04.04.2020
İlet Nedir Aruz Vezninde İllet
Osmanlıca yazılışı: illet : علت
İllet, Arapça kökenlidir. Arapçadaki illa ͭ علّة, ” ˁalla” علّ " sözcükleri ile aynı kökten gelir. İlla ve illetin kökü ise Arapçadaki bir şeyi doğal yolundan saptıran şey, anlamına gelen [ˁll ] köküdür. [1]
Sözlüklerdeki anlamları: Bir şeyin veya hükmün meydana gelmesine doğrudan te'sir eden iş, hastalık, sebep, gaye, hedef. Asıl sebep. Esas sebep.[2] arıza, hastalık [3] anlamlarına gelir.
İllet, aruz bilgisinde bir terim olarak da kullanılır. Edebiyattaki terim anlamı ise aruz veznindeki cüzlerin değişime, başkalaşıma, farklı hale gelmesidir. Örneğin “ Fâilâtün “ cüzünün “ Fâilün “ veya “ Feilâtün “[4]cüzüne dönüşmesi illettir.
Cüzlerde oluşan bu değişimlere “ İlet-i aruziye “ de demişlerdir.
İLGİLİ LİNKLERİMİZ
Kaynakça
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın