünde "55. Sanat ve70. Yaş Günü" nü çok sayıda sanatçı ve sevenlerinin katıldığı bir törenle kutladı. 1987 de Ocak Katırı Alagöz kitabıyla" Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü'nü aldı.
Öncelikli olarak şiir ve öykü olmak üzere yazmaya devam etti. Adına etkinlikler ve festivaller düzenlendi. Fikri Sağlar' ın Kültür Bakanlığı döneminde devlet tarafından bir çeşit itibar iadesi olacak şekilde Kültür Bakanlığı plaketi verildi. 2 Temmuz Sivas Madımak Olayında yakın dostu Asım Bezirci’nin katledildiği haberine üzülen Ilgaz, 7 Temmuz 1993'te evinde vefat etti ve Zincirlikuyu Mezarlığı'na, Asım Bezirci'nin yanına defnedildi.
Yazılarında hem toplumcu bir çizgiyi benimseyen Rıfat Ilgaz, Türkiye'nin en çalkantılı siyasi dönemlerinde yaşadığından diğer birçok yazar gibi, yazılarından dolayı adliye koridorlarında ve hapishanede yaşmak zorunda kaldı. Oldukça üretken bir yazar olan Rıfat Ilgaz şiir, mizah, öykü, roman ve çocuk edebiyatı türlerinde pek çok eser verdi. . Bir zamanlar toplatılan Karartma Geceleri eseri 2004 yılında 100 Temel Eser listesine girdi. Yazarın eserleri, oğlu Aydın Ilgaz ile birlikte kurduğu, Çınar Yayınları'ndan çıkmaktadır.
EDEBİ KİŞİLİĞİ
Toplumcu gerçekçi bir sanat anlayışına sahip olan Rıfat Ilgaz’ın sanat hayatı şiirle başlamış on iki şiir kitabı, on roman, dokuz çocuk romanı, yirmiye yakın öykü kitabı, altı oyun, iki anı kitabı bastırmıştır. Ilgaz, köşe yazılarını da iki kitapta toplamıştır.
Rıfat Ilgaz, edebiyat hayatına 1926 yılında Kastamonu Nazikter gazetesinde yayınlanan "Sevgilimin Mezarında" şiiriyle başladı. Bu şiiri yazdığında henüz on beş yaşında olan şair, o dönemlerde Mehmet Rıfat imzası ile yazıyordu. Hatta Kastamonu'dan geçmekte olan Faruk Nafiz'in ilgisini çekmeyi başardı. Şiirlerini Varlık, Oluş gibi dergilerde yayınlandı, daha sonra hiçbirini kitaplarına almadı. Bir süre şiire yeni bir soluk getirdiğine inandığı Nazım Hikmet ile çalıştı. Onun Bursa Hapishanesinden gönderdiği şiirleri İbrahim Sabri mahlasıyla yayınlıyordu.
Rıfat Ilgaz, II. Dünya Savaşı döneminde öğretmenlik yaparken hayatında ve çevresinde gördükleriyle toplumcu bir anlayışa yöneldi. İlk şiir kitabı Yarenlik'te (1943) çevresindeki insan hayatını anlattı. Köyden kente göç, işçinin durumu bireysel konular şiirlerinin ana temaları olmuştur. Şiirlerinin bir kısmını öğrenciler için yazmış ve bu şiirlerini ikinci kitabı olan Sınıf (1944) eserde toplamıştı. Ama bu kitabı basıldıktan bir müddet sonra toplatıldı ve Ilgaz hakkında soruşturma başlatıldı. Bu dönemde yaşadıklarını olan Karartma Geceleri adlı eserinde eserin karakteri Mustafa Ural aracılığıyla anlattı.
Sabahattin Ali ve Aziz Nesin'le birlikte çıkardıkları Markopaşa, Türk siyasi edebiyat tarihinde önemli bir yere sahip mizahi bir dergi olmuştu. Sabahattin Ali ve Aziz Nesin ile birlikte çıkardıkları bu dergi Marko Paşa, Malum Paşa, Merhum Paşa, Öküz Paşa gibi adlara dönüşmüştü.. (1946 – 1947).[15] Marko Paşa adlı mizah dergisi, kısa sürede 100 bin tiraja ulaşır. Dergi defalarca toplatılmış, en sonunda da kapatılmıştır. Bu dergi kapatılınca Malum Paşa, Merhum Paşa, Hür Marko Paşa, Mazlum Paşa, Yedi Sekiz (Hasan) Paşa, Öküz Mehmet Paşa, Ali Baba gibi dergilerde yazılarını sürdürerek hükümet aleyhine yazmaya devam etmişti.[16]
1956 yılında İlhan Selçuk'un çıkardığı Dolmuş dergisinde bir hikâye serileri ile Hababam Sınıfı romanını yayılmadı. Çizimlerini Turhan Selçuk'un yaptığı bu dizi çok tutmuştu. [17] Rıfat Ilgaz romanlarının çoğunu 1970'li yıllarda Toplumcu Gerçekçi anlayış içinde yazmaya devam etti.
Yazarın öykücülüğü mizah alanında ve Markopaşa dönemlerine doğru uzanan bir süreç ve eğilim içinde olmuştur. İlk öykü kitapları olan Radarın Anahtarı ve Don Kişot İstanbul'da 1957 yılında yayınlanır. Toplumsal değişimleri ve çarpıklıkları hicveden bu mizah öykülerine örnek olarak Sosyal Kadınlar Partisi'ndeki kentleşme ve toplumda kadının yeri üzerine eleştiriler verilebilir. [18]
Yaşamını son dönemlerinde yazar anı ile çocuk edebiyatı türüne ağırlık vererek yeni nesle yönelik çalışmalar içine girmişti. Asım Bezirci, Bedrettin Cömert ve Metin ilkin ile birlikte “Gelecek Sosyalist Edebiyat “dergisini de çıkartmıştı. Felsefe bölümünde iken tanıştığı En yakın dostlarından biri olan Asım Bezirci’yi kaybettikten sonra derin bir üzüntüye kapılan yazar Sivas Madımak olaylarından beş gün sonra vefat etti. Mehmet Saydur onun hayatı hakkında detaylı çalışımalar hazırlayarak biyografisini ortaya koymuştur.
Doğduğu kent olan Kastamonu'ya bağlılığından dolayı soyadı kanunu çıktıktan sonra Ilgaz Dağlarının ismini soyadı olarak seçti (1934).
Her yıl memleketi olan Cide ilçesinde 7-8-9 Temmuz tarihleri arasında Cide Rıfat Ilgaz Sarı Yazma ve Kültür Sanat Festivali yapılır. Sanatçı her yıl orada konserler, paneller, dinletiler eşliğinde anılmaktadır.
ESERLERİ
Şiir kitapları
- Yarenlik (1943): 196'da ikinci basımı yapıldı.
- Sınıf (1944): Kovuşturmaya uğradı. 6 ay hapis yattı.
- Yaşadıkça (1947): Toplatıldı.
- Devam (1953): Toplatıldı.
- Üsküdarda Sabah Oldu (1954)
- Soluk Soluğa (1962): Yeni şiir çok azdır, genellikle derleme.
- Karakılçık (1969)
- Uzak Değil (1971)
- Güvercinim Uyur mu (1974)
- Kulağımız Kirişte (1983)
- Ocak Katırı Alagöz (1987)
- Çocuk Bahçesi (1995): Çocuklar için şiirler
- Bütün Şiirleri (1983): 9 cilt olarak
- Bütün Şiirleri: 1927-1991 (2004)
Romanları:
- Hababam Sınıfı (1957): Önce dizi hikâye olarak Dolmuş dergisinde yayınlandı. Sonradan roman olarak toplandı. Film uyarlamalarına esin kaynağı oldu. Ayrıca tiyatroda da sahnelendi.
- Başlığın diğer anlamları için Hababam Sınıfı sayfasına bakınız.
- Pijamalılar (Bizim Koğuş) (1959): Önce Bizim Koğuş adıyla yayınlandı. Daha sonra 1973'te Pijamalılar olarak çıktı.
- Karadenizin Kıyıcığında (1969)
- Halime Kaptan (1972)
- Meşrutiyet Kırathanesi(1974)
- Karartma Geceleri (1974): Yusuf Kurçenli tarafından filmi çekildi. Başrolünü Tarık Akan oynadı.
- Ana madde: Karartma Geceleri (film)
- Sarı Yazma (1976)
- Yıldız Karayel (1981)
- Apartıman Çocukları (1984)
- Hoca Nasrettin ve Çömezleri (1984)
- Hababam Sınıfı İcraatın İçinde (1987)
Anı kitapları
- Yokuş Yukarı (1982)
- Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra (1986)
- Dördüncü Bölük (1992): Damian Croft tarafından İngilizce'ye çevrildi, Milet Publishing tarafından yayınlandı.
- Köşe Yazarlığı
- Nerde Kalmıştık
- Cart Curt
Öykü kitapları
- Radarın Anahtarı (1957)
- Don Kişot İstanbul'da (1957)
- Kesmeli Bunları (1962)
- Nerde O Eski Usturalar (1962)
- Saksağanın Kuyruğu (1962)
- Şevket Ustanın Kedisi (1965)
- Garibin Horozu (1969)
- Altın Ekicisi (1972)
- Palavra (1972): Önceden Don Kişot İstanbul'da adıyla yayınlandı.
- Tuh Sana (1972)
- Çatal Matal Kaç Çatal (1972)
- Bunadı Bu Adam (1972)
- Keş (1972)
- Al Atını (1972)
- Hababam Sınıfı Uyanıyor (1972)
- Hababam Sınıfı Baskında (1972)
- Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (1972)
- Rüşvetin Alamancası (1982)
- Sosyal Kadınlar Partisi (1983)
- Çalış Osman Çiftlik Senin (1983)
- Şeker Kutusu (1990)
Çocuk Edebiyatı
- Bacaksız Kamyon Sürücüsü
- Bacaksız Okulda
- Bacaksız Paralı Atlet
- Bacaksız Tatil Köyünde
- Bacaksız Sigara Kaçakcısı
- Öksüz Civciv
- Küçük Cekmece Okyanusu
- Cankurtaran Yılmaz
- Kumdan Betona
- Çocuk Bahçesi(Şiir)
Tiyatro Oyunları
- Hababam Sınıfı
İLGİLİ LİNKLER
Şairin Diğer Şiirleri
- SULARDA GÜNEŞ OLMAK - RIFAT ILGAZ
- UZAK DEĞİL - RIFAT ILGAZ
- OĞLUMA - RIFAT ILGAZ
- TÜRKÇESİZ - RIFAT ILGAZ
- AYDIN MISIN? - RIFAT ILGAZ
- ALİŞİM - RIFAT ILGAZ
- KULAĞIMIZ KİRİŞTE - RIFAT ILGAZ
- KASABAMIZ - RIFAT ILGAZ
- LEYLAKLARIN - RIFAT ILGAZ
- ŞİİRDE - RIFAT ILGAZ
- UYUSUN DA BÜYÜSÜN - RIFAT ILGAZ
- GÜVERCİN UYUR MU? - RIFAT ILGAZ
- KÖRÜZ BİZ - RIFAT ILGAZ
- GİDİŞİNİ ANLATIYORUM - RIFAT ILGAZ
- BİLSEM Kİ - RIFAT ILGAZ
ROMANCILAR İLE İLGİLİ BAŞLIKLAR VE LİNKLERİ
- Emine Işınsu Hayatı ve Edebi Kişiliği
- Nezihe Meriç Hayatı Edebi Yönü Eserleri
- Yusuf Atılgan Hayatı ve Şiirleri
- Mehmet Seyda Hayatı ve Şiirleri
- Tarık Buğra Hayatı Romancılığı ve Öykücülüğü
- Necati Cumalı Hayatı ve Romancılığı
- Talip Apaydın'ın Hayatı Edebi Kişiliği ve Romancılığı
- Kemal Tahir Hayatı ve Romancılığı
- Kemal Bilbaşar Hayatı ve Edebi Yönü
- Cevdet Kudret Solok Hayatı ve Yazarlığ
- Suat Derviş Hayatı ve Eserleri
- Nahid Sırrı Örik Hayatı ve Edebi Yönü
- Mithat Cemal Kuntay Hayatı ve Yazarlığı
- Sadri Ertem Hayatı ve Romancılığı
- Sabahattin Ali Hayatı Romancılığı
- Şükufe Nihal Başar Hayatı ve Edebi Yönü
KAYNAKÇA
[1] Mehmet Saydur, Biz de Yaşadık: Dünden bugüne Rıfat Ilgaz, s. 10
[2] Asım Bezirci - Rıfat Ilgaz (ISBN 975-348-036-9, 1997, İstanbul, Çınar Yayınları)
[3] Bezirci, Asım (1992). Rıfat Ilgaz. İstanbul: Çınar Yayınları.
[4] Saydur, Mehmet (1998). Dünden Bugüne Rıfat Ilgaz-Biz de Yaşadık. İstanbul: Çınar Yayınları.
[5] Anonim, https://www.siir.gen.tr/siir/r/rifat_ilgaz/rifat_ilgaz.htm URL son erişim, 01-01-2014
[6] Anonim, https://www.siir.gen.tr/siir/r/rifat_ilgaz/rifat_ilgaz.htm URL son erişim, 01-01-2014
[7] Aydın Ilgaz - Sınıf'ın Efsanesi (ISBN 975-348-190-X, 2004, İstanbul, Çınar Yayınları)
[8] Mehmet Saydur - Biz de Yaşadık: Dünden Bugüne Rıfat Ilgaz (ISBN 975-348-106-3, 1998, İstanbul, Çınar Yayınları)
[9] ŞAHAMETTİN KUZUCULAR ,AZİZ NESİN HAYATI MİZAHİ YÖNLERİ VE ESERLERİ, https://edebiyatvesanatakademisi.com/Arama.aspx?id=41467
[10] https://tr.wikipedia.org/wiki/R%C4%B1fat_Ilgaz
[11] Anonim, https://www.siir.gen.tr/siir/r/rifat_ilgaz/rifat_ilgaz.htm URL son erişim, 01-01-2014
[12] Mehmet Saydur - Markopaşa Gerçeği (ISBN 975-348-159-4, 2001, İstanbul, Çınar Yayınları)
[13] Mehmet Saydur - Markopaşa Gerçeği (ISBN 975-348-159-4, 2001, İstanbul, Çınar Yayınları)
[14] Mehmet Saydur - Markopaşa Gerçeği (ISBN 975-348-159-4, 2001, İstanbul, Çınar Yayınları)
[15] Sevengül Sönmez, A'dan Z'ye Sabahattin Ali, Yapı Kredi Yayınları, 2009,
[16] Şahamettin Kuzucular, SABAHATTİN ALİ HAYATI ROMANCILIĞI, https://edebiyatvesanatakademisi.com/Arama.aspx?id=41466
[17] Aydın Ilgaz - Sınıf'ın Efsanesi (ISBN 975-348-190-X, 2004, İstanbul, Çınar Yayınları
[18] https://tr.wikipedia.org/wiki/R%C4%B1fat_Ilgaz#cite_note-12
Edebiyat Dil bilim, Kültür, Folklor, Geleneksel ve Güzel Sanatlarla ilgili, Tez, yazı, İnceleme, ve Araştırmalarınız bize başvurarak bu sitede Paylaşabilirsiniz.
BAŞVURU İÇİN : ESA, İLETİŞİM veya s_kuzucular@hotmail.com
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın
Esa
2 years ago