İbtida Nedir Aruzda İbtida

01.04.2020

 İbtida 

 

Osmanlıca yazılışı : ibtidâ : ابتدا

 

İbtida kelimesi Arapça kökenlidir. Arapçada temel, başlangıç manasında bir isimdir. İbtida kelimesi “başlamak, bir şeyi ilk defa yapmak” anlamındaki “ bed” [1]kökünden gelmektedir. Bir şeye yeniden başlamak” anlamına gelen istînaf ve i’tinâf kelimeleri de aynı mânada kullanılır (Kāmus Tercümesi, III, 525)

Sözlüklerdeki anlamı: Baş taraf. Evvel. Başlangıç. En önce, başta. İlkin, önce. İlk önce şekillerindedir.

İbtida sözcüğü dini metinleri kıraat etmek ve okumakta uygulanan bir kaide hatta bir ilim olarak görülmüş okurken nefes almak için duraklamaya vakf, yeniden kıraate ve okumaya başlamaya da ibtida denmiştir. ( [2]

Edebiyatta İbtida

İbtida sözcüğü edebiyatta sözlük anlamı ile de kullanıldığı gibi aruz vezni bilgisinde bir terim olarak da kullanır. Aruz terimi olarak ibtida ikinci mısranın ilk cüzü anlamındadır.


Örnek:

Ahde vefâ eylemedün öyle mi

Terk-i cefâ eylemedün öyle mi     

Ahmet Paşa’ya ait bu makta beytinin ikinci dizesindeki “ Terk-i “ sözcüğü ibtidadır.

İLGİLİ LİNKLERİMİZ

Kaynakça


[1] ABDURRAHMAN ÇETİN, https://islamansiklopedisi.org.tr/vakf-ve-ibtida

[2] ABDURRAHMAN ÇETİN, https://islamansiklopedisi.org.tr/vakf-ve-ibtida

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar