Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği
22.08.2016
Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği
Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği, Cumhuriyet döneminin ilk sanatçı birliğidir. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nden sonra ise, Türk resim sanatının tarihsel süreci içinde kurulan derneklerin ikincisidir.
İlk Ressamlar ve sanatçılar birliği olan Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nden sonra kurulan ikinci dernek olarak tarihe geçmiştir. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Osmanlı Devleti henüz ayakta iken kurulduğu için, Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği, Cumhuriyet döneminde kurulan ilk sanatçılar derneği sayılır.
Türk sanat tarihinde kurulan ilk dernek olan Osmanlı Ressamlar Cemiyeti ise ressamlar ve plastik sanatla uğraşan sanatçıların kurduğu ilk örgüt olarak karşımıza çıkmaktadır. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti, Asker Ressamlar, Darrüşşafakalı ressamlar gibi topluluk veya grup ismi çağrıştıran dönemlerden sonra ortak bir amaç güden ve bu amaç doğrultusunda çaba gösteren, topluluk niteliği ve ruhu taşıyan bir çatı etrafında birleşerek örgütlenmiş bir dernek çatısı altında kuurlmuştu. (https://www.edebiyadvesanatakademisi.com/sanat/289-osmanlidan_gunumuze_resim_ve_sanat_topluluklari.html )
Osmanlı Ressamlar Cemiyeti ise çoğunluğu Sanayi-i Nefise Mektebi mezunu olan ressam ve heykeltıraşların bir araya gelerek sanat ve sanatçıların sorunlarına çözüm bulmak amacıyla kurulan örgütsel bir yapı olarak kuruldu. Müstakiler olarak da anılan bu birlik Cumhuriyet döneminin ilk sanatçı topluluğudur. Bunun yanı sıra sanatçının ekonomik özgürlüğünü de savunan ilk sanat birliğidir. ( .edebiyadvesanatakademisi.com/sanat/117-cumhuriyet_d%C3%B6nemi )
Birliğin üyelerini 1914’ten sonra Sanayi-i Nefise Mektebi (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)’nde öğrenime başlayan sanatçılar oluşturmuştur. 1923’te Sanayi-i Nefise’deki öğrenimlerinin son yıllarını. Birliğin kurucuları, Refik Epikman , Cevat Dereli , Şeref Akdik'in, Mahmut Cûda, Nurullah Berk,, Hale Asaf, Ali Avni Çelebi , Zeki Kocamemi, Muhittin Sebati, Ratip Aşir Acudoğlu ve Fahrettin adlı ressamlarımız oldu. ( .edebiyadvesanatakademisi.com/sanat/117-cumhuriyet_i )
Bu heykeltıraşlar ve ressamlar Çallı Kuşağı’nın renkçi tutumunun yanı sıra Müstakiller, çizgiye, kuruluşa ve yapısal sağlamlığa öncelik veren resimler yapmışlar, Çallı Kuşağı’nın izlenimciliğine karşıt bir tutum izleyerek farklı bir resim anlayışı ile resimler yapmak , sanatçıların çıkarlarını korumak, Türk resim sanatının düzenli ve kalıcı temellere kavuşturmak ve yaygınlaştırmak, sanatçıların güvence altına alınmaları ve bireysel sanat anlayışlarına özgürlük tanıyan bir ortamda çalışmalarını sürdürmek amaçlarıyla bir çatı altında toplanma kararı aldılar ve bir dernek kurdular.
1924’te Avrupa sınavını kazanan birlik üyelerinden büyük çoğunluğunun Paris’e gönderilmesiyle birliğin etkinlikleri kesildi. Ancak üyelerin beraberlikleri Paris’te de sürdü ve İstanbul’a dönüşlerinde bu kez de Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği adı altında çalışmalara koyuldu. Müstakiller, Valéri ve Warnia Zarzecki (1850-1924) gibi yabancıların yerine atanan ilk Türk eğitimcilerinin öğreniminde yetişen birinci kuşak sanatçılardır. Yaşamları ve eğitim dönemleri, Osmanlı imparatorluğu’nun yıkılışı, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet’in kuruluş yıllarına rastlamaktadır. ( .wikipedia.org/wiki/Müstakil_Ressamlar)
Ancak üyelerin beraberlikleri Paris’te de sürdü ve İstanbul’a dönüşlerinde bu kez de Müstakil bu kez de Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği adı altında çalışmalara koyuldu. Müstakiller, Valéri ve Warnia Zarzecki (1850-1924) gibi yabancıların yerine atanan ilk Türk eğitimcilerinin öğreniminde yetişen birinci kuşak sanatçılardır. Yaşamları ve eğitim dönemleri, Osmanlı imparatorluğu’nun yıkılışı, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet’in kuruluş yıllarına rastlamaktadır.
5 Nisan 1929’da kurulan birliğin üyelerinin sıralanışı Refik Fazıl (Epikman), Cevat Hamit (Dereli), Şeref Kâmil (Akdik), Mahmut Fehmi (Cûda), Nurullah Cemal (Berk), Hale Asaf, Ali Avni (Çelebi), Ahmet Zeki (Kocamemi) Muhittin Sebati, Ratip Aşir (Acudoğlu) ve Fahrettin Arkunlar şeklinde birliğin tüzüğünde yer aldılar.
( edebiyadvesanatakademisi.com/sanat/289-osmanlidan_gunumuze_resim_)
Müstakiller’in değişik eğilimleri benimseyerek ürettikleri yapıtlarını, giderek yaygınlaşan sergilerinin aracılığıyla topluma tanıtmaları büyük ilgi toplamalarına neden oldu.. Bu arada tüm sanatçıların ortak hak ve yararlarını korumaya yönelik girişimleri birliğin üye sayısının giderek artmasına neden oldu. İzmit sergisi kataloğunda (1939) üye sayısının 25’e ulaştığı görülmektedir. Ancak bu yıllarda Müstakiller’in yanı sıra, birlikten ayrılan bazı üyelerin de katıldığı D Grubu, daha önce var olan Güzel Sanatlar Birliği (Osmanlı Ressamlar Cemiyeti) ve 1940’da kurulan Yeniler Grubu ayrı ayrı etkinliklerini sürdürmekteydiler.
Resim sanatı, kültürünün aşamalarından geçmeden Avrupa sanatının gelişmiş eğilimleriyle karşı karşıya kalan halkın söz konusu eğilimleri benimsemesi de, sürdürülen çekişme ortamında sanatçıların ortak sorunlarının çözümlenmesinden gitgide uzaklaşınca, Müstakiller, tüm ressam gruplarını bir meslek dayanışması çerçevesinde toplamayı amaçlayarak 3 Mart 1942’de Türk Ressamlar ve Heykeltraşlar Cemiyeti 3 Ağustos 1950’de de "Ressamlar Derneği" kurdu.
Müstakiller'in Özellikleri
Cumhuriyet döneminin ilk sanatçı topluluğudur. Bunun yanı sıra sanatçının ekonomik özgürlüğünü de savunan ilk sanat birliğidir. Müstakiller Ressamlar Birliği’nin en çarpıcı tarafı ressamların ortak özelliklerinin yok denecek kadar az olmasıdır. Hemen hemen hepsi değişik akımların etkisi altında çalışmışlardır. Bu ressamlarımızın hemen hepsinin renkçi kaygılardan çok resimlerinde, desen sağlamlığına ve çizgiye önem verdiklerini ilk bakışta fark edebiliyoruz. Müstakillerin renkten çok desene önem vermelerinin sebebi, o dönemde ressamlarımızı etkisi altında bırakan akımların ortak özelliğinin de renkten çok desen ve çizgiyi temel alan akımlar olmasından kaynaklanmaktadır. Hale Asaf, Matisse’in ilkelerini benimseyerek kullanmış olan bir sanatçımızdır. Matisse ışık-gölge geriliminin yarattığı etkiyi kontrast renkleri kullanarak yaratmayı başarmıştır. Hale Asaf da renklerin kontrast kullanımını, biçimlerin ayrıntıya girilmeden verilmesini, az renk kullanımını bu tablosunda da uygulamıştır
Turgut Zaim, belgeci bir kesinlik, sıcak bir içtenlik ve duyarlılığını yitirmeyen bir süreklilik ve tutarlılıkla Anadolu köylü ve göçer yaşamından sahneleri, resminde büyük bir başarı ile uygulamıştır. Eski orta oyunu gibi tarihsel seyirlik türü konulara ilgi duyuyor ve sanatında Türk minyatür resminin, geometrik kompozisyon ve şematik figür esprisinden hareketi tercih ediyordu. Turgut Zaim, üslup karakteriyle geleneksel biçim iradesine bağlılığı yeğlemiş ve buna nitelikçe çağdaş bir anlamda verebilmiştir. Türk resim sanatının cumhuriyet dönemiyle birlikte açılan yeni ve özgün atılımları içinde, köy temalarına yönelik figür üslubuyla Turgut Zaim’in yaratmayı başardığı ulusal ve yerel atmosfer, hala aşılamamış bir değer sistemi gibidir. ( bkz:
Kaynakça
İLGİ DUYABİLECEĞİNİZ LİNKLER
1914 Çallı Kuşağı (Türk İzlenimcileri): İbrahim Çallı, Feyhaman Duran , Hikmet Onat, Nazmi Ziya Güran , Namık İsmail , Hüseyin Avni Lifiç, Sami Yetik', Şevket Dağ, Mehmet Ruhi Arel, Ali Sami Boyar
Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği kurucuları : Refik Epikman , Cevat Dereli , Şeref Akdik , Mahmut Cûda, Nurullah Berk , Hale Asaf , Ali Avni Çelebi , Zeki Kocamemi , Muhittin Sebati , Ratip Aşir AcudoğlU
Not: Geleneksel ve Güzel Sanatlarla ilgili, Tez, yazı, İnceleme, Resim,Tablo, kaligrafi, ebru, Fotoğraf, minyatür, hat, sedef, el işi, oya, bezeme, Telkari, kazaziye benzeri çalışma ve araştırmalarınızı, sitemize üye olarak , bize başvurarak ESA'da paylaşarak kültürümüze katkıda bulunabilir, kendinizi ve ürünlerinizi tanıtabilirisiniz.
BAŞVURU İÇİN : ESA, İLETİŞİM veya [email protected]
0
0
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın