Şehanmede Giv Tasviri:
Giv Kimdir
Giv , İran destanlarında adı geçen Fars edebiyatının simalarından biridir. Firdevsi’nin Şehnamesi
Zaloğlu Rüstem’’in damadı ve Bijen’in babası olarak geçer. ( BKZ Firdevsî Tusi ve Şehname )
Giv, Şehname ’de yaptığı savaşlar ve maceralarıyla söz konusu edilmiş olan bir destan kahramanıdır. İran kahramanı Gûderz’in oğlu olan Giv, özellikle yedi yıl süren ve Keyhüsrev ’i Çin’den kurtarıp İran’a getirme macerası ile anılmıştır. ( BKZ Keyhüsrev Kiros ve Siyavuş’un Oğlu ) Giv, Siyavuş ’un sihirli zırhına sahip olan düşmanı kılıçtan geçiren kayın pederi Kahramanı Katil Zaloğlu Rüstem gibi çok savaşçı bir kahramandır. ( BKZ Siyavuş ile Südabe’den Yusuf ile Züleyha Hikâyesine )
Gîv ve Tûs, Türklerin bölgesinde avlanırken güzel bir kızla karşılaşmış, Giv onu getirip Kâvus'a takdim etmiştir. Bu kızdan ise Siyâvuş doğmuş, Rüstem’de Siyavuş’u Zâbilistan'a götürerek bir kahraman olarak yetiştirmiştir. Fakat Siyavuş, Afrasyap’ın yanına sığınıp Türkistan’a gelmiş ve Afrasyap
kızı Firengis’i Siyavuş ile evlendirmiştir. Siyavuş ve Firengis’ten ise Keyhüsrev dünyaya gelir. Afrasyap
daha sonra kendine isyan eden Siyavuş’u öldürünce Gîv, Turan ülkesine giderek Kavus’un torunu Siyavuş’un oğlu olan ve tahtın tek varisi kalan Keyhüsrev'i yedi yıl süren mücadeleden sonra annesi Firengis ve atı Behram'la birlikte İran'a getirmeyi başarır. ( BKZ Heft Peyker Nedir Mesnevileri Yedi Güzel ve Behram-ı Gur ) Bu arada Siyavuş’un sihirli zırhına da sahip olur.
Zaloğlu Rüstem’in de damadı olan Giv, Rüstem’in torunu olan Bijen’in de babasıdır. Giv “Klasik Türk şiirinde genellikle memduhun övgüsünde yer verilen bir isimdir”. ( BKZ Çâh-ı Bijen Nedir Şiirlerde Bijen ve Kuyusu) Giv, genel olarak övülen kişilerin çeşitli özelliklerini vurgulamak ve onu yüceltmek için örnek gösterilen bir benzetme unsuru olarak kullanılır.
Kâhir-i Gîv ü Peşeng dâ-küş-i düşmen-şiken
Kahramân-ı tîg-zen sâhib-kırân-ı kâm-yâb Nevizade Atai [1]
İran Esatirleri İle İgili Linklerimiz
Heft Han Rüstem -i Zal ve İsfendiyar ' ın Tehlikeli Geçitleri
Feridun Kimdir ( Şehname'de Acem Hükümdarı) Divan Şiirinde Feridun
İsfendiyar Kimdir Hefthan Han-ı Yağma ve Rüstem-i Zal ile Savaşları
KAYNAKÇA
[1] Mehmet Halil ERZEN, “DİVAN ŞİİRİNDE MİTOLOJİK VE EFSANEVÎ ŞAHISLARIN KULLANIMINA İYİ BİR ÖRNEK: NEV’İZÂDE ATÂYÎ DİVANI”, Turkish Studies - Volume 8/4 Spring 2013, p. 835-854, ANKARA